احتمالا شما هم هر روز اینستاگرام خود را چک می‌کنید و با افرادی آشنا می‌شوید که در یک حوزه تخصصی در حال آموزش دادن هستند و با فروش پکیج‌های آموزشی درآمد خوبی دارند. آیا برای شما هم سوال شده که ساخت پکیج آموزشی چگونه هست؟ و شما هم با تخصصی که دارید می‌خواهید پا در عرصه آموزش بگذارید، پس شروع به سرچ کردن کرده‌اید و با مقاله ما رو به رو شدید ما می‌خواهیم به شما این خبر خوب را بدهیم که واقعا ساخت پکیج آموزشی کار سختی نیست و فقط نیاز است تا دانش خود را با یک سری مراحل ساخت پکیج ادغام کنید تا پکیج آموزشی شما آماده فروش شود. پس بریم تا مراحل ساخت پکیج آموزشی را به صورت قدم به قدم یاد بگیریم؟

هدف از ساخت پکیج آموزشی چیست؟

امروزه با توجه به پیشرفت تکنولوژی و دست‌رسی آسان به فضای مجازی ساخت پکیج آموزشی می‌تواند یک راه عالی برای به اشتراک گذاشتن دانش و تجربیات شما با دیگران باشد. هدف اصلی از ساخت پکیج آموزشی، ارائه یک محتوای آموزشی جامع و کاربردی برای علاقه‌مندان به یادگیری است تا بتوانند بدون نیاز به مراجعه حضوری در کمترین زمان ممکن یک یادگیری موثر و با‌ کیفیت، را تجربه کنند که باعث رشد و توسعه شغلی و شخصی‌شان شود. همچنین یک فرصت بسیار عالی برای شما مدرسین است تا بتوانید دانش و تجربیات خود را در اختیار کاربران قرار دهید و درآمد خوبی از راه آموزش کسب کنید و در بازار آموزش حضور پررنگ‌تری داشته باشید. حالا که میدانیم هدف اصلی پکیج آموزشی چیست بهتر است با انواع آن آشنا شویم.

انواع پکیج‌ آموزشی:

وقتی صحبت از ساخت پکیج آموزشی می‌شود بهتر است در قدم اول با انواع آن آشنا شویم تا با توجه به محتوای آموزشی خود و نیاز کاربر انتخاب کنیم که چه نوع پکیج‌ی مناسب کاربران ما است. مثلا اگر داریم تدریس زبان انگلیسی می‌کنیم بهتر است از پکیج های حضوری یا ویدیویی استفاده کنیم چرا که کاربر بهتر درگیر محتوا شده و فرایند یادگیری بهتر انجام می‌شود و اما اگر قرار است در حوزه‌ی روانشناسی فعالیت کنیم می‌توانیم از پکیج‌های صوتی استفاده کنیم چرا که تاثیر گذاری بیشتری روی مخاطب دارد پس قبل از ساخت پکیج آموزشی بهتر است اول مخاطب خود را به خوبی شناسایی کنیم و با توجه به نیاز های او نوع پکیج خود را انتخاب کنیم.

پکیچ های آموزشی دارای انواع بسیاری هستند اما به طور کلی به چهار دسته می‌توان تقسیم بندی کرد که شامل پکیج‌های حضوری، ویدیویی، صوتی و متنی در قالب کتاب الکترونیکی (ایبوک) است. هر کدام از این نوع پکیج‌ها دارای خصوصیات خاص خود هستند برای مثال پکیج صوتی در بخش هزینه می‌توان با پایین‌ترین قیمت تولید کرد همچنین به دلیل داشتن حجم کم و استفاده آسان در هر مکان و زمانی می‌تواند جزو محبوب‌ترین پکیج‌ها برای کاربر باشد، اما پکیج‌های حضوری به دلیل هزینه بالای مکان و تجهیزات آموزشی جزو گرا‌نترین پکیج‌ها بوده و نیاز به صرف هزینه و زمان زیاد است. در بخش پایین به صورت کاملا انواع پکیج‌ها را برای شما شرح می‌دهیم.

