تکنیک پومودورو؛ تکنیکی عالی برای مدیریت زمان

بسیاری از بزرگان و اندیشمندان جهان بر این باور هستند که مدیریت کردن زمان به هیچ عنوان کار راحت و ساده‌ای نیست. کسانی که در شغل و کسب و کار خود نیاز به مدیریت زمان دارند بر این باور هستند که بسیاری از تکنیک‌های مدیریت زمان را امتحان کرده‌اند ولی از هیچ کدام نتیجه دلخواه را نگرفته‌اند. بعضی تکنیک‌هایی که برای مدیریت زمان ابداع شده، کمی خشک و انعطاف‌ ناپذیر است و به همین خاطر هم شخص را پس از مدتی خسته می‌کند. از این رو تصمیم گرفتیم شما را با یک روش یا تکنیک نوین آشنا برای مدیریت زمان آشنا کنیم. در این مقاله می‌خواهیم در مورد یکی از مهم‌ترین تکنیک‌های مدیریت زمان صحبت کنیم. این تکنیک، پومودورو (Pomodoro) نام دارد و تاکنون برای افراد بسیاری مفید و کارآمد بوده است. در صورتی که تمایل دارید با این تکنیک یا فن عالی آشنا شوید و در زندگی و کسب و کار خود از آن استفاده کنید، تا پایان این مقاله با ما همراه بمانید.

تکنیک پومودورو (Pomodoro) چیست؟

تکنیک پومودورو (Pomodoro Technique) روشی است که از آن برای مدیریت زمان استفاده می‌شود. ممکن است سایر روش‌هایی که برای مدیریت کردن زمان وجود دارد کمی مشکل و سخت‌گیرانه باشد ولی این تکنیک، سعی کرده به انسان حق استراحت و راحتی بیشتری بدهد. توجه داشته باشید که این آسایش و راحتی نه تنها از کارایی و بازدهی انسان چیزی کم نمی‌کند بلکه همین آسایش و راحتی است که باعث می‌شود انسان، کارآمد و موثر باشد.

این روش حاصل تلاش و پژوهش‌های شخصی به نام فرانچسکو چیریلو (Francesco Cirillo) است. آقای چیریلو در اواخر دهه 1980 میلادی توانست این روش جدید را به کمک یک ساعت گوجه شکل ابداع کند. اصلاً کلمه «Pomodoro» در زبان ایتالیایی به معنای گوجه فرنگی است و از آن‌جا که این روش با استفاده از یک ساعت گوجه‌ای ابداع شد، چیریلو نام آن را پومودورو گذاشت. به تکنیک پومودورو، تکنیک گوجه فرنگی هم گفته می‌شود. در ادامه می‌خواهیم شیوه استفاده از این تکنیک مدیریت زمان را یاد بگیریم:

شیوه استفاده از تکنیک پومودورو

استفاده از تکنیک پومودورو باعث می‌شود که بتوانید از زمان محدود خود بهترین استفاده ممکن را ببرید. در ادامه شیوه استفاده از این تکنیک را به صورت کامل توضیح خواهیم داد:

تکنیک پومودورو

1. کار یا فعالیت مورد نظر خود را انتخاب کنید

در این مرحله باید کار یا فعالیتی که مد نظرتان است انتخاب کنید. به عنوان مثال شما قرار است یک لوگو طراحی کنید، یا مقاله‌ای بنویسید یا کتابی را مطالعه کنید. دقت داشته باشید که هر کاری که نیاز به تمرکز داشته باشد، تکنیک پومودورو روی آن جواب می‌دهد. بنابراین تنها کاری که باید در این مرحله انجام دهید این است فعالیت مورد نظر خود را انتخاب کنید.

2. تمام عوامل اختلال در تمرکز را کنار بگذارید

این مرحله یکی از مهم‌ترین مراحلی است که در تکنیک پومودورو (یا تکنیک گوجه فرنگی) وجود دارد؛ زیرا اگر عوامل حواس‌پرتی را از پیرامون خود کنار نگذارید، نمی‌توانید روی کاری که قرار است انجام دهید متمرکز شوید و در نتیجه زمان خود را به هیچ شکلی مدیریت نخواهید کرد. سعی کنید در حین کار و فعالیت به گوشی خود سر نزنید. در صورت امکان گوشی خود را در حالت سکوت (سایلنت) قرار دهید. در صورتی که پیامک، ایمیل یا نوتیفیکیشنی برای شما آمد، اصلاً سراغ گوشی نروید تا بازه زمانی شما تمام شود. سعی کنید با نفس خود مبارزه کنید و اجازه ندهید که زمان از چنگ شما خارج شود.

