ایرانی‌ها همیشه در جهان حرفهای زیادی برای گفتن داشته‌اند. در هر سازمان و شرکت بزرگی که اسم و رسمی در جهان دارد نگاه کنید خواهید دید که یک ایرانی با افتخار دارد فعالیت می‌کند و مقام و سمت مهمی از آن شرکت را به خود اختصاص داده است. ایرانیان موفق در جهان کم نیستند. یکی از معروف‌ترین کارآفرینان ایرانی، دارا خسروشاهی است که مدیریت عامل شرکت اوبر یا «Uber» را بر عهده دارد و یکی از موفق‌ترین مدیر عامل‌های جهان است.
در این مقاله به زندگی‌نامه دارا خسروشاهی که یکی از ایرانی‌های موفق است خواهیم پرداخت و تلاش می‌کنیم که ببینیم این شخصیت برجسته و موفق چه کارهای مهمی در زندگی خود انجام داده و چه فراز و نشیب‌هایی را تجربه کرده است.
در بخشی از همیار آکادمی بخشی به نام خودساخته وجود دارد که در آن به زندگی‌نامه افراد موفق و برجسته اشاره شده است. در صورتی که تمایل دارید وارد بخش خودساخته شوید و با زندگی‌نامه و کارهای افراد مختلف آشنا شوید کافی است به بخش «خودساخته همیار آکادمی» مراجعه کنید.
نگاهی به زندگی و فعالیت‌های تجاری و اقتصادی دارا خسروشاهی
اگر عاشق موفقیت هستید باید ببینید که افراد موفق در زندگی خود چه کارهایی انجام داده‌اند و سپس از آن‌ها یاد بگیرید و شما هم همان کارها را انجام دهید تا به موفقیت برسید. یکی از کارهایی که می‌توانید برای یادگیری موفقیت انجام دهید، مطالعه زندگی‌نامه افراد موفقی مانند دارا خسروشاهی است که در ادامه به زندگی و کسب و کار او خواهیم پرداخت.
یک مقدمه از فعالیت تجاری خانواده خسروشاهی
دارا خسروشاهی مدیرعامل کنونی شرکت اوبر که در حال حاضر یکی از معروف‌ترین کارآفرینان و سرمایه‌گذاران در جهان محسوب می‌شود در هفتم خرداد سال 1348 خورشیدی یا 28 ماه مه سال 1969 در تهران به دنیا آمد. او فرزند حسن و نزهت خسروشاهی است. حسن خسروشاهی یکی از برجسته‌ترین و معروف‌ترین کارآفرینان ایرانی است که کسب و کارهای بزرگ زیادی در ایران راه اندازی کرد.
در حال حاضر اگر تاریخچه چند شرکت بزرگ مانند مینو، تولید دارو و تولی پرس را مطالعه کنید خواهید فهمید که خاندان خسروشاهی تا چه حد در پیشرفت صنعت و تکنولوژی در ایران تأثیرگذار بودند و توانستند نقشی موثر از خود در تاریخ فناوری و کارآفرینی ایران به جای بگذارند.
حسن خسروشاهی، پدر دارا یک فرد دانا و دارای اطلاعات علمی و صنعتی بالا بود که توانسته بود در آن دوران، مدرک دانشگاهی خود را از دانشگاه تهران و در رشته‌های اقتصاد و حقوق دریافت کند.
حسن به همراه تمامی اعضای خانواده در سال 1978 (1357) ایران را ترک و به آمریکا مهاجرت کردند. این مهاجرت زمانی اتفاق افتاد که دارا خسروشاهی نه سال بیشتر نداشت و در مقطع ابتدایی تحصیل می‌کرد. وقتی از ایران مهاجرت کردند به مدت سه سال هیچ خبری از آن‌ها نبود تا اینکه در سال 1981 مشخص شد که حسن خسروشاهی دارد در کانادا زندگی می‌کند.
