فهرست مطالب
وقتی شخصی تصمیم میگیرد که صاحب یک کسب و کار اینترنتی باشد، یکی از مهمترین و اصلیترین ابزار او برای راه اندازی کسب و کار آنلاین، وبسایت خواهد بود. بسیار طبیعی است که مدیریت و کنترل بخشهای گوناگون یک وبسایت نیاز به توانمندیهای مختلف دارد. برای هر بخش ابزارهای نظارتی و کنترلی مخصوص وجود دارد که تبحر داشتن در هر یک از این ابزارها، جدای از اینکه جزو توانمندیهای بسیار جذاب یک فرد به شمار میآید، تاثیرات بسزایی در نوع مدیریت کسب و کار اینترنتی خواهد داشت. در این مقاله قصد داریم درباره یکی از ابزارهای آنالیز وبسایت که توسط شرکت گوگل طراحی و بصورت رایگان در اختیار کاربران قرار گرفته به نام «گوگل آنالیتیکس» مطالبی را ارائه کنیم تا با اهداف و کاربردهای این ابزار بیشتر آشنا شده و متوجه شوید که چگونه به آنالیز وبسایت های مورد نظر ما میپردازد.
گوگل آنالیتیکس یکی از ابزارهای خوب و قدرتمند است که به شما کمک میکند تا از رفتار کاربران حاضر در وبسایت خود با خبر شوید و متناسب با آن خود را در حوزههای مختلف تقویت کنید. Google Analytics یک سرویس تجزیه و تحلیل وب است که توسط Google ارائه میشود و ترافیک وبسایت را ردیابی و گزارش میکند. راه اندازی سرویس گوگل آنالیتیکس به سال 2005 برمیگردد. در سال 2019 طبق آمار، Google Analytics پرکاربردترین سرویس تجزیه و تحلیل وبسایت به حساب میآمد.
گوگل آنالیتیکس از یک SDK که مخفف کلمه Software development kit است استفاده میکند که امکان جمعآوری دیتا (اطلاعات) از سیستم عاملهای مورد استفاده در گوشی های تلفن همراه یعنی IOS و Android را فراهم میکند. این ابزار به شما امکان رصد وبسایتها، بلاگها و شبکههای اجتماعی را میدهد. علاوه بر این شما میتوانید گزارشهایی تنظیم کنید که به طور کامل مطابق با پارامترهای مورد نظر شما شخصیسازی شده باشند.
به طور کلی گوگل آنالیتیکس جریان ترافیکی که به سمت سایت شما میآید را آنالیز کرده و اطلاعات حاصل از این آنالیز را به صورت گروهبندی شده در اختیارتان قرار میدهد. این گروههای اطلاعاتی میتوان با سه سوال زیر دسته بندی کرد:
گوگل آنالیتیکس با اعلام منابعی که کاربران به واسطهی آنها وارد وبسایت شما شدهاند به این سوال پاسخ میدهد که کاربران از چه روشی به وبسایت شما رسیدهاند یا با اعلام مدت زمانی که هر کاربر در وبسایت شما باقی مانده و صفحات گوناگون از وبسایت شما را بازدید کرده است به این سوال شما پاسخ میدهد که رفتار کاربران به چه صورت بوده است. البته خوب است بدانید که اطلاعات استراتژیک و تکنیکی خوبی هم توسط گوگل آنالیتیکس به شما ارائه میشود، مانند:
یکی از نکاتی که گوگل آنالیتیکس را به یک ابزار فوقالعاده تبدیل میکند، سازگاری آن با دیگر سرویسهای گوگل است. بنابراین شما به راحتی میتوانید آنالیتیکس را با ابزارهایی نظیر گوگل ادوردز(Google Adwords)، بلاگر(Blogger) یا یوتیوب ترکیب کنید. در حقیقت میتوانید آنالیتیکس را با هر ابزاری از گوگل که ترافیک و بازدیدها را کنترل میکند ترکیب کنید.