3. اکنون کار را شروع کنید

تکنیک گوجه فرنگی در واقع شامل یک بازه 25 دقیقه‌ای است. در این تکنیک شما 25 دقیقه روی کار خود تمرکز می‌کنید و زمانی که 25 دقیقه تمام شد، تمرکز خود را از روی کار برمی‌دارید و ذهن خود را به مدت 5 دقیقه استراحت می‌دهید. همان طور که در تصویر فوق می‌بینید در این تکنیک هم برای کار و هم برای استراحت ذهنی، زمان اختصاصی در نظر گرفته شده است.

4. استراحت را جدی بگیرید

وقتی 25 دقیقه تمام شد، حتماً 5 دقیقه استراحت کنید؛ زیرا 25 دقیقه تمرکز کرده‌اید و ذهن شما نیاز به استراحت دارد تا بتواند دوباره روی موضوع یا کار مورد نظر متمرکز شود. تصور نکنید که 25 دقیقه زمان زیادی نیست و ذهن شما باز هم می‌توانید روی این موضوع متمرکز بماند. وقتی 5 دقیقه استراحت می‌کنید، در واقع دارید فرصتی به ذهن خود می‌دهید که کارایی خودش را حفظ کند. اگر میزان تمرکز بیشتر از 25 دقیقه شود و شما استراحت نکنید، آن موقع کارایی ذهن شما کاهش خواهد یافت.

5. فرآیند 25 دقیقه کار و 5 دقیقه استراحت را چهار بار تکرار کنید

فرایندی که بیان شد را چهار بار تکرار کنید و زمانی که این چهار مرتبه تمام شد، باید به ذهن خود یک استراحت طولانی (15 تا 30 دقیقه‌ای) بدهید تا جسم و ذهنتان آزاد شود و بتوانید دوباره فرایند پومودورو یا گوجه فرنگی را آغاز کنید. توجه داشته باشید که در قالب این تکنیک کارهای خود را انجام دهید و از این قالب خارج نشوید. اگر بتوانید نظم و انضباط خود را در قالب این تکنیک حفظ کنید، مطمئن باشید که بازدهی‌تان به مرور افزایش می‌یابد و پس از مدتی متوجه خواهید شد که کارایی شما تا چه اندازه رشد کرده است.

برای انجام تکنیک پومودورو نیاز به تجهیزات یا وسایل خاصی نیست. تنها نیاز به یک زمان‌سنج (مثل ساعت) و کاغذ و قلم است که بتوانید بازه‌های 25 دقیقه‌ای را مشخص کنید و طبق این بازه‌ها کار و استراحت کنید و پس از پایان 4 مرحله، یک استراحت نسبتاً طولانی داشته باشید.

مزایای استفاده از تکنیک پومودورو 

تکنیک گوجه فرنگی یا پومودورو مزایای زیادی دارد و در صورتی که بتوانید این روش را سرلوحه کار خود قرار دهید و به آن عادت کنید، مطمئن باشید که خیلی زود از مزایای آن بهره‌مند خواهید شد. در ادامه این بخش از مقاله تصمیم داریم در مورد مزایای استفاده از تکنیک گوجه فرنگی یا پومودورو صحبت کنیم:

مزایای تکنیک پومودورو

1. کنترل اختلالات و مدیریت زمان

روش‌های مختلف و متنوعی برای مدیریت زمان وجود دارد ولی تکنیک مورد بحث واقعاً کارآمد است؛ زیرا علاوه بر افزایش کارایی و مدیریت زمان تلاش می‌کند تمرکز شما را روی کاری که دارید انجام می‌دهید، افزایش دهد. افزایش تمرکز یکی از مهم‌ترین مولفه‌های تکنیک گوجه فرنگی است.

از طرفی یکی از مهم‌ترین کارهایی که این تکنیک انجام می‌دهد این است که گوشی و عوامل اختلال تمرکز را از شما دور می‌کند و به شما کمک می‌کند که 25 دقیقه از جهان پیرامون خود دور شوید و روی کاری که دارید انجام می‌دهید، تمرکز کنید. بعضی از کسانی که از این روش استفاده می‌کنند بر این باور هستند که پس از مدتی تمرکزشان در تمامی زمینه‌ها بیشتر می‌شود.