پکیج‌ آموزشی ویدیویی:

به مجموعه‌ای از ویدیوهای آموزشی گفته می‌شود که با هدف آموزش یک موضوع خاص، تولید شده‌اند و به عنوان محتوای اصلی پکیج محسوب می‌شوند. معمولا این گونه محتوای پکیج‌ها مخاطبان بیشتری نسبت به دیگر محتواها دارند. برای ساخت پکیج آموزش نیاز برخی تجهیزات از جمله دوربین فیلم برداری، میکروفن، نور، اسلاید و … است که همین امر باعث بالا رفتن هزینه ساخت آن شده و در بحث قیمت گذاری نسبت به پکیج صوتی و متنی بالا‌تر است. برخی از مزایای ساخت پکیج‌های آموزشی ویدیویی شامل:

• فهم بهتر مطالب: پکیج‌های آموزشی ویديویی به دلیل ارتباط چشمی کاربران با مطالب و مدرس هنگام تدریس که باعث بالاتر رفتم تمرکز هنگام یادگیری شده و فهم مطالب را برای مخاطب راحت‌تر می‌کند. همچنین برای فهم بهتر محتوای آموزشی می‌توان از تصاویر، نمودا و … استفاده کرد. 
• قابلیت مشاهده چندباره‌ی محتوا: یکی دیگر از مزایای ساخت پکیج‌ ویدیویی، قابلیت مرور مجدد محتوای آموزشی است. در ویدیوهای آموزشی، این امکان برای کاربران وجود دارد تا بر اساس نیاز، به هر تعداد دفعاتی که لازم است تماشای ویدیوی آموزشی را تکرار کنند.
• دسترسی آسان به محتوا: محتوای ویدیویی را بر روی دستگاهی مثل کامپیوتر، تبلت و گوشی همراه می‌توان نگهداری کرد و به راحتی به آن‌ها دسترسی داشت تا در هر زمان و مکانی از ان استفاده کرد.

ما ساخت پکیج آموزشی ویدیویی را به مدرسین حوزه‌های: کنکور، زبان، نرم افزار ،مزاکره، حوزه آرایشی و تمام مدرسانی که در دوره‌های آموزشی خود نیاز به نمایش تصاویر دارند توصیه می‌کنیم.

پکیج‌ آموزشی صوتی:

در پکیج آموزشی صوتی، محتوا به صورت فایل‌های صوتی ارائه می‌شود. پکیج‌های صوتی به دلیل قابلیت استفاده آسان در هر زمان و مکانی در نزد کاربران بسیار محبوب است. در ساخت پکیج آموزشی صوتی باید دقت داشت کیفیت صدا بالا باشد تا باعث فهم بهتر محتوا شود همچنین بهتر است زمان هر فایل صوتی کوتاه باشد چرا که مدیریت کردن بخش های محتوا برای کاربر راحت‌تر است و هم باعث تمرکز بیشتر کاربر می‌شود، چرا که فایل صوتی بلند باعث ایجاد خستگی در کاربر می‌شود. ما پکیج‌های صوتی را  معمولاً برای آموزش مهارت‌های ارتباطی، تکنیک‌های مدیریتی و غیره استفاده توصیه می‌کنیم.

پکیج‌ کتاب الکترونیکی(ایبوک):

در ساخت پکیج‌های آموزشی ایبوک، محتوای آموزشی به صورت کتاب الکترونیکی یا eBook ارائه می‌شود. این پکیج‌ها برای افرادی که علاقه دارند به صورت خودآموز و با مطالعه کتاب، مطالب را یاد بگیرند، بسیار مناسب است. این پکیج‌ها در واقع مجموعه‌ای از کتاب‌های الکترونیکی با موضوع مرتبط هستند که به راحتی قابل دسترس و مطالعه آن در هر دستگاه‌ الکترونیکی امکان‌پذیر است به عنوان مثال پکیج آموزش زبان انگلیسی شامل مجموعه‌ای از کتاب‌های گرامر، درک مطلب، دایره لغات و … است.

• یکی از فواید مهم تولید پکیج متنی یا کتاب الکترونیکی هزینه پایین آن در ساخت است .

