استراتژی یا راهبرد یکی از کلماتی است که برای بعضی از مدیران و صاحبان کسب و کار پیچیده به نظر می‌رسد؛ حال آنکه پیچیدگی خاصی در آن وجود ندارد و تعریف آن خیلی ساده است. استراتژی یا راهبرد، ابزاری است که با ما کمک می‌کند به اهدافی که مد نظر داریم برسیم. اکنون می‌توانیم کلمه استراتژی دیجیتال مارکتینگ (Digital Marketing Strategy) را خیلی بهتر و راحت‌تر تعریف کنیم. در واقع این استراتژی را تدوین و طراحی می‌کنیم تا بتوانیم به اهدافی که در حوزه دیجیتال مارکتینگ داریم برسیم.
در این مقاله می‌خواهیم ابتدا به مفهوم استراتژی دیجیتال مارکتینگ بپردازیم، سپس مزایای تدوین این استراتژی برای کسب و کارها را مشخص کنیم و در نهایت شیوه تدوین استراتژی بازاریابی دیجیتال را مورد بررسی قرار دهیم. در صورتی که شما هم تمایل دارید از کانال‌های دیجیتال کمک بگیرید و به اهدافی که در حوزه بازاریابی دیجیتال دارید برسید، تا پایان این مقاله با ما همراه شوید.
استراتژی دیجیتال مارکتینگ چیست؟
استراتژی دیجیتال مارکتینگ یک طرح یا برنامه است که به ما کمک می‌کند به بهترین شکل از کانال‌های آنلاین استفاده کنیم و به اهدافی که در حوزه دیجیتال مارکتینگ داریم، برسیم. در واقع ما برای تدوین استراتژی بازاریابی دیجیتال می‌آییم و یک نقشه طراحی می‌کنیم و در این نقشه، کارها و اقدامات خود را به گونه‌ای برنامه‌ریزی می‌کنیم که ما را به هدفی که مد نظر داریم برسانند.
عموماً سازمان‌هایی که استراتژی دیجیتال مارکتینگ دارند، هدفشان افزایش آگاهی مخاطبان هدف از برند، جذب مشتریان جدید، بازتر کردن قیف فروش و بالا بردن میزان درآمد کسب و کار است. با تدوین یک استراتژی درست و هوشمندانه برای بازاریابی دیجیتال می‌تواند به اهداف مشخصی که برای کسب و کار خودتان تعیین کرده‌اید، برسید.
چرا طراحی استراتژی دیجیتال مارکتینگ مهم است؟
در این بخش از مقاله تصمیم داریم به این مسئله بپردازیم که اصلاً استراتژی دیجیتال مارکتینگ به چه دردی می‌خورد و چرا متخصصان بازاریابی دیجیتال تا این اندازه به این مبحث اهمیت می‌دهند؟ در ادامه چند مورد از مهم‌ترین دلایل اهمیت این استراتژی بیان شده است:
1. استراتژی دیجیتال مارکتینگ به فعالیت‌های بازاریابی شما جهت می‌دهد
متخصصان و پژوهشگران حوزه بازاریابی دیجیتال به این نتیجه رسیده‌اند که شرکت‌های فاقد استراتژی دیجیتال مارکتینگ، هدف مشخصی برای اقدامات بازاریابی خود ندارند و به همین خاطر نمی‌دانند که منابع مالی و سازمانی خود را در کدام بخش‌ها سرمایه‌گذاری و متمرکز کنند. در نتیجه در هنگام تحلیل نتایج اقدامات بازاریابی هم نمی‌دانند که واقعاً باید کدام فاکتورها را آنالیز کنند تا به میزان موفقیت خود پی ببرند.
اولین کاری که استراتژی بازاریابی دیجیتال انجام می‌دهد این است که اهداف کسب و کار شما را روشن و شفاف می‌کند و همین کار ساده به فعالیت‌های بازاریابی شما جهت می‌دهد و مثل ذره‌بینی عمل می‌کند که قدرت منابع مالی و سازمانی را روی هدف متمرکز می‌کند و سازمان یا کسب و کار را به تمام اهدافی که در حوزه بازاریابی دارد می‌رساند.