2. افزایش مسئولیت پذیری و تعهد به انجام کارها و فعالیت ها

با استفاده از تکنیک پومودورو می‌توانید با تعهد کامل به کارهای خود رسیدگی کنید؛ چون این تکنیک به شما فرصت و زمانی برای سر زدن به گوشی، ایمیل و رسانه‌های اجتماعی نمی‌دهد و از شما می‌خواهد که در بازه‌های 25 دقیقه‌ای تمرکز خود را به صورت کامل روی کار خود بگذارید. پس از مدتی که از این تکنیک استفاده کردید متوجه خواهید شد که تا چه اندازه در کارهای خود جلو افتاده‌اید و بدون هیچ استرس و تنشی دارید کارهای خود را پیش می‌برید.

البته کسانی که از تکنیک گوجه فرنگی استفاده می‌کنند معمولاً افرادی مسئولیت پذیر هستند و تمایل دارند که با تعهد کامل کارهای خود را جلو ببرند. اگر قصد و نیت اصلی برای تعهد و مسئولیت پذیری وجود داشته باشد، مطمئن باشید که تکنیک پومودورو کمک زیادی به شما خواهد کرد.

3. توانایی ایجاد یک برنامه مشخص و معین هفتگی، ماهانه و فصلی

یکی از مزایای مهم تکنیک پومودورو این است که به شما نظم و انضباط می‌بخشد و مشخص می‌کند که امروز قرار است چه کارهایی را در چه بازه‌های زمانی انجام دهید. وقتی کارهای روزانه خود را با این تکنیک انجام دادید و سپس به استفاده از این روش عادت کردید می‌توانید یک برنامه ریزی بلندمدت خوب هم داشته باشید و طبق این برنامه‌ریزی بلندمدت عمل کنید.

برنامه ریزی به صورت بلندمدت یکی از آرزوها و اهداف بسیاری از افراد است؛ چون کسی که برنامه‌ریزی بلندمدت دارد می‌تواند کارها را با نظم و بینش بهتری پیش ببرد. اگر تمایل دارید به حدی از نظم و انضباط برسید که بتوانید برنامه بلندمدت برای خودتان طراحی کنید، حتماً خودتان را به استفاده از تکنیک پومودورو عادت دهید.

4. کاهش کمردرد و خستگی ذهنی

یکی از مهم‌ترین فواید و نکات مثبت تکنیک گوجه فرنگی یا پومودورو این است که فقط به بازدهی و کارایی اهمیت نمی‌دهد بلکه سلامتی انسان را هم در اولویت قرار می‌دهد و برای آن اهمیت زیادی قائل می‌شود. مطالعات نشان می‌دهد که نشستن طولانی و ورزش نکردن و استراحت نکردن باعث می‌شود که عمر انسان کمتر شود. مطالعات نشان می‌دهد که ما باید روزنه 60 تا 75 دقیقه ورزش کنیم تا دچار مشکلاتی جسمانی، روانی و عضلانی نشویم.

وقتی دارید از تکنیک پومودورو استفاده می‌کنید، حتماً پس از 25 دقیقه کار و تمرکز برخیزید، مدتی ورزش کنید و تحرک بدنی داشته باشید تا خون در بدن شما جریان داشته باشد و سلامتی خود را حفظ کنید. این نکته را بدانید که عافیت و سلامتی مهم‌ترین دارایی شما محسوب می‌شود و اگر مراقب سلامتی خود نباشید، قطعاً پس از مدتی به مشکل خواهید خورد. سعی کنید پس از 4 بار تکرار فرایند پومودورو مدتی هم مدیتیشن یا مراقبه داشته باشید تا هم سلامتی جسمی و هم سلامتی روانی‌تان حفظ شود و بتوانید با قدرت، دقت و بازدهی بیشتری به کارهای خود رسیدگی کنید.