در این بخش به بررسی این موضوع میپردازیم که دادههای گوگل آنالیتیکس چیست و چه کارهایی میتوان با آنها انجام داد. بهطورکلی 3 نوع اطلاعات را میتوان با گوگل آنالیتیکس جمعآوری کرد:
در این بخش میتوانید بررسی کنید ترافیک ورودی به سایت شما با چه روشهایی صورت میگیرد. به بیان دیگر، این بخش، شامل اطلاعاتی است در خصوص اینکه کاربران از کجا وارد سایت شما شدهاند؟ بسیاری از آنها از طریق جستجوی ارگانیک از گوگل دریافت شدهاند، تعدادی از طریق وارد کردن مستقیم URL در نوار آدرس، وارد وبسایت شدهاند، تعدادی از طریق رسانههای اجتماعی و منابع دیگر، بهدست آمدهاند و… اطلاعات این قسمت، در اینکه کدام روش بازاریابی آنلاین، موجب هدایت بیشترین بازدیدکننده به وبسایت میشود، نقش تعیین کننده دارد.
اطلاعات رفتاری کاربر میتواند بهعنوان یک راهنما جهت بهبود وبسایت عمل کند. این اطلاعات در طول یک بازدید کاربر، در وبسایت جمعآوری میشوند و عبارتند از اینکه: مخاطب چه مدت در وبسایت شما مانده است؟ اولین و آخرین صفحهای که مخاطب در سایت مشاهده کرده، کدام صفحه بوده است؟ مسیر مرور صفحات وبسایت شما چگونه است؟ در این بخش نکته حائز اهمیت این است که از تجزیه و تحلیلهای مختلف برای شناسایی صفحاتی که کاربر مدت زمان بیشتری در آنها میماند(گیر میکند)، استفاده کرده و مشکلاتی را که کاربران در این صفحات با آنها روبهرو هستند، از بین ببرید. به این ترتیب آنها به مشتریانی با کمترین میزان لغزش تبدیل میشوند.
بازده سرمایه گذاری یا ROI در کسبوکارهای اینترنتی عامل بسیار مهمی است که نمیتوان آن را نادیده گرفت. استفاده از اطلاعات تبدیل به شما کمک میکند علاهبر پیگیری کل تبدیلها، درآمد خود را از منابع آنلاین کسبوکار محاسبه کنید. ابزار گوگل آنالیتیکس یک کد ردیابی تبدیل ایجاد میکند که میتواند با صفحات وب حاوی درآمد حاصل از تبدیل ترکیب شود.
Google Analytics برای جمعآوری اطلاعات کاربرانی که به سایت شما میآیند از گنجاندن بلوکی از کد JavaScript در صفحات وبسایت شما استفاده میکند. هنگامی که کاربران وبسایت شما صفحهای را مشاهده میکنند، این کد JavaScript به یک فایل JavaScript ارجاع میدهد و سپس عملیات ردیابی Analytics را اجرا میکند. عملیات ردیابی دادههای مربوط به درخواست صفحه را از طریق روشهای مختلف بازیابی میکند و این اطلاعات را از طریق لیستی از پارامترهای متصل به درخواست تصویری تک پیکسل به سرور Analytics ارسال میکند.
از آنجا که نیاز به پیکربندی وبسایت و گزارشدهی شما ممکن است با تنظیمات استاندارد متفاوت باشد ، بهتر است روند کلی ردیابی را درک کنید تا اطمینان حاصل کنید که گزارشات شما دادههای مورد انتظار را ارائه میدهند. به این ترتیب ، می توانید نحوه پیکربندی ردیابی Analytics را متناسب با وبسایت خود تعیین کنید. دادههایی که Google Analytics برای ارائه کلیه اطلاعات گزارشات شما استفاده میکند از این منابع حاصل میشود:
درخواست HTTP برای هر صفحه وبسایت حاوی جزئیاتی در مورد مرورگر و رایانهای است که درخواست را ارسال میکند، مانند نام میزبان، نوع مرورگر و زبان. وقتی همه این اطلاعات جمعآوری میشود ، به صورت لیست طولانی از پارامترهای متصل به درخواست تصویر GIF تک پیکسلی، به سرورهای Analytics ارسال میشود. دادههای موجود در درخواست GIF دادههای ارسال شده به سرورهای Google Analytics است ، سپس پردازش میشود و در گزارشهای شما قرار میگیرد.