2. این استراتژی، راه را برای شناخت بازار هدف هموار می‌کند
یکی از مزایای طراحی استراتژی دیجیتال مارکتینگ این است که ابتدا بازار هدف را شناسایی می‌کند و تقاضای مشتریان و مخاطبان هدف را تشخیص می‌دهد. وقتی این شناخت صورت گرفت، هدف‌گذاری انجام می‌شود و در نهایت اقداماتی که برای رسیدن به این اهداف باید انجام شود، مشخص می‌گردد.
یکی از دلایل اقدامات جسته و گریخته و پریشان شرکت‌ها در زمینه بازاریابی دیجیتال یا دیجیتال مارکتینگ این است که اصلاً بازار هدف و پتانسیل‌های آن را شناسایی نکرده‌اند و به همین خاطر اصلاً نمی‌دانند که باید دنبال چه هدفی باشند.
3. با استراتژی بازاریابی دیجیتال، می‌توانید سهم بیشتری از بازار را تصاحب کنید
زمانی که بازار هدف را به خوبی شناسایی کردید، دیگر چیزی برایتان تاریک و مبهم نیست. اکنون بازار هدف و خصوصیات آن برایتان روشن و شفاف است و به همین دلیل می‌توانید اقدامات لازم را انجام دهید و به سرعت سهم بیشتری از این بازار را تصاحب کنید.
یک جنگ را در نظر بگیرید. وقتی شما از موقعیت جغرافیایی دشمن و خصوصیات آن آگاه باشید، می‌توانید یک نقشه عالی طراحی کنید و خیلی سریع در سرزمین او پیشروی کنید. در واقع با شناخت و یک نقشه درست، در سریع‌ترین زمان ممکن به هدفی که مد نظر دارید، می‌رسید.
4. با این استراتژی، مخاطبان هدف خود را خیلی خوب می‌شناسید
زمانی که می‌خواهید استراتژی دیجیتال مارکتینگ را طراحی کنید، لازم است قبل از هر کار مخاطبان هدف خود را خوب بشناسید و با سلایق و علایق آن‌ها آشنا شوید. در این مواقع تعیین پرسونای مشتری اهمیت ویژه پیدا می‌کند. با تعیین پرسونا می‌توانید بفهمید که مخاطبان هدف شما به چه نوع محتوایی بیشتر علاقه دارند و باید تمرکز خود را روی کدام نوع از محتوا بگذارید.
در واقع لازمه طراحی استراتژی دیجیتال مارکتینگ، شناخت درست و کافی از مخاطبان هدف است و زمانی که این مخاطبان شناسایی شدند، می‌توانیم استراتژی بهتر و هوشمندانه‌ای ترتیب دهیم و به اهداف بزرگ‌تری دست پیدا کنیم.
5. با یک استراتژی هوشمندانه می‌توانید مخاطبان بیشتری را جذب کنید
یکی از مشکلاتی که اکثر کسب و کارهای اینترنتی دارند این است که برندشان چندان معروف نیست و مخاطبان هدف زیادی وارد قیف فروش آن‌ها نمی‌شوند. این گلایه خیلی مهم و اساسی است و در صورتی که یک کسب و کار بخواهد رشد و پیشرفت کند، باید سعی کند راهکاری برای افزایش مخاطبان و بازدیدکنندگان خود پیدا کند.
وقتی در استراتژی دیجیتال مارکتینگ سازمان خود بخواهید افزایش آگاهی از برند و افزایش مخاطبان هدف و بازدیدکنندگان را به عنوان هدف تعیین کنید، می‌توانید بهترین اقدامات لازم را برای رسیدن به این اهداف بیابید؛ چون قبلاً بازار و مخاطبان هدف را به خوبی شناسایی کرده‌اید و اکنون خیلی خوب می‌دانید که چه راهبرد و اقداماتی شما را به هدفتان می‌رساند.
6. استراتژی هوشمندانه می‌تواند درآمد کسب و کار را چند برابر کند
وقتی یک استراتژی دیجیتال مارکتینگ هوشمندانه و تخصصی ایجاد شود، اقدامات ناهماهنگ و پراکنده متوقف می‌شود و تمام قوای کسب و کار روی نقاط خاصی متمرکز می‌شود. اینجاست که میزان تأثیرگذاری روی مخاطبان هدف بیشتر می‌شود، درک مخاطبان از شما افزایش می‌یابد، به کسب و کار و محصولات شما علاقمند می‌شود و در نهایت می‌بینیم که شهامت و جسارت آن‌ها برای خرید کردن افزایش می‌یابد. به این دلیل است که استراتژی دیجیتال مارکتینگ خیلی خوب می‌تواند درآمد یک کسب و کار را بالا ببرد.