پکیج چند رسانه‌ای:

ساخت پکیج آموزشی چند رسانه‌ای شامل ترکیبی از محتوای آموزشی ویدئویی، صوتی، تصویری و متنی است. این نوع پکیج آموزشی برای ارائه یک تجربه آموزشی کامل و جامع است. معمولا در پکیج آموزشی چند رسانه‌ای از تعدادی ویدیو آموزشی، فایل های صوتی، پاورپوینت های آموزش و چند فایل pdf به عنوان منبع ارائه می‌شود. بسیاری از پکیج‌های آموزشی به صورت ترکیبی ساخته می‌شوند، به عنوان مثال: یک پکیج آموزشی می‌تواند شامل محتوای آموزشی متنی، تصویری، ویدیویی و صوتی باشد. همچنین، این پکیج ها ممکن است شامل بازی‌های آموزشی، فیلم‌های آموزشی، تمرین‌های عملی و تست‌های آموزشی باشند. 

مراحل ساخت پکیج آموزشی:

همانطور که می‌دانید برای ساخت یک پکیج آموزشی نیازمند برنامه‌ریزی دقیق برای تولید محتوا هستیم و برای این که شروع به تولید محتوا کنیم در قدم اول باید هدف خود را به روشنی تعیین کنیم یعنی بدانیم عنوان پکیج چیست و چه افرادی قرار است از این پکیج استفاده کنند. پس از مشخص شدن هدف به سراغ تولید محتوا و فرایند ساخت پکیج و در نهایت توزیع و تبلیغات می‌رویم.

تعیین هدف:

در ابتدای ساخت پکیج باید هدف از ساخت پکیج آموزشی را مشخص کنیم، برای روشن‌تر شدن هدف از ساخت پکیج آموزشی بهتر است به سوالات زیر پاسخ دهیم:

1. موضوع کلی پکیج آموزشی چیست؟
2. چه کسانی از پکیج آموزشی ما استفاده خواهند کرد؟
3. چه مهارت‌هایی در این پکیج آموزشی ارائه می‌شود؟
4. چه نوع محتوای آموزشی را نیاز دارند؟
5. چه سطحی از دانش و مهارت در این پکیج آموزشی در نظر گرفته شده است؟
6. چه روش‌هایی را برای آموزش انتخاب می‌کنند؟

پس از پاسخ به این سوالات، می‌توانیم به دنبال تعیین هدف باشیم. در ساخت پکیج آموزشی، تعیین هدف به معنای مطالب و منابعی است که می‌خواهیم در آموزش خود به کار ببریم. برای مثال، هدف می‌تواند شامل ارتقای مهارت‌های فردی، ارائه مهارت‌های جدید به کاربران، ارائه آموزش به صورت گسترده و تحت پوشش برای تمامی مردم و یا برای قشر خاصی از مردم باشد. هدف باید با توجه به نیاز کاربر مشخص شود و در ساختار کلی پکیج آموزشی مورد توجه قرار گیرد.

برای مثال، اگر می‌خواهید یک پکیج آموزشی در زمینه برنامه نویسی وب سایت تولید کنید، باید هدف خود را بر اساس دانش و مهارت‌هایی که می‌خواهید به دانشجویان خود بیاموزید، تعیین کنید. این محتوا می‌تواند شامل موضوعاتی مانند طراحی وب سایت، HTML، CSS، جاوا اسکریپت، PHP و بسیاری دیگر باشد. یا می‌توان گفت هدف آموزشی شما باید با نیازهای دانشجویان شما هماهنگ باشد. برای مثال، اگر دانشجویان شما برای آزمون آیلتس آماده می‌شوند، هدف شما باید یادگیری مهارت‌های لازم برای موفقیت در آزمون آیلتس باشد نه مهارت مکالمه.

تهیه محتوا:

تهیه محتوا در ساخت پکیج آموزشی به معنای جمع آوری محتوای آموزشی به صورت کامل و دسته‌بندی شده است که در دست‌رس کاربران قرار می‌گیرد. محتوای یک پکیج آموزشی می‌تواند شامل متن، ویدیو، صدا، عکس، بازی، تست، تمرین و … باشد. استفاه از انواع محتوا می‌تواند به فهم بهتر مطالب کمک بسیاری کند. برای تهیه محتوای پکیج آموزشی، ابتدا باید به هدف و مخاطبان موردنظر توجه کرد، محتوا باید به گونه‌ای باشد که کاربران را برای یادگیری مفاهیم جدید ترغیب کند. برای تهیه محتوا می‌توان از منابع مختلفی مانند کتاب‌ها، مقالات، منابع آنلاین و… استفاده کرد. همچنین می‌توان برای ساخت محتوا از افراد و متخصصان مرتبط با موضوع آموزشی خود استفاده کرد. در نهایت، محتوای تهیه شده باید با استفاده از فنون گرافیکی و تصویری مناسب به صورت جذاب و قابل درک برای کاربران ارائه شود.