جاوا اسکریپت اکنون 25 سال است، به رمزگذاران و توسعه دهندگان امکان تعامل سایتها را میدهد. برخلاف متنهای در قالب Word، صفحات HTML بصورت Read-only هستند. به این معنی که بدون کمک زبانی مانند JavaScript، یک صفحه HTML به شما اجازه تعامل با یک سایت را نمیدهد. به عنوان مثال، شما نمیتوانید متن و رایانه خود را تغییر دهید یا با یک سرور ارتباط برقرار کنید.
این محدودیت اضافی برای جاوا اسکریپت بوجود میآید زیرا یک زبان استاندارد است، به این معنی که اکثریت قریب به اتفاق مرورگرها میتوانند از دستورالعملهای نوشته شده در JavaScript استفاده کرده و تعامل بیشتری را ارائه دهند. اما مهمتر از همه برای Google Analytics، جاوا اسکریپت به رایانه شما اجازه میدهد پیامها را به رایانههای دیگر متصل به اینترنت ارسال و دریافت کند. وقتی از سایتی بازدید میکنید که Google Analytics را اجرا کرده است، این سایت از رایانه شما میخواهد برخی دستورالعمل های JavaScript را به طور موقت از Google Analytics بارگیری کند. این کد ، به نوبه خود ، از مرورگر شما میخواهد برخی از دادههای مهم را به سرورهای Google ارسال کند. جمعآوری دادهها میتواند شامل صفحه وب خاصی باشد که در حال مشاهده آن هستید، اطلاعات فنی درباره رایانه، نحوه ورود به سایت یا نحوه پیمایش در سایت.
مطالعات نشان میدهند که حدود 50٪ از وبسایتهای برتر در اینترنت از گوگل آنالیتیکس استفاده میکنند. این بدان معنا است که اکثر اوقاتی که آنلاین هستید و مشغول بازدید از سایتهای گوناگون، اطلاعات شما به سرورهای Google ارسال میشوند. این ممکن است برای شما کمی هشدار دهنده باشد زیرا هنگام جمعآوری اطلاعات، موضوعات زیادی در مورد حریم خصوصی وجود دارد که شاید نخواهید مشخص شوند. خوشبختانه، گوگل این نگرانی را چنان جدی گرفته که در طراحی گوگل آنالیتیکس هم تعبیه شده است. گوگل آنالیتیکس به جای جمعآوری اطلاعات در مورد کاربر خاص و گره زدن آن به نام آنها، دستور ارسال اطلاعات خود را به صورت ناشناس میدهد.
دو روش مهم برای نحوه جمعآوری اطلاعات توسط گوگل آنالیتیکس وجود دارد که باید برای هر صاحب سایت مهم باشد:
تمامی آمارهایی که شما از گوگل آنالیتیکس دریافت میکنید با توجه به رفتار کاربران است و برای این کار آنالیتیکس از پارامترهای مختلفی استفاده میکند. در ادامه به معرفی و توضیح پارامترهای مهم برای اندازهگیری شاخصهای مختلف سایت میپردازیم. توجه کنید تمام آماری که از گوگل آنالیتیکس دریافت میکنید برای سایت و مارکتینگ سایت کسب و کار شما مهم است و در همه جا کارایی خواهد داشت پس این پارامترها را جدی بگیرید.
این پارامتر شاخصی است برای محاسبه زمانی که هر کاربر بر روی سایت شما گذرانده است. به این نکته توجه داشته باشید که این یک پارامتر میانگین است و شاخصی از حضور کل کاربران در صفحههای سایت شماست، نه برای هر کاربر. پارامتر «میانگین مدت زمان سپری شده در صفحه» به شما کمک میکند که موضوعات مهم زیر را بررسی کنید:
از کاربردهای جالب این پارامتر این است که رابطهی بین محتوا و مدت زمان ماندگاری در صفحه را درک کنید. در نظر بگیرید که شما یک محتوای گسترده همراه با عکسها و اطلاعات گوناگونی روی سایت خود دارید اما مدت زمانی که کاربران باید در این صفحه سپری کنند هیچگونه تناسبی با حجم محتوای آن صفحه ندارد. بهعنوان مثال، شما محتوایی دارید که حداقل زمان خواندن آن ۱۰ دقیقه خواهد بود اما میانگینی که از آنالیتیکس دریافت شده تنها دو دقیقه است. این مسئله نشان میدهد که مشکلی در این بین وجود دارد و شما با بررسی محتوای صفحه میتوانید مشکل را پیدا کنید. در بعضی مواقع ممکن است این مشکل بخاطر عدم جذابیت محتوا بوده باشد و در برخی موارد دیگر به علت خطایی است که از آن مطلع نیستید و باعث میشود صفحه برای کاربران به درستی بارگذاری نشود.