حسن، پدر دارا خسروشاهی پس از ورود به کانادا یک شرکت به نام هلدینگ پرسیس یا «Persis Holdings» راه اندازی کرد. پس از مدتی تصمیم گرفت اولین شعبه از فروشگاه‌های Future Shop را در این کشور تأسیس کند. فیوچر شاپ در واقع نوعی فروشگاه زنجیره‌ای است که در حوزه فروش تجهیزات الکترونیکی فعالیت می‌کند. البته این برند در سال 2001 توسط برندی به نام «بست بای» یا « Best Buy » خریداری شد.
حسن خسروشاهی یکی از بهترین کارآفرینان و سرمایه‌گذاران ایرانی است که در سال 2012 بر اساس برآوردهایی که در آن سال صورت گرفت، 940 میلیون دلار برآورد داشت.
دارا و مهاجرت از ایران در سال‌های ابتدایی زندگی
همان‌طور که گفته شد دارا خسروشاهی در زمان مهاجرت از ایران 9 ساله بود و به همین خاطر از همان سال‌های ابتدایی با زبان انگلیسی و فرهنگ غربی آشنا شد. از طرفی پدر او در کانادا کارآفرینی می‌کرد و به همین خاطر او همیشه با فعالیت‌های کارآفرینی درگیر بود و از پدرش نکات زیادی را یاد گرفت.
دارا خسروشاهی سال‌های زندگی در ایران را به شدت دوست دارد و معتقد است که آن سال‌ها بسیار جذاب بودند. دارا و خانواده ابتدا در شهر نیس فرانسه ساکن شدند و سپس به نیویورک رفتند. زندگی دارا و اعضای خانواده‌اش از همان ابتدا با مشکلات مختلفی روبرو شد. حسن، پدر دارا خسروشاهی پس از مدتی به ایران برگشت تا از پدرش مراقبت کند ولی به زندان افتاد و شش سال را در زندان سپری کرد و همین موضوع باعث شد که مادر دارا سه فرزند خود را به تنهایی در غربت بزرگ کند.
دارا خسروشاهی با تمام سختی‌ها کنار آمد تا اینکه پدرش نزد آن‌ها برگشت و زندگی خانواده خسروشاهی سر و سامان گرفت. فرزندان یکی پس از دیگری بزرگ شدند و وقت آن رسید که به دانشگاه بروند.
دارا خسروشاهی و دوران تحصیلات دانشگاهی
حسن، پدر دارا بر این باور بود که پزشکی بهترین حرفه است و همیشه از دارا می‌خواست که تحصیلات خودش را در این رشته ادامه دهد ولی دارا کسی نبود که بخواهد دکتر شود و طبابت کند. او هیچ احساس و علاقه خاصی به این حوزه کاری نداشت. البته اصرار پدر باعث شد که دارا با هدف اینکه روزی جراح بشود وارد دانشگاه شود ولی دارا نتوانست در این رشته ادامه تحصیل بدهد و در نهایت وارد رشته مهندسی بیوالکتریک شد. سپس در سال 1991 از دانشگاه براون که یکی از بهترین و قدیمی‌ترین دانشگاه‌های ایالات متحده است، فارغ التحصیل شد.
شاید تحصیلات دارا خسروشاهی بتواند درس مهمی به خیلی از کارآفرینان و علاقمندان به کارآفرینی بدهد. اگر به رشته تحصیلی یا حوزه کاری خاصی علاقه ندارید، قرار نیست آن را ادامه دهید. در صورت امکان خیلی سریع تغییر مسیر بدهید و سراغ علاقه خودتان بروید. مگر شما قرار است چند بار زندگی کنید که بخواهید بر اساس تمایلات و علایق پدر و مادر یا هر کس دیگر رفتار کنید؟
شما به عنوان یک انسان وظیفه دارید که به بهترین شکل و همان طور که دوست دارید زندگی کنید و قرار نیست که بر اساس علایق و سلایق دیگران رفتار و زندگی کنید. این موضوع یکی از مهم‌ترین درس‌هایی است که می‌توانیم از زندگی و کسب و کار دارا خسروشاهی یاد بگیریم.
