توانایی برقرار کردن یک ارتباط خوب با دیگران باعث می‌شود ما بتوانیم در روابطمان با آن‌ها آرامش بیشتری را تجربه کنیم و راحت‌تر به چیزهایی که می‌خواهیم، برسیم. تقویت مهارت های ارتباطی، هموارتر کردن راه رسیدن به مقصودمان است. در محل کار، خانه، جامعه، تفاوتی ندارد کجا و در چه شرایطی، همه ما نیاز داریم با مهارت های برقراری رابطه با دیگران آشنا باشیم. به این ترتیب می‌توانیم بدون ایجاد مشکل برای خود و دیگران، حرف‌ها و خواسته‌های خود را مطرح کنیم، حرف‌های طرف مقابل را به درستی بشنویم و درک کنیم و در نهایت به بهترین نتیجه ممکن در روابط خود دست پیدا کنیم. اگر دوست دارید با انواع مهارت های ارتباطی آشنا شوید و یاد بگیرید که چطور از آن‌ها در روابط کاری، اجتماعی و عاطفی خود بهره ببرید، حتما تا انتهای این مطلب با همیار آکادمی همراه باشید.
انواع مهارت های ارتباطی
مهارت های ارتباطی به شما اجازه می‌دهند که منظور خود را راحت‌تر به دیگران برسانید و منظور دیگران را نیز راحت‌تر درک کنید. به این ترتیب، در روابط خود با دیگران کمتر دچار چالش‌های معمول خواهید شد. بسیاری از تنش‌هایی که ما در محیط کار و روابط کاری خود یا در روابط عاطفی با دیگران تجربه می‌کنیم، نتیجه توانایی محدود ما در برقرار کردن یک رابطه صحیح است. بسیاری از ما نمی توانیم منظور خود را به درستی برای دیگران شرح دهیم، حتی مهارت گوش کردن را نیز به خوبی بلد نیستیم. زمانی که نمی‌توانیم خوب گوش دهیم و خوب حرف بزنیم، در روابط خود به مشکل برمی‌خوریم، سوءتفاهم‌ها بیشتر و بیشتر می‌شوند، نمی‌توانیم به حق خود دست پیدا کنیم، دیگران را آزرده‌خاطر می‌کنیم و در نهایت، روابط پرتنشی را تجربه خواهیم کرد. بنابراین یادگیری مهارت های ارتباطی برای هر فردی که در اجتماع زندگی می‌کند، ضروری است.
انواع مهارت های ارتباطی
مهارت های ارتباطی توانایی انتقال و دریافت اطلاعات به روش صحیح است، این توانایی‌ها تنها شامل مهارت سخن گفتن نیست، بلکه شامل مجموعه‌ای از رفتار و عادت‌هایی است که تمرین و یادگیری آن‌ها باعث می‌شود بتوانیم روابط بهتری با دیگران برقرار کنیم. در ادامه با انواع مهارت های ارتباطی بیشتر آشنا خواهیم شد.
۱. گوش کردن فعال
گوش کردن فعال به معنی داشتن تمرکز و توجه کامل به صحبت‌های دیگران است. برخی افراد گوش می‌دهند که جواب دهند. درحقیقت، زمانی که طرف مقابل آن‌ها مشغول صحبت کردن است، آن‌ها مدام در ذهن خود در حال فکر کردن به این هستند که چه جوابی به هریک از حرف‌های طرف مقابل بدهند. برای برقراری یک رابطه خود و تمرین مهارت های ارتباطی شما باید پیش از هر چیز یک شنونده ماهر باشید. تا زمانی که متوجه نشوید طرف مقابل از شما چه می‌خواهد و چه منظوری دارد، چگونه می‌توانید با او ارتباط برقرار کنید؟
تجربه نشان داده است افرادی که خوب گوش می‌کنند، در برقراری ارتباط با همکاران، شریک عاطفی و سایر افراد جامعه بسیار موفق‌تر عمل می‌کنند و آرامش بیشتری را در روابط خود تجربه خواهند کرد. برای اینکه شنونده خوبی باشید، زمانی که دیگران مشغول حرف زدن با شما هستند، به سراغ گوشی یا لپ‌تاپ خود نروید و در عوض توجه کنید که طرف شما دقیقا در حال صحبت درمورد چه چیزی است و چه منظوری دارد. نیازی به فکر کردن و قضاوت نیست، شما هر آنچه که نیاز دارید را از طریق گوش‌های خود دریافت خواهید کرد. تنها کافی است که گوش دهید!