مدت زمان ماندگاری در صفحه یک شاخص مهم برای تمامی وبسایتها است. بخصوص وبسایتهایی که تلاش میکنند ارزشی را از طریق محتوای خود به کاربرانشان منتقل کنند. هرچند برای هر صفحهای در فضای وب، زمان ماندگاری بیشتر به معنای اقبال بیشتر مخاطبان و در نتیجه موفقیت آن صفحه یا سایت است.
کاربران از کجا به سایت شما میآیند؟ اینکه بدانید کاربران از کدام منبع به سایت شما رجوع میکنند به شما کمک بسیار زیادی خواهد کرد. چراکه در قدم اول شما سعی میکنید حضور خود در آن منبع را تقویت کنید تا در نهایت نتیجه بهتری دریافت کنید. این دادهها در یک جدول نمایش داده میشوند و کاربرانی که از طریق منابع مختلف به سایت آمدهاند در آن نشان داده میشود.
فرض کنید شما لینک یکی از مقالات خود را در سایت یک انجمن مرتبط با موضوع خودتان قرار دادهاید و روزانه بیش از ۱۰ نفر با کلیک روی آن به سمت سایت شما میآیند و یا حتی ممکن است بدون اطلاع شما و بخاطر افزایش اعتبار سایتتان در یک موضوع خاص، ادمین سایتهای دیگر لینک شما را در صفحههای خود قرار داده باشند. جدول در این حالت آدرس وبسایت مبدا همراه با تعداد افرادی که به شما مراجعه کردهاند را نمایش میدهد.
علاوه بر این، دادههایی که از سمت موتورهای جستجو تولید میشود نیز در این جدول وجود دارد. به این صورت که شما میتوانید بفهمید چند درصد و چه تعداد از کاربران از سمت کدام موتور جستجو به سایت شما آمدهاند. در نهایت باید بدانید داشتن اطلاعات از سایتهایی که به سمت شما کاربر میفرستند بسیار ضروریست. چرا که در ابتدا به شما کمک میکنند تا ارتباطات قویتری با این سایتهای مرجع پیدا کنید و در ادامه باید بخاطر داشته باشید که برای کسب جایگاه بهتر در گوگل نیاز دارید لینکهای ارزشمندی از سایت خود در وبسایتهای قدرتمند داشته باشید که این مسئله از طریق دادههایی که گوگل آنالیتیکس در اختیار شما قرار میدهد میسر خواهد شد.
یکی از جنبههای اصلی و مهم در بازاریابی، شناخت مشتریان هدف شما است. اینکه علایق و سلایقشان چیست و چه چیزی میتوانید به آنها ارائه دهید تا به سایت شما علاقهمند شوند. برای بازاریابی محتوا فهم علایق و مشکلاتی که کاربران شما با آنها درگیر هستند یک ضرورت است. اگر میخواهید با مشتریان خود ارتباط برقرار کنید لازم است که از آنها اطلاعات داشته باشید. آنالیتیکس تشخیص میدهد که هر دسته از کاربران شما بر اساس رنج سنی و جنسیت دارای چه علایقی هستند. فرض کنید یک دسته بزرگ از کاربران شما علاقمند به یادگیری در حوزه تکنولوژی و اخبار روز علمی هستند. این یک فرصت بزرگ برای شماست تا با تولید محتوا مناسب در این زمینه و جذب کاربر بیشتر یک بازاریابی محتوایی عالی را پیادهسازی کنید. همچنین در صورتیکه بخواهید کمپینهای تبلیغاتی مختلفی را راهاندازی کنید، دادههای این بخش از آنالیتیکس به شما کمک بسیار زیادی خواهد کرد.