دارا خسروشاهی و ورود قدرتمند او به دنیای بیزنس و کسب و کار
دارا خسروشاهی پس از اینکه فارغ التحصیل شد، تصمیم گرفت بدون هیچ وقفه‌ای وارد دنیای کسب و کار شود. او برای ورود به دنیای بیزنس، تصمیم گرفت به عنوان کارآموز در شرکت Allen & Company مشغول به کار شود. شرکت Allen & Company یک بانک سرمایه‌گذاری به حساب می‌آید. دارا در این شرکت با مبانی بورس و اوراق بهادار آشنا شد و توانست دانش مالی و سرمایه‌گذاری خوب و قابل قبولی به دست بیاورد.
وقتی به عنوان کارآموز مشغول بود دید که علاقه زیادی به حوزه مالی دارد و به همین خاطر قید ادامه تحصیل را زد و تصمیم گرفت در این زمینه کار کند. فعالیت او در Allen & Company تا سال 1995 ادامه پیدا کرد تا اینکه در آن سال به عنوان معاون این شرکت انتخاب شد. دارا با پشت‌کار و تلاش فراوان کار می‌کرد تا اینکه در سال 1998 با شخصی به نام بری دیلر آشنا شد. بری دیلر اکنون مدیرعامل و رئیس هیئت مدیره شرکتی به نام IAC یا « اینتر اکتیو کورپوریشن » است.
بری دیلر هوش بالایی در استعدادیابی دارد و در سال 1998 وقتی دید دارا خسروشاهی این قدر تلاش می‌کند و هوش مالی و سرمایه‌گذاری خوبی دارد تصمیم گرفت او را به اینتر اکتیو کورپوریشن یا IAC دعوت کند. دارا به محض ورود به این مجموعه در سمت مدیریت اور مالی مشغول به کار شد و خیلی زود رضایت مدیران این مجموعه را کسب کرد.
دارا خسروشاهی کم کم به یکی از مهره‌های کلیدی مجموعه IAC تبدیل شده بود و هر روز بیشتر رشد و پیشرفت می‌کرد. سال 2003 یک اتفاق خیلی مهم در مجموعه IAC رخ داد و این مجموعه توانست کل مجموعه اکسپدیا را خریدار کند. « Expedia » یک شرکت فوق‌العاده معتبر و حرفهای است که در زمینه رزرو هتل، ماشین و بسیاری از موارد مربوط به مسافرت و تفریح فعالیت می‌کند.
مدیرعاملی دارا خسروشاهی در اکسپدیا
رشد و پیشرفت اکسپدیا بسیار بالا بود ولی نیاز به شخصی داشت که بتواند این مجموعه را از جهات مختلف رهبری کند و کنترل آن را در دست بگیرد. این شد که مجموعه اینتر اکتیو کورپوریشن تصمیم گرفت دارا خسروشاهی را به عنوان مدیرعامل اکسپدیا معرفی کند و رهبری این مجموعه را به دستان او بسپارد. در نتیجه دارا در سال 2005 به صورت رسمی به عنوان مدیرعامل اکسپدیا انتخاب شد.
تصور نکنید که دارا برای این موقعیت کاملاً آماده بود و توانست خیلی راحت از عهده مدیریت این مجموعه بربیاید. او می‌گوید سال‌های نخست مدیریت اکسپدیا به شدت سخت بود و به همین خاطر او مجبور شد بسیاری از نگرش‌ها و عادت‌های مدیریتی را در وجود خودش تغییر دهد تا بتواند رهبری این مجموعه را در دست بگیرد و خودش را با مجموعه جدید وفق دهد.
دارا خسروشاهی متوجه شد که دوران اینترنت شرایط خاص خودش را دارد و در صورتی که بخواهد خودش را با شرایط جدید وفق دهد باید از اینترنت در کسب و کار خود به بهترین شکل ممکن استفاده کند. این شد که تصمیم گرفت از سایت Hotels.com کمک بگیرد و رزرو هتل را به صورت آنلاین در اختیار مخاطبان خود قرار دهد.