۲. شناخت مخاطب
مهارت های ارتباطی از فردی به فرد دیگر و از شرایطی به شرایط دیگر می‌توانند متفاوت باشند. برای اینکه بتوانید رابطه خوبی با دیگران برقرار کنید، باید شرایط و مخاطب خود را به خوبی بسنجید. به طور مثال زمانی که می‌خواهید بر روی یک قرارداد جدید با کمپانی دیگر کار کنید، بهتر است جهت برقراری ارتباط با طرف مقابل، از نامه‌نگاری‌های رسمی، ارسال ایمیل یا تماس‌های تلفنی در چارچوب زمانی خاص استفاده کنید. به طور کلی در هر فضایی، بخصوص در فضای کار شما نیاز دارید از مجموعه‌ای از مهارت های ارتباطی برای برقراری ارتباط با افراد مختلف در شرایط مختلف استفاده کنید. نکته مهم تشخیص نوع مهارتی است که در هر شرایط باید از آن استفاده کرد.
۳. برخورد دوستانه
در برقراری ارتباط با دیگران داشتن صداقت در کلام و رفتار و همچنین داشتن رفتار دوستانه بسیار مهم است. زمانی که در روابط خود چنین رفتاری نشان می‌دهید، طرف مقابل راحت‌تر می‌تواند به شما اعتماد کند. ایجاد اعتماد نیز باعث می‌شود توسط دیگران راحت‌تر پذیرفته شوید. در محیط‌های کاری تلاش کنید رفتار دوستانه‌ای با دیگران داشته باشید و یک فضای مثبت در روابط تان با دیگران ایجاد کنید. از هر موقعیتی برای کمک کردن به همکاران خود استفاده کنید و اجازه دهید رفتار دوستانه و محبت‌آمیز شما آن‌ها را تحت تاثیر قرار دهد. نیازی به نشان دادن رفتار تملق‌آمیز و مصنوعی نیست، ویژگی‌های مثبت را در هر فرد پیدا کنید و بدون چشم‌داشت در حد توان خود به دیگران محبت کنید. به این ترتیب شما تبدیل به فردی تاثیرگذار خواهید شد و روابط عالی با دیگران خواهید داشت.
۴. داشتن اعتماد به نفس
یکی از اساسی‌ترین مهارت های ارتباطی ، داشتن اعتماد به نفس است. افرادی که عزت نفس بیشتری دارند، تاثیر بیشتری بر روی دیگران ایجاد می‌کنند و در برقراری ارتباطات مثبت و موثر با دیگران موفق‌تر هستند. برای افزایش اعتماد به نفس، توانایی‌های خود را بشناسید و سپس برای تقویت آن‌ها و همچنین افزایش توانایی‌های خود تلاش کنید. در نهایت باید بتوانید به دیگران نشان دهید که شما فرد مطمئنی هستید و به خود و توانایی‌هایتان اطمینان دارید. برای این کار تمرین کنید که با دیگران ارتباط چشمی برقرار کنید، به وضعیت نشستن یا حتی راه رفتن خود دقت کنید، گام‌های محکم و استوار بردارید، زمانی که در جلسه‌ای حضور دارید، صاف بنشینید، لبخند بر لب داشته باشید و تا حد امکان با دیگران ارتباط برقرار کنید. باز هم در اینجا نیازی به نشان دادن رفتار مصنوعی نیست، دیگران به راحتی می‌توانند تشخیص دهند که شما به طور واقعی در درون خود و نسبت به توانایی‌هایتان اطمینان دارید یا صرفا آن را بازی می‌کنید. اگر بر روی رشد فردی کار کنید، اعتماد به نفس خودبه‌خود در شما ایجاد می‌شود.
۵. ارسال و دریافت فیدبک
یکی از مهم‌ترین مهارت های ارتباطی واکنش نشان دادن به رفتار و صحبت‌های دیگران و دریافت واکنش از سوی آن‌ها نسبت به رفتار و صحبت‌های خودتان است. زمانی که با دیگران صحبت می‌کنید، تا حد ممکن به سوالات‌شان پاسخ دهید، نظر خود را هرچند کوتاه و مختصر بیان کنید. حتی اگر هیچ کدام از این کارها را نخواستید انجام دهید، با تکان دادن سر، گفتن یک کلمه ساده یا برقراری ارتباط چشمی به طرف مقابل‌تان نشان دهید که متوجه حرف‌ها و منظور او هستید. این کار باعث شکل‌گیری یک رابطه خوب و قوی بین شما و شخص مقابل خواهد شد. از سوی دیگر، زمانی که خود شما در حال صحبت هستید، طرف مقابل را مجاب کنید که بازخوردی به شما نشان دهد. گاهی میان صحبت‌هایتان نظر او را بپرسید، ارتباط خود را با طرف مقابل حفظ کنید تا به این ترتیب روابط محکم و معناداری بین شما شکل بگیرد.
