کتاب نه برای لقمهای نان یکی از الهام‌بخش‌ترین و آموزنده‌ترین کتاب‌هایی است که در زمینه فلسفه موفقیت نوشته شده است. نویسنده این کتاب کونوسوکه ماتسوشیتا یکی از معروف‌ترین و نامدارترین مدیران و رهبران ژاپنی است که اگر بخواهیم خیلی ساده او را معرفی کنیم باید بگوییم که او بنیان‌گذار مجموعه پاناسونیک است و توانست این مجموعه را از یک کارگاه کوچک تولید لامپ دوچرخه به یک مجموعه معتبر و بین‌المللی الکتریکی و صنعتی تبدیل کند.
در کتاب نه برای لقمهای نان تلاش و تمرکز نویسنده روی این مسئله است که فلسفه رهبری چیست. او در این کتاب موفقیت به هر قیمتی را به چالش می‌کشد و از مخاطب خود می‌خواهد که نگاهی نو به مسائل مختلف داشته باشد. اگر قرار باشد که این کتاب را در یک جمله توصیف کنیم باید بگوییم که این کتاب، آداب بازرگانی و اخلاق مدیریت را برای ما توصیف و تشریح می‌کند.
در ادامه این مقاله قصد داریم در رابطه با مدیریت منابع انسانی، مدیریت خلاقانه، مسئولیت اجتماعی، پرورش روحیه خدمت‌گزاری در خودمان و چالش و رشد صحبت کنیم. در پایین می‌ةوانید یکی از تاثیرگذارترین جملات این کتاب را ببینید:
مهم است به یاد بسپاریم که یک بازرگان شایسته باید یک شهروند ارجمند باشد. وفاداری به گروه زمانی فضیلت به شمار می‌رود که با اندیشه مدنی و دل‌بستگی برای هم‌نوعان سازگار باشد.
آشنایی با کونوسوکه ماتسوشیتا نویسنده کتاب نه برای لقمهای نان
کونوسوکه ماتسوشیتا یا «Konosuke Matsushita» در 27 نوامبر سال 1894 در حومه واکایاما به دنیا آمد. پدر و مادر وی از نظر مالی حرف زیادی برای گفتن نداشتند ولی او توانست با تلاش و کوشش یک وضعیت مالی عالی برای خود رقم بزند و به یکی از ثروتمندترین افراد ژاپن تبدیل شود.
او در سال 1918 و زمانی که تنها 24 سال داشت، شرکت صنایع الکترونیکی ماتسوشیتا را راه اندازی کرد. جالب است که او تحصیلات زیادی هم نداشت و در همان اوایل دوران تحصیل تصمیم گرفت درس و مشق را رها کند و وارد بازار شود. او در ابتدا وارد یک کارگاه دوچرخه‌سازی شد و کار خود رابا کارکردن در آن کارگاه آغاز کرد.
سپس او شرکت خود را تاسیس کرد و چند سال بعد نام برند خود را به پاناسونیک تغییر داد. پاناسونیک ابتدا فقط لامپ دوچرخه تولید می‌کرد ولی با گذشت زمان، به مرور به یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های الکتریکی جهان تبدیل شد که در زمان خود بهترین برند الکتریکی در جهان بود.
از ماتسوشیتا به عنوان یکی از بهترین و نجات‌بخش‌ترین تاجران و بازرگانان ژاپن یاد می‌شود. وی در نهایت در 94 سالگی و در سال 1989 چشم از جهان فرو بست ولی پیش از مرگ کتاب‌ها و مقالات زیادی از خود به جای گذاشت که حاصل تجربیات او در زمینه کسب و کار بود. یکی از این کتاب‌ها، نه برای لقمهای نان یا « Not for Bread Alone » نام دارد که در ادامه این مقاله درس‌هایی که می‌توان از این کتاب گرفت را با هم مرور خواهیم کرد.