7. استراتژی، به بهبود مداوم بازاریابی دیجیتال کسب و کار کمک می‌کند
فرض کنید یک استراتژی در زمینه بازاریابی دیجیتال تدوین کرده‌اید. خیلی دقیق هم بر اساس آن اقدام می‌کنید ولی آن هدفی که مد نظر دارید محقق نمی‌شود. احساس می‌کنید که انگار اقدامات شما تأثیری ندارد و تیرتان به سنگ می‌خورد. در این مواقع می‌توانید اقداماتی که برای رسیدن به یک هدف خاص در نظر گرفته بودید را اصلاح کنید و تغییر دهید.
زمانی که یک استراتژی درست و حسابی در کار نباشد، هدف دقیق و نوشته‌شده‌ای در کار نیست و اصلاً نمی‌توانید بررسی کنید که تا چه اندازه پیشرفت داشته‌اید و این پیشرفت به چه دلیلی بوده است. بدون استراتژی، همه نقش‌ها، نقش بر آب است و منابع سازمان در مسیر درستی هدایت نمی‌شود و هدر می‌رود.
چگونه می‌توانیم یک استراتژی دیجیتال مارکتینگ طراحی کنیم؟
تا اینجای مقاله با مفهوم استراتژی دیجیتال مارکتینگ و مزایای آن برای کسب و کارها آشنا شدیم. در این بخش می‌خواهیم با فرایند طراحی این استراتژی آشنا شویم.
1. پرسونای مخاطب را طراحی کنید
اولین کاری که باید انجام دهید این است که برای مخاطبان هدف و مشتریان خود یک پرسونا طراحی کنید. در واقع باید ویژگی‌های مشترک مخاطبان خود را درک کنید و بدانید که این مخاطبان، چه نیازهایی دارند و شما چگونه می‌توانید به بهترین شکل ممکن نیازهای آن‌ها را برطرف کنید. در واقع باید بفهمید که محصولات و خدمات کسب و کار شما دقیقاً برای چه کسانی مناسب است.
زمانی که این مطلب را متوجه شوید، می‌توانید اقدامات لازم برای جذب مخاطبان هدف را شناسایی کنید. به عنوان مثال اگر کسب و کار شما در زمینه پوشاک است، باید دقیقاً بدانید که با چه کسانی سر و کار دارید، این افراد در چه رده سنی هستند، شغلشان چیست، بیشتر چه لباسی را می‌پسندند و برای خرید لباس از چه راهکارها و ابزارهایی استفاده می‌کنند.
2. اهداف و منابع کسب و کار خود را مشخص کنید
دومین مرحله برای طراحی و تدوین استراتژی دیجیتال مارکتینگ این است که مشخص کنید سازمان یا کسب و کار شما چه اهدافی دارد. به عنوان مثال شما می‌خواهید فروش کسب و کار خود را دو برابر کنید. اکنون باید بررسی کنید که برای رسیدن به این هدف به چه کانال‌ها، ابزارها و منابعی احتیاج دارید.
مثلاً لازم است یک ابزار خوب برای ایمیل مارکتینگ در نظر بگیرید و اشتراک آن را خریداری کنید. همچنین باید یک دوربین خوب برای تصویربرداری و تولید محتوای ویدیویی خریداری کنید. از طرفی لازم است تولیدکنندگان محتوای متنی را افزایش دهید تا بتوانید محتواهای بیشتری تولید و منتشر کنید.
اکنون وقت آن است که اهداف و منابعی که برای رسیدن به این اهداف نیاز است را بنویسید. بسیاری از کسب و کارها اهداف بزرگی برای خودشان ترسیم می‌کنند ولی حاضر نیستند که منابع لازم را تخصیص دهند و به همین خاطر، اهدافشان، روی کاغذ می‌ماند و هیچ‌گاه به واقعیت تبدیل نمی‌شود.