طراحی و گرافیک:

پس از تهیه محتوا برای ساخت پکیج آموزشی، به طراحی و گرافیک محصول می‌پردازیم. طراحی و گرافیک شامل طراحی کلی محصول، انتخاب رنگ‌ها، نوع فونت‌ها، تصاویر و ویدیوهای استفاده شده در محتوا و … می‌شود. طراحی و گرافیک در ساخت پکیج آموزشی باعث ایجاد طرح‌بندی و ظاهری جذاب و کاربرپسند برای کاربر می‌شود. به عبارت دیگر، آنچه کاربر در اولین نگاه با آن روبرو می‌شود، یک طراحی‌حرفه‌ای و گرافیکی است که محتوای آموزشی را در قالبی جذاب و زیبا به کاربران ارائه می‌دهد همچنین گرافیک و طراحی حرفه‌ای می‌توانند بسیاری از ارزش‌های ارائه شده در پکیج آموزشی را به نمایش درآورد و به کاربران کمک کند تا  محتوا را به شکل بهتری درک کند.

برای طراحی و گرافیک در ساخت پکیج آموزشی، می‌توان از ابزارهای گرافیکی مختلفی مانند فتوشاپ، ایلاستریتور و این‌دیزاین استفاده کرد. این ابزارها برای ایجاد تصاویر، نمودارها، فیلم‌های آموزشی مورد نیاز در پکیج آموزشی کمک بسیاری می‌کند. همچنین برای طراحی و گرافیک در ساخت پکیج آموزشی باید به عواملی مانند انتخاب رنگ‌ها، ترتیب ارائه مطالب، استفاده از فضای خالی مناسب، قرار دادن نمودارها و تصاویر و تعیین فونت‌های مناسب توجه شود. به عنوان مثال، استفاده از نمودار کمک بسیاری درک محتوا می‌کند.

برنامه‌ریزی و توسعه:

در این مرحله از ساخت پکیج آموزشی باید به برنامه‌ریزی محصول بپردازیم، برنامه‌ای برای تولید ویدیو یا ضبط صوت، برنامه‌ای برای بازی آموزشی و ایجاد پلتفرم آموزشی. بعد از برنامه‌ریزی دقیق و زمان‌بندی شده نوبت به مرحله توسعه می‌رسد. منظور از توسعه در ساخت پکیج آموزشی، بالا بردن هر چه بیشتر کیفیت ارائه محتوا است چرا که باعث بهبود روند یادگیری در کاربران می‌شود در بخش توسعه ما به تدوین محتوا، تهیه نمونه کار، تولید ویدیو، صداگذاری و طراحی گرافیکی می‌پردازیم. و بعد از توسعه بهتر است یک مرحله ارزیابی و بهینه سازی در پکیج آموزشی انجام شود چرا که باعث بهبود کیفیت و افزایش اثر بخشی در پکیج آموزشی می‌شود.

بازبینی و ارزیابی:

پس از ساخت اولیه‌ی پکیج آموزشی نیاز به بازبینی دوباره و ارزیابی است. بدین منظور که یک بار کل محتوای پکیج را خودمان بازبینی کرده و با منابع تطبیق داده تا محتوای اشتباهی ارائه ندهیم و بعد از آن پکیج را در اختیار یکی از نزدیکان یا همکاران قرار داده تا آن را از نظر کیفیت محتوا، نوع ارائه و کیفیت تولید آن را ارزیابی کرده در صورت هر گونه مشکل آن را بررسی و رفع کنیم. و بعد از بازبینی نوبت به ارزیابی می‌رسد، ارزیابی به این منظور است که پکیج را منتشر کرده و در دسترس عموم قرار می‌دهیم و از مخاطبان خود نسبت به پکیج بازخورد گرفته و سپس پکیج اموزشی را دورباره بازبینی می‌کنیم تا در صورت امکان در آپدیت‌های بعدی تمام مشکلات را رفع کرده و رضایت مخاطبان را جلب کنیم.