۶. شفاف صحبت کردن
شفاف صحبت کردن یکی دیگر از مهم‌ترین مهارت های ارتباطی است. در برقراری ارتباط با دیگران، تلاش کنید منظور خود را واضح و شفاف بیان کنید. از مقدمه‌چینی‌های طولانی پرهیز کنید و در کمال ادب و صداقت، منظور و خواسته خود را شفاف بیان کنید. نگذارید طرف مقابل در فهمیدن منظور شما دچار سردرگمی شود. همچنین مهم است که در موقعیت‌های مختلف، تُن صدای خود را تنظیم کنید. در یک سخنرانی باید بتوانید بلند، شمرده و قوی صحبت کنید، در یک جلسه کاری که تلاش می‌کنید قراردادی تنظیم کنید، تن صدای شما باید پایین‌تر اما مطمئن و قوی باشد. در نهایت، هرآنچه که قرار است بیان کنید را با اطمینان بگویید. می‌توانید انتخاب کنید که حرفی نزنید اما اگر شروع به صحبت کردید، تک تک کلمات خود را با ایمان به زبان بیاورید. زمانی که شما به گفته خود اطمینان دارید، برای طرف مقابل چاره‌ای جز پذیرش حرفا‌هایتان باقی نمی‌ماند.
۷. استفاده از زبان بدن
برقراری ارتباط با دیگران تنها به برقراری ارتباط کلامی محدود نمی‌شود. برای ایجاد یک ارتباط موثر با دیگران ما باید یاد بگیریم چطور از زبان بدن خود استفاده کنیم. طرز نشستن، حرکت دست‌ها، نگاه ما همگی می‌تواند بر روی طرف مقابل تاثیر بگذارد و به ما در رسیدن به مقصودمان کمک کند. همچنین آنالیز رفتار طرف مقابل و توجه به تمام حرکاتی که او انجام می‌دهد، باعث می‌شود فراتر از کلامی که آن‌ها به زبان می‌آورند، متوجه شویم درون آن‌ها چه می‌گذرد و در نتیجه بتوانیم ارتباط عمیق‌تری با آن‌ها برقرار کنیم.
۴ تمرین عالی برای تقویت مهارت های ارتباطی
تقویت مهارت های ارتباطی باعث افزایش کیفیت زندگی ما می‌شود، با تقویت این مهارت‌ها در خودمان، می‌توانیم به فرد اثرگذارتری در روابطمان تبدیل شویم، آرامش بشتری در زندگی‌مان ایجاد کنیم و راحت‌تر به خواسته‌هایمان برسیم. روش‌های مختلفی برای تقویت مهارت های ارتباطی وجود دارد. در ادامه به موثرترین تمرین‌ها برای توسعه مهارت های ارتباطی اشاره خواهیم کرد:
تقویت مهارت های ارتباطی
۱. از دوستان خود نظر بخواهید
رفتارهای زیادی هستند که در طول زمان برای ما تبدیل به عادت می‌شوند و بنابراین دیگر توجه ویژه‌ای به آن‌ها نداریم. این رفتارها بیشتر توسط دیگران دیده می‌شوند. بنابراین بهتر است هرازگاهی از دوستان مورد اطمینان خود درمورد رفتار و منش ارتباطی خود سوالاتی بپرسیم. از آن‌ها بپرسیم که کدام بخش از رفتار ما در رابطه کاری یا دوستانه‌مان خوشایند و مثبت و کدام رفتارهایمام منفی و آزاردهنده است. به این ترتیب می‌توانیم آگاهی بیشتری نسبت به رفتار خود در ارتباطات‌مان دست پیدا کنیم، بخش‌های مثبت آن را تقویت و بخش های منفی آن را اصلاح کنیم. خوب است که گاهی به عنوان یک دوست یا همکار، بدون اینکه طرف مقابل‌مان از ما چنین چیزی بخواهد، خودمان ویژگی‌های مثبت یا منفی آن‌ها را در روابطمان به آن‌ها بگوییم.
