موفقیت یک محصول( سایت) به هزار و یک مسئله مرتبط است، اما طراحان حرفه‌ای می‌دانند یکی از مهم‌ترین عوامل موفقیت یک محصول( سایت) UX است. شما با رعایت اصول UX می‌توانید مطمئن باشید که سایتی موفق‌تر خواهید داشت. اگر در مورد UX و UI چیزی نمی‌دانید، پیشنهاد می‌کنم اول مقاله تفاوت UI و UX چیست؟ را بخوانید.

فرقی نمی‌کند طراح سایت باشید یا فردی که می‌خواهد با سیستم‌های مدیریت محتوا مثل وردپرس یک سایت داشته باشد. در هر صورت باید به ۶ قانون UX زیر توجه کنید.

قانون ۱: غرور را کنار بگذارید

ایده‌های جدید بی پایان است. ممکن است در زمان طراحی، ایده‌هایی خلاقانه و انقلابی به ذهن ما برسد. راه‌کارهایی که ما را از همه‌ی رقیبان متمایز می‌کند. اما همه‌‌ی این ایده‌ها برای سایت ما خوب است؟ کاربران ما از آنها استقبال می‌کنند؟ وقتی از طراحی UX حرف می‌زنیم، اصل موضوع کاربر است و کاربران غافل‌گیر شدن را دوست ندارند. پس از اگر طرحی انقلابی و پیچیده داشته باشید، امیدوار نباشید کاربران زیادی از آن استفاده کنند.

اگر بخواهیم صادقانه حرف بزنیم، همه‌ی ما حداقل کمی دچار توهم‌دانایی هستیم. ما در مورد هر موضوعی – حتی موضوعاتی که تازه درموردش چیزی شنیده‌ایم- اظهارنظر می‌کنیم. البته این اصلا بد نیست، فقط موضوع این است که یادمان باشد که ما همه‌چیزدان نیستم. باید قبول کنیم که شاید ایده‌های ما درست نباشند و نیاز به تغییر داشته باشند. مخصوصا در مورد طراحی UX، بخش مهمی از طراحی تجربه کاربری با سعی و خطا و آزمایش صورت می‌گیرد. یعنی حتی بعد از اجرایی شدن یک ایده باید آن را اصلاح کنیم.

چرخ را دوباره اختراع نکنید! اگر راه‌کار خوبی در طراحی وجود دارد که کاربران به آن عادت دارند، بهتر است با خلاقیتمان آن را بهبود دهیم نه این‌که یک روش جدید را جایگزین آن کنیم. حداقل سعی کنیم تغییرات اساسی را به یک‌باره انجام ندهیم و در طول زمان بخش‌های مختلف را بروز کنیم تا کاربر آرام آرام به طراحی جدید عادت کند. هدف ما این نیست که خلاق بودن خودمان را ثابت کنیم، هدف این است که کاربران از محصول( سایت) ما استفاده کنند.

قانون ۲: روان‌شناس شوید

یک UX کار حرفه‌ای، یک روان‌شناس حرفه‌ای هم هست. ما در طراحی UX باید کاربران را پیش‌بینی کنیم و به این فکر کنیم که کاربر با برخورد با هر بخش از محصول( سایت) ما چه رفتاری انجام می دهد. البته یک مشکل اساسی وجود دارد. ما با کاربرانی از طیف‌ها و نیازهای متفاوت روبرو هستیم، حتی ممکن است نتوانیم همه‌ی کاربران را زیرمجموعه یک دسته خاص بدانیم. مثلا بگوییم همه‌ی آنها دانشجویانی ۲۰ تا ۲۵ ساله هستند و …. در چنین شرایطی ما باید روی کاربران هدف تمرکز کنیم. همچنین باید نقاط مشترک همه یا بیشتر کاربران را پیدا کنیم و از آن در طراحی خود کمک بگیریم.

قبلا در مورد سعی و خطا صحبت کردیم. ما باید ابزارهایی برای رفتارشناسی کاربران داشته باشیم و از طریق همین ابزارها طراحی تجربه کاربری بهتری را انجام دهیم و طراحی خود را اصلاح کنیم. در مورد طراحی سایت، ابزارهای آنالیز زیادی چه درون سایت و چه ابزارهایی که متصل به سایت می‌شوند( مثل Google Analytics) وجود دارند. که حتما باید از آنها استفاده کنیم.

قانون ۳: سادگی بهتر است

هرچقدر طراحی ما ساده‌تر باشد، کاربر تجربه‌ی بهتری از کار با محصول ما خواهد داشت. البته نباید ساده‌سازی را با حذف امکانات اشتباه بگیریم. در طراحی تا جای ممکن باید از پیچیدگی و غافل‌گیر کردن کاربر دوری کنیم. لطفا دوباره قانون ۱ را بخوانید.