بی شک یکی از نقاط قوت گوگل آنالیتیکس این است که به شما اجازه میدهد المانهایی که در راهاندازی یک کمپین تبلیغاتی موفق موثر است را زیر نظر داشته باشید. این مسئله برای شما زمانی ممکن است که بدانید چطور اهدافی مناسب (که در آنالیتیکس به آنها Obejctive میگوییم) تعیین کنید و تنها در این حالت است که میتوانید با توجه به دادههای دریافتی تصمیمات صحیحی برای کمپین خود بگیرید. آنالیتیکس شما را قادر میسازد که اهداف گوناگونی را تعیین کنید. از مدت زمان بازدید یک صفحه گرفته تا اطلاعات جزئیتری مانند تعداد صفحههای بازدید شده، تعداد بازدید کاربران و یا تعداد کاربرانی که بر روی یک المان خاص در صفحهای که مورد نظر شماست کلیک کردهاند.
گوگل آنالیتیکس دارای اهدافی به صورت پیشفرض است. اما نکته جالب توجه اینجاست که این پلتفرم قدرتمند به شما اجازه ویرایش و تنظیم دلخواه این اهداف را نیز میدهد. ۴ هدف پیشفرض مهم در آنالیتیکس عبارتند از:
در این قسمت از مقاله قصد داریم به برخی از سوالهایی که در مورد گوگل آنالیتیکس و علت استفاده از آن وجود دارند اشاره کنیم و پاسخ این سوالات را نیز بیان کنیم:
اگر با اصول سئو آشنایی داشته باشید و همواره روی سایت خود کار کنید؛ حتما متوجه خواهید شد که چگونه با کمک گرفتن از گوگل آنالیتیکس میتوانید یک پله جلوتر بروید و رتبه خود را بهتر کنید. اگر در رتبه پنجم نتایج گوگل هستید، رسیدن به رتبههای بالاتر را به عنوان هدف در نظر بگیرید. ابزار گوگل آنالیتیکس کمک میکند تا بتوانید به چنین هدفی دست پیدا کنید. به طور مثال از کلمات کلیدی پر استفاده کمک بگیرید و با کار روی آنها، بازدید خود را بالا ببرید. در این صورت رتبه سایتتان بهتر میشود. یا بعنوان مثالی دیگر، این ابزار به شما کمک میکند تا ببینید کدام صفحات سایت شما برای کاربران جذابتر بوده، پس کار بر روی آن صفحات و بهره بردن از کلمات کلیدی آن صفحهها، میتواند شما را به بهبود رتبه سایت تان نزدیکتر کند.
یکی از کاربردهای این ابزار، گرفتن اطلاعات در مورد میزان ترافیک رقیبان شما است. این موضوع کمک میکند تا تعداد بازدیدکنندگان خودتان و رقیبتان را مقایسه کنید. سپس بهتر است تفاوت عملکرد آنها با خودتان را بررسی کنید و به یک نتیجهگیری مناسب برسید. در این صورت سعی بیشتر و موثرتری برای انتشار محتوای مفید خواهید داشت.
بدیهی است که برای حفظ ترافیک و افزایش بازدید در گوگل، باید رتبه بالایی داشته باشید. آنالیز گوگل کلمات کلیدی و اصطلاحات جستجو شده در گوگل را به شما نشان میدهد. همچنین سوالات کاربران و اینکه چه سوالی کاربر را به سایت شما جذب کرده است، نمایش میدهد. به طور مثال کلمه کلیدی «لباس» توجه افراد زیادی را به سایت شما جذب نمیکند؛ اما کلمه کلیدی خاصی مانند «لباس مجلسی زیبا» عملکرد بهتری دارد. پس از کلمات کلیدی خاص استفاده کنید تا بهترین نتیجه را بگیرید.
زمانی که از ابزار قدرتمند گوگل آنالیتیکس استفاده میکنید، تقسیمبندی بازار بسیار آسان میشود. بخشهای پیشرفته این ابزار اطلاعاتی در مورد کاربران به شما میدهد. از این اطلاعات برای ایجاد کمپینهای متنوع برای هر دسته کاربر استفاده کنید. پرسونای مخاطب را در نظر بگیرید و کمپینها را شخصیسازی کنید.