5. حفظ انگیزه برای کار و تلاش

یکی از مزایا و خصوصیات مهم تکنیک پومودورو یا گوجه فرنگی این است انگیزه شما را برای حرکت و تلاش حفظ می‌کند. اگر برای مدیریت زمان خود از روشی استفاده می‌کنید که سخت‌گیرانه است و اجازه استراحت کافی به شما نمی‌دهد مطمئن باشید که خیلی زود خسته خواهید شد و انگیزه خود را برای حرکت، کار و تلاش از دست خواهید داد. این در حالی است که تکنیک گوجه فرنگی در عین کار و تلاش برای شما فرصت کافی برای استراحت را در نظر گرفته است. در صورتی که می‌خواهید بازدهی بالای خود را در بلندمدت حفظ کنید و به شخصی پرتلاش، توانا و پرکوشش تبدیل شوید، حتماً استفاده از تکنیک پومودورو را در اولویت قرار دهید.

با یادگیری تکنیک پومودورو از زمان خود به بهترین شکل استفاده کنید

در دنیای امروز مسئله مدیریت زمان اهمیت زیادی پیدا کرده است. آدمی خیلی خوب می‌داند که عمرش کم و محدود است و اگر نتواند از این روزهای محدود به بهترین شکل ممکن استفاده کند، قطعاً به اهداف و رویاهای خودش نمی‌رسد و در پایان با کلی امید و آرزو عمرش به پایان می‌رسد.

اهمیت مسئله مدیریت زمان باعث شده که امروزه روش‌های مختلف و متنوعی برای مدیریت کردن زمان مطرح شود که از جمله آن‌ها می‌توان به ماتریس آیزنهاور اشاره کرد. این ماتریس به ما کمک می‌کند که کارهای خودمان را اولویت‌بندی کنیم و در زمان مناسب به هر کدام از این کارها رسیدگی کنیم. تکنیک پومودورو هم یکی دیگر از روش‌های بی‌نظیر برای مدیریت کردن زمان است که هم به بازدهی و کارایی انسان اهمیت می‌دهد و هم سلامتی جسمی و روانی او را جدی می‌گیرد.

در صورتی که این مقاله برای شما مفید و ارزشمند بود پیشنهاد می‌شود مقاله To Do List را مطالعه کنید. در این مقاله هم یک روش بسیار خوب برای نظم دادن به کارها و مدیریت کردن زمان ارائه شده است. شما برای مدیریت کردن زمان خود از چه روشی استفاده می‌کنید؟ از نظر شما بهترین روش برای مدیریت زمان چیست؟ آیا تجربه استفاده از تکنیک پومودورو را دارید؟ از نظر شما این روش چه مزایا و معایبی دارد؟ لطفاً نظرها و پیشنهادهای خود را با ما و همراهان همیار آکادمی در زیر همین پست به اشتراک بگذارید.

سوالات متداول

• چگونه از تکنیک پومودورو استفاده کنیم؟

  در تکنیک پومودورو ابتدا باید کاری که می‌خواهیم انجام دهیم را مشخص کنیم. 25 دقیقه روی آن کار تمرکز کنیم، سپس 5 دقیقه استراحت کنیم و دوباره سراغ کار خود برویم و 25 دقیقه روی آن وقت بگذاریم. این فرایند را باید 4 بار انجام دهیم و سپس 15 تا 30 دقیقه استراحت کنیم و دوباره وارد این فرایند شویم.

• تکنیک پومودورو چه فوایدی دارد؟

  1. کنترل اختلالات و مدیریت زمان 2. افزایش مسئولیت پذیری و تعهد به انجام کارها و فعالیت ها 3. توانایی ایجاد یک برنامه مشخص و معین هفتگی، ماهانه و فصلی 4. کاهش کمردرد و خستگی ذهنی 5. حفظ انگیزه برای کار و تلاش

• در چه کارهایی می‌توان از تکنیک پومودورو استفاده کرد؟

  تکنیک پومودورو هیچ محدودیتی برای استفاده ندارد. در هر کاری که نیاز به تمرکز داشته باشد، می‌توانید از تکنیک پومودورو استفاده کنید. فقط باید دقت داشته باشید که کار شما باید به گونه‌ای باشد که بتوانید در آن وقفه ایجاد کنید و پس از 25 دقیقه استراحت کنید.

نویسنده جلال شایان

آدميزاد فقط با آب و نان و هوا نيست كه زنده است. آدم به عشق آدم زنده است. من عاشق نوشتن و خواندنم؛ نوشتن و خواندنی که سایر انسان‌ها را داناتر و تواناتر کند!