در بازبینی و ارزیابی، نکات زیر بررسی می‌شود:

1. صحت و درستی محتوا: در این بخش، صحت و درستی محتوای پکیج آموزشی بررسی می‌شود. در صورت وجود خطا، باید اصلاح شود.
2. کیفیت تولید: کیفیت تولید پکیج آموزشی، شامل کیفیت تصویر، صدا و نحوه اجرای آن، باید بررسی شود تا به کیفیت مناسب برسد.
3. رضایت کاربر: در این بخش، نظرات کاربران پیرامون پکیج بررسی می‌شود تا مشکلات و نقص‌های موجود رفع شوند.
4. رفع اشکالات: در صورت وجود اشکالات در محصول، باید آنها را رفع کرده و بهبود داده شود. این شامل رفع اشکالات نرم‌افزار، بهبود محتوا و طراحی، اصلاح املاء و گرامر، بهبود کارکرد و … است.

توزیع و تبلیغات:

پس از تکمیل ساخت پکیج آموزشی، باید به توزیع و تبلیغات آن بپردازیم. برای توزیع و انتشار پکیج آموزشی می‌توانیم به دو صورت عمل کنیم: هم می‌توانیم پکیج خود را در سایت‌های مارکت پلیس آموزشی (Market Place) قرار دهیم و هم می‌توانیم برای خود یک سایت شخصی تهیه ببینیم و سپس دوره آموزشی را در آنجا قرار دهیم، البته لازم به ذکر است که هر کدام معایب و مزایایی دارند. یکی از معایب سایت‌های مارکت پلیس این است که شما با فروش هر پکیج درصدی را به سایت میزبان پرداخت می‌کنید و از مزایای آن این است که هیچ هزینه‌ای برای نگهداری از محتوا پکیج و یا برای بازاریابی آن پرداخت نمی‌کنید. و اما داشتن سایت شخصی این مزایا را به شما میدهد که کل درامد برای شما ‌باشد ولی در عوض هزینه نگهداری سایت و تبلیغات پکیچ بر عهده خود شما است.

حالا نوبت به تبلیغات رسیده پس از آن که پکیج آموزشی خود را منتشر کردیم باید برای آن تبلیغات انجام دهیم که یکی از عوامل مهم فروش پکیج آموزشی به حساب می‌آید، برای تبلیغات می‌توانیم از شبکه‌های اجتماعی و وبسایت‌هایی که در حوزه تخصصی ما فعالیت می‌کنند کمک بگیریم، هر چه تبلیغات گسترده‌تر و هدفمندتر انجام شود به فروش بیشتر پکیج کمک می‌کند. برای روشن‌تر شدن مبحث تبلیغات ما هر یک را به صورت جداگانه برای شما شرح داده‌ایم: 

• تولید محتوای با کیفیت رایگان: یکی از راه‌های جذب مخاطب ارائه‌ی محتوای با کیفیت است. موثرترین راه فروش آموزش، ارائه رایگان قسمتی از پکیج آموزشی است چرا که کاربر با نحوه آموزش و محتوای ما آشنا شود و از اهمیت مطالب مطلع شود.
• تبلیغ در شبکه‌های اجتماعی: با استفاده از شبکه‌های اجتماعی می‌توان به طور مستقیم با مخاطبان در ارتباط باشیم و خود را به خوبی تبلیغ کنیم.
• تبلیغات در سایت‌های مرتبط: تبلیغات در سایت‌های مرتبط با محتوای پکیج آموزشی می‌تواند به رسیدن ما به مخاطبان هدفمان بسیار کمک کند.
• تبلیغات در فضای مجازی: تبلیغات در سایت‌هایی مانند وبلاگ‌ها، پادکست‌ها و ویدئوهای مرتبط با محتوای پکیج آموزشی ما، می‌تواند به افزایش شناخت و جذب مخاطبان کمک کند.
• ارائه تخفیف و هدیه: ارائه تخفیف‌ها و هدایایی به مخاطبان می‌تواند به جذب مشتریان جدید و رضایت کاربران فعلی کمک کند.

نویسنده مجید حقیقی