اوایل مدیریت دارا خسروشاهی در مجموعه اکسپدیا دقیقاً زمانی بود که این شرکت داشت با مشکلات مالی زیادی دست و پنجه نرم می‌کرد و در واقع در بحران مالی روزگار می‌گذراند ولی دارا با مدیریت خود کاری کرد که اکسپدیا کسب و کار خودش را در بیش از 60 کشور جهان توسعه دهد و درآمد خودش را در طریق رزرواسیون آنلاین چندین برابر کند و از بحران مالی نجات پیدا کند.
درآمد این مجموعه در ابتدای دوره مدیریت دارا حدود 2 میلیارد دلار اعلام می‌شد ولی در دوران مدیریت او این درآمد به 9 میلیارد دلار رسید. شاید همین عدد برای اثبات موفقیت دارا خسروشاهی کافی باشد. سال 2015 بود که مشخص شد این مدیرعامل موفق ایرانی-آمریکایی به هیئت مدیره نیویورک تایمز راه پیدا کرده است. وی در سال 2016 یکی از حامیان سرسخت و جدی هیلاری کلینتون در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بود. پس از شکست کلینتون سیاست‌ها و برنامه‌های مختلف ترامپ را مورد نقد قرار داد.
سال 2017 و انتخاب دارا به عنوان مدیرعامل اوبر
در سال 2017 شرکت اوبر که بزرگترین استارتاپ جهان در زمینه تاکسی اینترنتی (چیزی شبیه اسنپ و تپسی خودمان) است، به دارا پیشنهاد داد که مدیریت عامل این مجموعه را در دست بگیرید. در همان دوران هم اوبر از نظر مالی شرایط سختی را تجربه می‌کرد. دارا این پیشنهاد را پذیرفت و وارد چالش‌ها و مشکلات فراوان اوبر شد.
دارا وقتی وارد این شرکت شد شروع به تجدید نظر اساسی در ساختار این مجموعه کرد و بسیاری از مدیران را کنار گذاشت و در واقع یک تغییر اساسی در این مجموعه به وجود آورد. یکی از مشکلات او این بود که تخصص زیادی در حوزه حمل و نقل نداشت ولی تصمیم گرفت که دانش لازم را کسب کند.
او پس از ورود به اوبر به موفقیت‌های زیادی رسیده و توانسته مشکلات موجود را تا حدودی حل کند و در حال حاضر چند پروژه ویژه مانند تاکسی‌های پرنده را برای اوبر مطرح کرده است.
او تاکنون جوایز مختلفی دریافت کرده است که از جمله آن‌ها می‌توان به جایزه سال 2013 اشاره کرد که شرکت حسابداری بریتانیایی ارنست اند یانگ اشاره کرد. این مجموعه دارا به عنوان کارآفرین سال معرفی کرد. و در فهرست وزارت خارجه آمریکا به عنوان یکی از ایرانیان برجسته شناخته می‌شود.
تا به اینجای کار تلاش کردیم زندگی دارا خسروشاهی را در کنار یکدیگر بررسی کنیم و ببینیم که او برای رسیدن به پیشرفت و موفقیت چه مراحلی را پست سر گذاشته است. اکنون تصمیم داریم که چند درس مهم از این شخصیت خودساخته و برجسته یاد بگیریم.
درس‌هایی از دارا خسروشاهی
یکی از درس‌های مهمی که می‌توان از دارا گرفت، توانایی تغییر و ریسک است. وقتی که داشت اکسپدیا را ترک می‌کرد به کارکنان خود گفت که من برای رهبری طولانی مدت این مجموعه در کنار شما بودم ولی اکنون قرار است که این مجموعه را ترک کنم.
دارا بر این باور است که بهترین اتفاقات را زمانی تجربه کرده که در زندگی و کسب و کار تغییر را با جان و دل پذیرفته و ترس را در وجود خود باور کرده و با آن کنار آمده است. او معمولاً نقش‌های جدید خود در شرکت‌های مختلف را خیلی راحت امتحان کرده و با وظایف و مسئولیت‌های جدید کنار آمده است.