3. کانال‌های دیجیتال مارکتینگ خود را مشخص و دسته‌بندی کنید
اکنون باید لیستی از کانال‌های دیجیتال مارکتینگ که در اختیار دارید و در آن فعالیت می‌کنید، تهیه کنید و سپس رسانه‌های خود را در سه دسته (رسانه‌های اکتسابی، فردی و پولی) قرار دهید. در ادامه به صورت مختصر این رسانه‌ها را توضیح می‌دهیم تا در هنگام دسته‌بندی، خیلی راحت‌تر عمل کنید:
- رسانه فردی (Owned Media): هر رسانه‌ای که مربوط به برند شماست، رسانه فردی نام دارد. رسانه‌هایی مثل اکانت اینستاگرام و وب‌سایت که به اسم برند شما هستند، نمونه‌هایی از رسانه‌های فردی هستند.
- رسانه اکتسابی (Earned Media): گاهی مواقع مشتریان وقتی از کسب و کار شما خرید می‌کنند یا محتوایی از سایت شما را می‌خوانند، یک تجربه شیرین و لذت‌بخش برایشان رقم می‌خورد. در این مواقع از طریق بازاریابی دهان به دهان به کسب و کار شما اعتبار می‌بخشند یا اینکه محتوای شما را با کسانی که با آن‌ها در ارتباط هستند می‌فرستند. در واقع رسانه اکتسابی، اعتباری است که مخاطبان به شما می‌بخشند. رسانه اکتسابی بدون اینکه هیچ هزینه‌ای پرداخت کنید به شما خدمت می‌کند.
- رسانه پولی (Paid Media): رسانه‌هایی هستند که برای حضور در آن‌ها باید هزینه‌ای بپردازید. به عنوان مثال وقتی می‌خواهید در یک سایت پربازدید، رپورتاژ آگهی منتشر کنید، لازم است هزینه مشخصی بپردازید. تبلیغات بنری در وب‌سایت‌ها، تبلیغات تلویزیونی و اینفلوئنسر مارکتینگ هم رسانه پولی به حساب می‌آیند.
حالا باید رسانه‌هایی که در آن‌ها فعالیت می‌کنید را در دسته‌بندی بالا قرار دهید. این کار باعث می‌شود که بتوانید با هوشمندی و آگاهی بیشتری در مسیر تحقق اهداف خود گام بردارید.
4. اکنون زمان برنامه‌ریزی برای تولید محتوا فرارسیده است
بازاریابی محتوایی یکی از مهم‌ترین ستون‌های استراتژی دیجیتال مارکتینگ به حساب می‌آید و نقش مهمی در افزایش آگاهی از برند و بالا رفتن میزان فروش یک کسب و کار دارد. این نوع از بازاریابی می‌تواند تمام مراحل قیف فروش را تحت تأثیر قرار دهد و درصد بازدیدکنندگانی که به مشتری واقعی تبدیل می‌شوند را بالا ببرد. در صورتی که می‌خواهید به اهداف خود در زمینه بازاریابی دیجیتال برسید، باید محتواهایی که تاکنون تولید کرده‌اید را بررسی کنید، کمبودهای محتوایی خود را شناسایی نمایید و یک برنامه خوب برای تولید محتوای متنی، صوتی، تصویری و ویدیویی بنویسید.
5. عملکرد رسانه‌های اکتسابی و پولی خود را بررسی کنید
اکنون سراغ رسانه‌های اکتسابی و پولی خود بروید و عملکرد هر کدام از این رسانه‌ها را بررسی کنید. برای بررسی رسانه‌های اکتسابی باید ببینید که کدام پست‌های شما در رسانه‌های اجتماعی بیشتر دیده شده و تعامل بیشتری را به همراه داشته است. همچنین ببینید که رضایت مشتریان از کدام محصولات و اقدامات شما بیشتر بوده و از کدام محصولات و اقدامات ناراضی بوده‌اند. سعی کنید نقاط قوت رسانه‌های اکتسابی خود را بهبود ببخشید و پس از شناسایی نقاط ضعف برای برطرف کردن آن‌ها تلاش کنید.
رسانه‌های پولی هم نقش موثری در پیشبرد اهداف کسب و کارها در زمینه دیجیتال مارکتینگ ایفا می‌کنند. به همین دلیل باید روی آن‌ها هم به اندازه کافی تمرکز کنیم و ببنیم تبلیغات ما از طریق اینفلوئنسر مارکتینگ، تبلیغات بنری در سایت‌ها یا به طور کلی تبلیغات پولی تا چه اندازه به بهبود کسب و کار و افزایش فروش ما کمک کرده‌اند.
اگر بتوانید پلتفرم‌های مناسب برای تبلیغات پولی را شناسایی کنید و تمرکز خود را روی آن‌ها بگذارید، هم رشد و پیشرفت بیشتری را تجربه می‌کنید و هم از هدررفت منابع مالی و سازمانی جلوگیری خواهید کرد.