بسیاری از وبمسترها و صاحبان کسب و کار از گوگل آنالیتیکس استفاده میکنند، اما هدفی برای خود تعیین نکردهاند. شاید به این دلیل که این کار را بیفایده میدانند یا آشنایی با این بخش مهم گوگل آنالیتیکس ندارند. واقعیت این است که تعیین هدف کمک میکند تجربه شما از کار با این ابزار بیشتر شود و به تجارت سودمندتری برسید. اگر این کار را انجام ندهید، انگیزهای برای مشاهده آمار و اطلاعات سایتتان ندارید. اگر به همین صورت پیش بروید، اطلاعاتی در مور وبسایتتان دریافت نمیکنید.
دادههای این ابزار کمک میکند تا درک کاملی از بازدیدکنندگان خود داشته باشید. با کمک این سرویس متوجه میشوید که کاربران چه محتوایی را دوست دارند و از چه ابزار یا شبکهای بیشتر استفاده میکنند. در این صورت محتوای بهتری تولید میکنید و مخاطب را راضی نگه میدارید.
برخی از وبسایتها جریان ترافیک ورودی بسیار زیادی دارند اما ممکن است نرخ تبدیل (نسبت تعداد افرادی که به خریدار تبدیل شدهاند به کل افرادی که وارد سایت شدهاند) بسیار پایینی داشته باشند. اینجاست که در صورت بروز چنینن مشکلی در سایتتان، شما میتوانید با استفاده از دادههایی که گوگل آنالیتیکس در مورد مخاطبان و صفحههای مختلف سایت در اختیارتان میگذارد تغییرات جزئی یا گستردهای را اعمال کنید. به بیان کوتاه، آنالیتیکس نرخ تبدیل شما را بهینه کرده و تمام جریان ورودی به سایت و نحوه دسترسی به آنها را اندازهگیری میکند.
ما در مقالهای به صورت جداگانه، مفاهیم گوگل آنالیتیکس را توضیح دادهایم که در واقع ادامهی این مقاله میباشد و توصیه میکنیم حتما آن را نیز مطالعه نمایید.
من مهندس معدن هستم و با اینکه یک طرح ثبت شده در سازمان نخبگان دارم در حوزه آی تی فعالیت میکنم و مدت ها مدیریت محتوا، تولید محتوا و سئو انجام داده ام.
سلام، بسیار عالی بود
پاسخسلام گوگل آنالیتیکس رو نصب داشتم قبلا اوکی بود ولی الان مدتی هست که خطا میده و بابا نمیاد و ارور The API returned a 403 response میده مشکل چیه ؟؟؟؟؟؟؟؟؟
پاسخبا سلام جدیدا گوگل خیلی جدیتر آیپیهای ایران رو پیدا میکنه و گاهی حتی با وی پی... هم مشکل رفع نمیشه متاسفانه
سلام جناب مهندس نادری و باقی دوستان فعال در آکادمی من علاقه بسیار زیادی به شخص جناب حاجی محمدی و فعالیت های مثبت ایشون دارم و همیشه سعی کردم محتوایی که از سمت ایشون هست رو مطالعه کنم. اما این اولین بار است که در سایت همیار آکادمی مطلبی رو میخونم و تعجب کردم که چرا انقدر نگارش و ویراستاری این متن ضعیف و بدون دسته بندی مناسب است. من توقع داشتم با یک متن روان، تکمیلی و کاربر پسند مواجه بشم اما هر خطی که پایین تر اومدم انگیزه مطالعاتی من رو بیشتر کور کرد . به نظر میاد این مقاله بیشتر در سطح کسب امتیاز سئو نوشته شده تا یک متن آموزنده و کاربر پسند.
پاسخسلام و وقت به خیر. ممنون از لطفتون و انتقاد سازنده شما. تمامی مقالات همیار در ابتدا برای کاربران نوشته میشه و بعد برای گوگل. این مقاله رو بنده شخصا چک میکنم و ایرادات رو رفع میکنم. با تشکر از شما.