در هنگام طراحی UX به هر بخش به صورت مجزا و مثل تکه‌ای از پازل نگاه کنید. ببینید کاربرد آن چیست؟ اگر آن را حذف یا ساده‌تر کنید محصول شما صدمه می‌بیند؟ اگر جواب خیر است، شاید حذف کردن آن کار خوبی باشد. در مورد محصولی مثل سایت اصلا نگران حذف یا ساده‌سازی یک بخش نباشید. اگر بعدا دیدید به آن نیاز دارید می‌توانید آن را دوباره به سایت اضافه کنید. باز هم تاکید می‌کنم، هدف از ساده‌سازی دوری از گیج شدن و عدم غافل‌گیری کاربر است نه این‌که بخواهیم محصولی بدون امکانات و جذابیت بسازیم.

قانون ۴: طرحی یک‌پارجه داشته باشید

طراحی محصولی که بخش های متنوعی دارد( مثل سایت)، معمولا با طراحی هر بخش به صورت جداگانه انجام می‌شود. باید امیدوار باشیم وقتی طراحی ما تمام شد چیزی شبیه لحاف چهل‌تکه نداشته باشیم. همه‌ی بخش‌های محصول ما باید با هم کاملا هماهنگ و یک‌پارچه باشند. اگر در جایی از سایت ار آیکون‌های فلت و تک‌رنگ استفاده می‌کنیم در تمام بخش‌های دیگر هم باید به این طراحی وفادار باشیم. به همین دلیل در همان ابتدای طراحی باید به صورت کلی سبکی در طراحی را انتخاب کنیم و همان را ادامه دهیم. این مسئله هم در مورد طراحی رابط کاربری و هم در مورد طراحی کلی محصول باید رعایت شود.

خیلی از طراحی‌ها با ایده گرفتن از سایت‌های مختلف صورت می‌گیرد. باید مراقب خروجی کار باشیم، نه هر ایده‌ای برای ما مناسب است نه هر طرحی به سایت ما می‌آید. در هنگام طراحی UX حتما دیدی کلی داشته باشید. حتی کلی‌تر از خود سایت، کل مجموعه و هر قسمتی که مشتری با آن برخورد دارد را در کنار هم در نظر بگیرید و همه را با هم هماهنگ کنید.

قانون ۵: طراحی UX هیچ‌وقت تمام نمی‌شود

طراحی UX هیچ‌وقت تمام نمی‌شود. هیچ‌وقت شما نمی‌توانید بگویید محصول من دیگر نیازی به تغییر و بهبود ندارد. شاید بهترین نگاه این است که باید فرایند طراحی UX را چیزی مثل فرگشت داروین ببینیم. همیشه بسته به شرایط جدید یا بسته به نتایج بررسی‌ها باید تغییراتی در طراحی ایجاد کنیم. همیشه می‌توانیم نسخه‌ای جدیدتر از محصول( سایت) را ارائه دهیم که بهتر از قبلی است. اگر سایت همیار وردپرس  را در  سال‌های مختلف دنبال کرده‌باشید، حتما دیده‌اید که در هر سال آن را بهبود داده‌ایم و هنوز هم داریم این کار را انجام می‌دهیم.

البته مشخص است که در ابتدای طراحی یک سایت، تغییرات بیشتر است و ممکن است هر روز نیاز به تغییر دادن آن شوید. اما بعد از مدتی به یک نسخه‌ی نهایی می‌رسید و از این به بعد تغییرات خیلی محدود هستند و فاصله‌ی بین تغییرات کلی و ارائه یک نسخه‌ی جدید ممکن است چند سال یک‌بار شود.

باید فرایند طراحی UX را چیزی مثل مسئله فرگشت داروین ببینیم.

قانون ۶: از متن‌های واقعی استفاده کنید

معمولا طراح‌های UI برای پر کردن جاهایی از سایت که نیاز به متن دارد از متن‌های نمونه‌‌ی بی‌معنی استفاده می‌کنند. چون آنها فقط به طراحی صفحه توجه دارند. اما شما با دید UX باید در فرایند طراحی حتما از متن‌های واقعی استفاده کنید. اولا این متن‌ها هم جزئی از طراحی هستند و ثانیا شما باید ببینید که کاربر با برخورد و خواندن این متن‌ها چه رفتاری نشان می‌دهد و مفهوم و نگارش این متن در کنار عناصر دیگر صفحه چه واکنشی را از طرف کاربر به همراه دارد. شاید اولین نسخه‌ی طراحی شده با متن بی‌معنی باشد اما حتما بعد از آن، متن‌های اصلی را قرار دهید و نسبت به آن تغییرات مورد نظر را در طرح انجام دهید. باعث تاسف است که بعضی از سایت‌ها حتی زمانی که کاربر دارند در بخش‌هایی از سایت هنوز از متن‌های بی‌معنی مثل <<لورم‌ایپسوم>> استفاده می‌کنند.

طراحی UX، مفهومی است که توجه به آن در هنگام طراحی سایت، می‌تواند به افزایش کاربران و مشتریان شما منجر شود. این ۶ قانون ساده را دوباره بخوانید و ببینید می‌توانید با توجه به آنها چه تغییراتی را در سایت خود انجام دهید تا سایتی حرفه‌ای‌تر داشته باشید.

نویسنده Hossein Rahimi

علاقه‌مند به دنیای open source، وب و وردپرس