۲. مهارت های ارتباطی را تمرین کنید
هفت مهارت معرفی شده در بخش قبل می‌تواند به ما در برقراری ارتباط موثر با دیگران کمک کند. در هر شرایطی که هستید و در انواع روابطی که دارید، تلاش کنید مهارت های ارتباطی را به کار بگیرید. موقعیت‌ها را بسنجید، طرف‌های مقابل خود را آنالیز و از هر فرصتی برای برقراری ارتباط با آن‌ها استفاده کنید. در روابط کاری، روابط عاطفی یا هر رابطه اجتماعی ساده، مثل زمانی که برای خرید یک لباس با فروشنده مشغول گفتگو هستید، این مهارت‌ها را تمرین کنید تا در نهایت برایتان به صورت عادت درآیند و بخشی از شخصیت‌تان شوند. به این ترتیب می‌بینید که در زندگی خود چقدر موفق‌تر هستید و چطور به راحتی هرکسی را در هر شرایطی تحت تاثیر قرار می‌دهید.
۳. از هر فرصتی برای برقراری ارتباط استفاده کنید
تا حد امکان با دیگران رابطه برقرار کنید و در این رابطه‌ها، هفت مهارت ارتباطی را به کار بگیرید. اگر در محیط کار خود فردی به جمع‌تان اضافه شد، به او نزدیک شوید، در عین حال که به او کمک می‌کنید زودتر با محیط جدید آشنا شود، فرصتی هم برای تمرین مهارت های ارتباطی ایجاد کنید. زمانی که منتظر شروع یک جلسه یا همایش هستید، با افراد نزدیک به خود، شروع به صحبت کنید. در هر صورت شما در هر فضایی که قرار می‌گیرد، با آدم‌هایی که در آنجا حضور دارند، نقاط مشترکی دارید. از این نقاط مشترک برای برقراری ارتباط و تمرین برای ایجاد ارتباطات قوی استفاده کنید.
۴. برای برخورداری از مهارت های ارتباطی با زبان بدن آشنا شوید
زبان بدن را یاد بگیرید، به شکلی که هم خودتان بتوانید از آن در جهت رسیدن به مقصودتان در روابط استفاده کنید و هم بتوانید رفتار دیگران را آنالیز کنید. در روابط، همه چیز آنچه که افراد به زبان می‌آورند نیست، اگر شما با زبان بدن آشنا باشید، می‌توانید به اطلاعات بیشتری درمورد طرف مقابل خود دست پیدا کنید، اینکه آن‌ها چقدر در گفته‌های خود صداقت دارند، چقدر اعتماد به نفس دارند و هدف و مقصود نهایی آن‌ها از کلامی که به زبان می‌آورند چیست. آشنا شدن با زبان بدن، کار چندان پیچیده‌ای نیست، درمورد آن مطالعه و سپس در روابط خود از آن استفاده کنید.
مهارت های ارتباطی؛ کلید ساخت روابط موثر و موفق
انسان یک موجود اجتماعی است، همه ما در زندگی خود در شرایط مختلف نیاز داریم با افراد دیگر ارتباط برقرار کنیم. چه این ارتباط با افراد نزدیک، مانند ارتباط با اعضای خانواده باشد و چه ارتباطات رسمی در محل کار و تحصیل و سایر بخش‌های اجتماع، همه ما به دنبال آن هستیم که بر روی دیگران تاثیر بگذاریم و شخصیت کاریزماتیک داشته باشیم. تاثیرگذاری بر دیگران باعث می‌شود بتوانیم ارتباط خوبی با آن‌ها ایجاد کنیم و در نتیجه بدون ایجاد تنش برای خود و دیگران، به خواسته خود دست پیدا کنیم. تمرین مهارت های ارتباطی باعث ایجاد کیفیت و آرامش در روابط ما با دیگران می‌شود، چهره‌ای مثبت و تاثیرگذار از ما در ذهن دیگران ایجاد می‌کند و در نهایت راه موفقیت ما را هموارتر خواهد کرد. شما برای برقراری یک ارتباط خوب در محل کار یا در جامعه از چه روش‌هایی استفاده می‌کنید؟ آیا خود را فردی تاثیرگذار در روابط‌تان می‌بینید؟ لطفا نظرات و پیشنهادات خود را با ما و همراهان همیار آکادمی در زیر همین پست به اشتراک بگذارید.
نویسنده
سارا خانی
هر مسیر جدید یه فرصت ویژه‌ست برای شکفتن و تازه‌تر شدن... من سارا هستم، عاشق نوشتن و کشف مسیرهای ناشناخته در این جهانِ پر از رنگ و زیبایی.