درس‌هایی از کتاب نه برای لقمهای نان
این کتاب حاوی درس‌های فراوانی است که می‌تواند برای هر کدام از ما بسیار آموزنده باشد. کونوسوکه ماتسوشیتا در این کتاب ابتدا منابع انسانی را مورد توجه قرار می‌دهد. سپس مسئله خرد گروهی را بررسی می‌کند و به تشریح آن می‌پردازد. در بخش سوم، مدیریت خلاق مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد. چهارمین قسمت از این کتاب با عنوان روحیه خدمت گزاری نامیده شده است. در بخش‌های بعدی هم نگاهی به مسئولیت اجتماعی، چالش و رشد، مدیر آرمانی و مدیر کارساز خواهیم داشت. در صورتی که به مفاهیم این کتاب علاقمند هستید تا پایان این مقاله با ما همراه شوید.
نگاهی به منابع انسانی در کتاب نه برای لقمهای نان
مدیر یک مجموعه باید این هنر و توانایی را داشته باشد که واقع‌گرایی را در کارکنان خودش پرورش دهد و تقویت کند. کارکنان باید بتوانند موقعیت‌های مختلف را به درستی ارزیابی کنند و بهترین اقدام را انجام دهند. یکی از مهم‌ترین کارهایی که یک مدیر باید انجام دهد این است که به کارمندان خودش اعتماد کند. کونوسوکه ماتسوشیتا می‌گوید:
زمانی که می‌خواهم کاری به بهترین شکل انجام شود به کارمندان خودم می‌گویم من نمی‌توانم این کار انجام دهم ولی شک ندارم که شما می‌توانید.
کارمندی که مورد اعتماد قرار بگیرد و بفهمد که شما به توانایی‌های او باور دارید حتماً تمام تلاش خود را به کار می‌بندد که شما را روسفید کند. مراقب باشید که در مجموعه و کسب و کار شما فرد دارای رتبه سرپرستی و مدیریتی این نگرش که «من از شما بهتر هستم» را به کارمندان و افراد تحت مدیریت خودش القا نکند. در غیر این صورت بدانید که این کسب و کار به شدت در معرض خطر قرار دارد.
یک مدیر باید به افراد سازمان خود به چشم سرمایه نگاه کند و همیشه توانایی‌ها و نقاط مثبت آن‌ها را پررنگ کند و مورد توجه قرار دهد. زیرا اگر مدیر نتواند توانایی‌های کارکنان خود را مد نظر قرار دهد، نمی‌تواند به آن‌ها اعتماد کند و در نتیجه سازمان شکست خواهد خورد.
بحث روی خرد جمعی
مسئله آموزش یکی از مهم‌ترین فاکتورهایی است که هر مجموعه و کسب و کار باید مد نظر قرار دهد. مدیر یک مجموعه باید به یادگیری مستمر اهمیت ویژه‌ای بدهد. مدیر باید تعهد و پایبندی به کار را با رفتار خودش به کارکنان آموزش دهد و با آموزش مستقیم و مستمر به آن‌ها مجموعه را به سمت جلو هدایت کند. مسئله واگذاری اختیارات هم یکی از مسائلی است که مدیر سازمان باید مد نظر قرار دهد؛ زیرا نمی‌تواند همه تصمیم‌ها را خودش به تنهایی بگیرد و باید از سایر سرپرستان و مدیران هم نظرخواهی کند تا بتواند در هر زمینه بهترین تصمیم ممکن را اتخاذ کند.
بهترین نوع مدیریت، مدیریت مشارکتی است. مدیر یک مجموعه باید به سایر کارکنان این امکان و اختیار را بدهد تا در آینده شرت سهیم شوند و بتوانند نظر خود را مطرح کنند. مدیر باید تمهیدات لازم را فراهم کند تا تمامی اعضای مجموعه بتوانند به راحتی نظر بدهند و از ارائه نظر خودشان هیچ ترس و واهمه‌ای نداشته باشند. یکی از نکات بسیار مهم در کسب و کار این است که مدیر نباید به کارکنان خود به دید یک بدهی نگاه کند. مدیران موفق زیادی بوده‌اند که طعم شکست را چشیده‌اند. وقتی خوب دقیق شویم می‌بینیم که این افراد کارکنان خود را سرمایه نمی‌دیده‌اند و به چشم یک بدهی به آن‌ها نگاه می‌کرده‌اند.