6. اکنون استراتژی دیجیتال مارکتینگ را تدوین کنید
تا به اینجای کار پرسونای مخاطب خود را طراحی کرده‌اید. همچنین می‌دانید که چه اهدافی در زمینه بازاریابی دیجیتال دارید و برای رسیدن به این اهداف، به چه منابعی نیاز است. با بررسی کانال‌های بازاریابی دیجیتال که تاکنون با آن‌ها کار کرده‌اید، فهمیدید که کدام رسانه، تأثیر بیشتری در موفقیت شما داشته و نقاط ضعف و قوت محتوای خود را شناسایی کردید و یک برنامه خوب برای تولید محتوا نوشتید. اکنون می‌دانید که باید تمرکز خود را روی کدام رسانه بگذارید و چه محتوایی تولید کنید که موثرتر واقع شود.
در حال حاضر تمام اطلاعات لازم را در اختیار دارید و می‌توانید سند استراتژی دیجیتال مارکتینگ خود را تدوین کنید. سعی کنید این سند را حداقل به مدت 6 تا 12 ماه اجرا کنید تا با نقاط قوت و ضعف آن آشنا شوید و بتوانید آن را اصلاح کنید.
برای یادگیری طراحی استراتژی دیجیتال مارکتینگ زمان بگذارید
برای طراحی یک استراتژی دیجیتال مارکتینگ خوب و حرفه‌ای لازم است رویکرد و نگاه استراتژیک، فرایند بهبود عملکرد، شیوه تخصیص منابع، کسب داده‌های کاربردی و درست و درک تجربه مشتری را یاد بگیریم. بنابراین کسانی که می‌خواهند یک استراتژی خوب برای بازاریابی دیجیتال خود طراحی کنند، لازم است وقت صرف کنند و مطالب مختلفی را یاد بگیرند.
یکی از بهترین دوره‌هایی که شیوه طراحی درست استراتژی دیجیتال مارکتینگ را به خوبی و به صورت کاملاً تخصصی آموزش می‌دهد، دوره وبمستران هوشمند است. در این دوره نه تنها تمامی مفاهیم بازاریابی دیجیتال را به صورت حرفه‌ای یاد می‌گیریم؛ بلکه می‌آموزیم که چگونه یک کسب و کار اینترنتی را از صفر راه اندازی کنیم، با یک مدیریت درست و هوشمندانه آن را جلو ببریم. این دوره، هر اطلاعات و مهارتی که برای راه اندازی یک کسب و کار پردرآمد و عالی نیاز دارید، در اختیار شما قرار می‌دهد.
از نظر شما طراحی استراتژی دیجیتال مارکتینگ چه مزایایی برای کسب و کارها دارد و چرا متخصصان تا این حد روی آن تأکید می‌کنند؟ آیا تاکنون برای کسب و کار خود این استراتژی را تدوین کرده‌اید؟ از دیدگاه شما بهترین روش و فرایند برای تدوین این استراتژی چیست؟ لطفاً نظرها و پیشنهادهای خود را با ما و سایر همراهان همیار آکادمی، در بخش دیدگاه‌ها (زیر همین مقاله) به اشتراک بگذارید.
منابع: Smart Insights Ltd | HubSpot
سوالات متداول
-
اگر استراتژی دیجیتال مارکتینگ را تدوین و طراحی نکنیم، نمی‌توانیم به اهدافی که در حوزه دیجیتال مارکتینگ داریم برسیم.
-
1. پرسونای مخاطب را طراحی کنید 2. اهداف و منابع کسب و کار خود را مشخص کنید 3. کانال‌های دیجیتال مارکتینگ خود را مشخص و دسته‌بندی کنید 4. اکنون زمان برنامه‌ریزی برای تولید محتوا فرارسیده است 5. عملکرد رسانه‌های اکتسابی و پولی خود را بررسی کنید 6. اکنون استراتژی دیجیتال مارکتینگ را تدوین کنید
نویسنده
جلال شایان
آدميزاد فقط با آب و نان و هوا نيست كه زنده است. آدم به عشق آدم زنده است. من عاشق نوشتن و خواندنم؛ نوشتن و خواندنی که سایر انسان‌ها را داناتر و تواناتر کند!
تغییر شماره