به عقیده دارا گاهی لازم است که از منطقه امن و راحتی خودمان خارج شویم و دنیای جدیدی را تجربه کنیم وگرنه ممکن است رکود و بی‌تحرکی ما را با مشکلات زیادی روبرو کند. ممکن است استعدادهای زیادی در وجود یک انسان باشد که او از وجود چنین استعدادهایی بی‌خبر است و تنها زمانی به موفقیت و پیروزی می‌رسد که این استعدادها را شناسایی و از آن‌ها استفاده کند.
این مسائل نشان می‌دهد که حتی بزرگترین مدیرعامل‌ها و کارآفرینان جهان هم از تجربه کردن وضعیت جدید می‌ترسند و دوست ندارند از وضعیت امن خودشان خارج شوند ولی می‌دانند که راحت‌طلبی ممکن است رشد و پیشرفت آن‌ها را مختل کند و مجبور باشند که سال‌های سال در یک وضعیت ثابت و بدون تغییر باقی بمانند.
با آسیب‌پذیری‌های خودتان کنار بیایید
یکی از درس‌های مهمی که می‌توان از دارا خسروشاهی گرفت این است که همه ما در جایگاهی که قرار داریم ایرادها و اشکالات زیادی داریم و این اشکالات می‌تواند به ما آسیب بزند. سوال این است که برای مقابله با آسیب‌پذیری‌های خودمان چه کاری باید انجام دهیم؟
وظیفه ما این است که باید با تمام اشکالات و آسیب‌پذیری‌های خود کنار بیاییم و بپذیریم که این اشکالات به ما تعلق دارد. اگر این آسیب‌پذیری‌های خودمان را بپذیریم، می‌توانیم خودمان را به شکلی پرورش دهیم که بتوانیم این اشکالات را کمتر کنیم و یا اینکه روی سایر نقاط قوت خودمان کار کنیم.
ترس از ایراد و اشکال می‌تواند خلاقیت ما را نابود کند و باعث می‌شود که همیشه کارهای خودمان را از طریق یک مسیر مشخص و معین انجام دهیم و حاضر نباشیم که خلاقانه‌تر و هوشمندانه‌تر عمل کنیم. تنها راه عملکرد هوشمندانه و خلاقانه این است که ترس‌های خود را بپذیریم و با آن‌ها کنار بیاییم.
سخن پایانی
در این مقاله به زندگی و کسب و کار یکی از موفق‌ترین مدیرعامل‌های ایرانی اشاره کردیم و تلاش کردیم که مسیر رشد و پیشرفت او را با هم بررسی کنیم. درست است که خانواده او سرمایه‌دار بودند ولی زندگی او هیچ ارتباط و وابستگی با خانواده‌اش نداشت. تلاش و کوشش او همیشه بر این پایه و اساس استوار بوده است که به خودش تکیه کند و وابسته نباشد و به همین خاطر تا این حد پیشرفت کرده است.
در صورتی که تمایل دارید با شخصیتهای خودساخته بیشتری آشنا شوید، « جک ما ، بنیان‌گذار مجموعه علی بابا » می‌تواند درس‌های زیادی برای شما داشته باشد.
آیا زندگی‌نامه خسروشاهی برای شما آموزنده بود؟ چه نکات دیگری در مورد او و سبک مدیریتی که دارد می‌دانید؟ از نظر شما زندگی‌نامه کدام کارآفرین فوق‌العاده الهام‌بخش است و می‌تواند درس‌های زیادی به ما یاد بدهد؟ لطفاً نظرات و پیشنهادهای خودتان را با ما و سایر کاربران همیار آکادمی در زیر همین پست به اشتراک بگذارید.
نویسنده
جلال شایان
آدميزاد فقط با آب و نان و هوا نيست كه زنده است. آدم به عشق آدم زنده است. من عاشق نوشتن و خواندنم؛ نوشتن و خواندنی که سایر انسان‌ها را داناتر و تواناتر کند!
تغییر شماره