بررسی مدیریت خلاق و آفریننده در کتاب نه برای لقمهای نان
کتاب نه برای لقمهای نان از افراد می‌خواهد که بدانند همیشه می‌توانند بهتر از چیزی که الآن هستند باشند. امکان زیادی برای رشد و پیشرفت در زندگی و کسب و کار وجود دارد. مدیریت خلاق و آفریننده به ما یاد می‌دهد که باید به محصولات مجموعه خودمان دقت کنیم و ببینیم که چگونه می‌توانیم در آن‌ها نوآوری به خرج بدهیم تا آن‌ها را برای مشتریان بهتر و مفیدتر کنیم.
رفع نیازهای مشتریان به بهترین شکل ممکن یکی از کارهای بسیار مهمی است که باید انجام دهیم تا بتوانیم سازمان و مجموعه خودمان را به بالاترین بازدهی و کارایی ممکن برسانیم. یکی از شیرین‌ترین کارهایی که یک مدیر یا بازرگان می‌تواند انجام دهد این است که تلاش کند در محصولات نوآوری به خرج دهد و با بکارگیری نیروی خلاقیت خود محصول را برای مشتریان دل‌نشین‌تر کند.
خلاقیت در سایه روشن‌بینی و دید مثبت طلوع می‌کند. برای این که خودتان به یک مدیر خلاق، آفریننده و توانمند تبدیل کنید باید هیچ گاه به پیروزی‌ها و کامیابی‌ها گذشته قانع نباشید و تلاش کنید که قله‌های جدیدی را فتح و حرکت در مسیرهای جدیدی را آغاز کنید.
هیچ‌گاه بعد از یک پیروزی در بازار تصور نکنید که همه چیز تمام شده و شما تا ابد برنده هستید. یک مدیر و بازرگان موفق همیشه با مشتریان خودش همراه و همگام است و هیچ گاه اجازه نمی‌دهد که کسب و کار و محصول او از نیازهای بازار عقب بماند.
روحیه خدمت گزاری
روحیه خدمت کردن به مردم یکی از بهترین و عالی‌ترین اقداماتی است که یک مدیر یا کارمند می‌تواند انجام دهد. اولین رسالتی که یک مدیر یا صاحب کسب و کار بر عهده دارد و باید این رسالت را به تمامی کارمندان خودش منتقل کند این است که باید محصولی به بازار عرضه شود که بتواند به بهترین شکل ممکن نیاز مردم را برآورده کند؛ زیرا روحیه خدمت‌گزاری ارزشمندترین و زیباترین فرهنگی است که یک کسب و کار می‌تواند داشته باشد.
در صورتی که می‌خواهید مشتریان را برای خودتان نگه دارید اولین مسئولیت شما، خدمت پس از فروش است. مشتری باید بداند که هدف شما تنها کسب درآمد نیست بلکه شما در پی این هستید که به مردم خدمت کنید. وقتی خدمات پس از فروش به مشتری ارائه می‌دهید، به او اعلام می‌کنید که همیشه در کنارش هستید و حاضرید که با جان و دل به او خدمت کنید.
یکی از معیارهای خدمت گزاری به مردم این است که خدمات یا محصولاتی که به مردم ارائه می‌دهید قیمت مناسب و معقول داشته باشند. اگر قیمت و کیفیت محصولاتتان خوب باشد مطمئن باشید که خیلی زود مشتریان به سمت شما خواهند آمد و تنها چند قدم تا تسخیر بازار فاصله دارید.
یکی دیگر از معیارهای خدمت کردن به مردم این است شرکت باید شکایت‌ها را گرامی بدارد و به آن‌ها احترام کامل بگذارد. ممکن است مشتری شاکی، وقتی حوصله و پیگیری شما را ببیند و مشاهده کند که شما مسئولیت همه چیز را بر عهده گرفته‌اید به یک دوست و مشتری وفادار و دائمی تبدیل شود.
مسئولیت و وظیفه اجتماعی از دید کونوسوکه ماتسوشیتا
مردم بهترین داور و قاضی برای کسب و کار و محصول شما هستند. آن‌ها خیلی خوب میزان مسئولیت‌پذیری شما را تشخیص می‌دهند و می‌فهمند که شرکت شما در برابر تأثیری که بر جامعه می‌گذارد چه میزان مسئولیت‌پذیری دارد. البته بعضی از مدیران از حالت تعادل خارج می‌شوند و با دیدی وسواس‌گونه به محصولات و مسئولیت اجتماعی خود نگاه می‌کنند. این رویکرد اشتباه است. شما به عنوان مدیر کسب و کار باید تمام تلاش خود را در قبال جامعه و محصولی که به جامعه ارائه می‌دهید بکنید. بنابراین جای هیچ‌گونه تشویش و نگرانی نیست.
البته منظور از مسئولیت اجتماعی این نیست که از سود خودتان چشم‌پوشی کنید. شما در ازای خدماتی که به مشتریان خود ارائه می‌دهید شایسته دریافت یک سود مناسب و معقول هستید. وقتی کیفیت و کارایی محصولتان مناسب باشد شما باید یک سود قابل قبول دریافت کنید.
چالش و رشد
کتاب نه برای لقمهای نان یکی از برترین کتاب‌هایی است که در حوزه مدیریت و رهبری نوشته شده است. این کتاب زندگی افراد موفق را به راه رفتن روی طناب بندبازی تشبیه می‌کند. کسی که می‌خواهد بندبازی کند باید تمام حواس خود را متمرکز کند تا بتواند روی بند راه برود و پایین نیفتد. حال موفقیت هم به همین شکل است. انسانی که در پی موفقیت باشد باید تمام دانش خود را متمرکز کند تا از مسیر موفقیت منحرف نشود و بتواند کسب و کار خود را در مسیری درست هدایت و رهبری کند. بسیاری از مدیران هیچ گاه خواب راحت ندارند ولی با تمام سختی‌ها و بی‌خوابی کشیدن‌ها زندگی برایشان شیرین و لذت‌بخش است.
چالش یکی از مواردی است که باعث می‌شود مدیران و رهبران ساخته شوند. کونوسوکه ماتسوشیتا جمله زیبایی در این زمینه دارد که می‌گوید:
در هوای خوب به فکر هوای بد باش.
این جمله به ما می‌گوید که در زمان راحتی و آسایش باید چنان کار و تلاش کنیم که چنانچه شرایط نامناسب و نامطلوبی در آینده به وجود آمد هیچ نگرانی و ناراحتی برایمان به وجود نیاید.
نکته دیگری که در زمینه چالش و رشد وجود دارد و باید به آن اشاره کرد این است که ما نباید از چالشها ناراحت شویم؛ زیرا همین چالشها و ناگواری‌ها هستند که یک رهبر خوب یا یک مدیر بی‌نظیر را می‌سازند. مسئله دیگری که خیلی از بازرگانان موفق و کارکشته می‌دانند این است که هیچ موفقیت یا شکست مطلقی وجود ندارد. اگر به هر موفقیتی نگاه کنید می‌بینید که رگه‌ها و ریشه‌هایی از شکست در آن دیده می‌شود و به هر شکستی هم که بنگرید متوجه می‌شوید که شکست، مطلق نیست و پیروزی هم در آن وجود دارد.
مفهوم مدیر آرمانی در کتاب نه برای لقمهای نان
یک مدیر آرمانی باید یک رسالت و مأموریت در وجود خودش احساس کند و بداند که نسبت به مجموعه‌اش و کارکنانی که در این مجموعه کار می‌کنند، یک وظیفه مشخص دارد. یک مدیر باید خودسازی را در تمام عمر پیش روی خودش قرار دهد و به صورت مداوم روی پیشرفت شخصی و توسعه فردی خودش کار کند.
همچنین یک مدیر دانا و توانا باید یک خصلت را در وجود خودش رشد دهد. در صورتی که این خصلت در وجود هر انسانی پرورش یابد می‌تواند هر مطلبی را یاد بگیرد و هر جا که دید اشتباه کرده است خودش را اصلاح کند. این صفت چیزی جز «فروتنی» نیست. کتاب نه برای لقمهای نان از تمامی مخاطبان خود می‌خواهد که خودشان را اشخاص فروتن بار بیاورند.
مدیر کارساز
یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین باورهایی که ما باید در وجود خودمان پرورش دهیم این است که باور کنیم چیزی تحت عنوان شکست در زندگی وجود ندارد. انسان‌ها در زندگی خودشان یا موفق می‌شوند و به هدف خود می‌رسند و یا اینکه مطالب زیادی را یاد می‌گیرند و می‌فهمند که چگونه باید به پیروزی برسند و موفق شوند.
این را بدانید که هیچ کسب و کاری بی‌خطر نیست. حتی سخت‌ترین و مشکل‌ترین کسب و کارها هم ممکن است به مشکل بخورند. بنابراین اگر دید منفی شکست را از ذهن خودمان پاک کنیم، گامی بسیار مهم در راستای موفقیت برداشته‌ایم. یکی از خصوصیات مدیران کارساز که در کتاب نه برای لقمهای نان به آن اشاره شده، تصمیم‌گیری درست با سرعت متعادل است. به بیان سادهتر یک مدیر کارساز نه تصمیم‌های خود را چنان سریع می‌گیرد که اشتباه کند و نه چنان کند تصمیم می‌گیرد که فرصت‌های طلایی از بین برود.
بهترین ترجمه کتاب نه برای لقمهای نان
کتاب نه برای لقمهای نان اثر کونوسوکه ماتسوشیتا یکی از بهترین کتاب‌هایی است که در زمینه موفقیت در مدیریت و رهبری نوشته شده است و درس‌های زیاد و بسیار خوبی در دل خودش دارد. تاکنون انتشارات مختلف و مترجمان متعددی برای ترجمه این کتاب اقدام کرده‌اند. پیشنهاد همیار آکادمی به شما ترجمه آقای محمود متحد است که نشر کندوکاو این ترجمه را روانه بازار کرده است.
سخن پایانی
مهم‌ترین نکته در مورد این کتاب ارزشمند آن است که حاصل تجربه واقعی یک مدیر برجسته و حرفه‌ای است که تلخ و شیرین روزگار را چشیده و با مسائل گوناگونی روبرو بوده است. به همین دلیل پیشنهاد می‌کنیم حتما این کتاب ارزشمند رامطالعه کنید. برند پاناسونیک یکی از برندهای بسیار موفق و تاثیرگذار در چند دهه‌ی اخیر بوده‌است و دانستن بخشی از روند موفقیت کونوسوکه ماتسوشیتا، می‌تواند در زندگی هر فردی تاثیرگذار باشد.
در صورتی که به کتاب‌های انگیزشی و توسعه فردی علاقه دارید و می‌خواهید در جایگاه یک مدیر خوب در سازمان یا کسب و کارتان ظاهر شوید، توصیه همیار آکادمی به شما مطالعه کتاب‌های خوب مدیریتی است. یکی از کتاب‌ها، کتاب قصه‌های شب برای مدیران اثر هنری مینتزبرگ است. در صورتی که تمایل به خواندن خلاصه‌ای از این کتاب زیبا دارید پیشنهاد می‌شود به صفحه‌ی «کتاب قصه‌های شب برای مدیران اثر هنری مینتزبرگ» مراجعه کنید.
آیا به کتاب‌های مدیریتی علاقمند هستید؟ در صورتی که پاسختان مثبت است، بهترین کتاب مدیریت که می‌شناسید را معرفی کنید. همچنین نظرات و پیشنهادهای خود در مورد کتاب نه برای لقمهای نان را با ما و سایر کاربران همیار آکادمی در زیر همین پست به اشتراک بگذارید.
اشتراک گذاری
نویسنده
جلال شایان
آدميزاد فقط با آب و نان و هوا نيست كه زنده است. آدم به عشق آدم زنده است. من عاشق نوشتن و خواندنم؛ نوشتن و خواندنی که سایر انسان‌ها را داناتر و تواناتر کند!
تغییر شماره