قرن بیست و یکم، قرن رقابت کسب و کارها است. بسیاری از کسب و کارها وارد یک دوره رقابت شدید شدهاند و میخواهند به هر شکل ممکن، گوی سبقت را از رقبای خودشان بربایند. شرکتها باید تمام تلاش خود را به کار ببندند تا سهم خود را در بازار بیشتر کنند. دانش بازاریابی به شرکتها کمک میکند که سهم بیشتری از بازار داشته باشند و به درآمد بیشتری برسند. یکی از اشکال مهم بازاریابی که امروز مورد توجه قرار گرفته و فرصت رشد و پیشرفت را برای کسب و کارها فراهم کرده، بازاریابی اشتراکی (Co-Marketing) یا بازاریابی مشترک است.
در این مقاله قصد داریم در مورد بازاریابی اشتراکی صحبت کنیم و تمام ابعاد و زوایای این شکل از بازاریابی را زیر ذرهبین قرار دهیم. در صورتی که تمایل دارید با این نوع بازاریابی آشنا شوید و با استفاده از آن درآمد خود را افزایش دهید، تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
بازاریابی اشتراکی چیست؟ (یک داستان خوشمزه بخوانید)
یکی از بهترین روشها برای توضیح دادن یک مسئله داستان سرایی یا استوری تلینگ است. مطالعات و تحقیقات علمی ثابت کرده که برای آموزش یک مسئله به مخاطب هیچ راهی بهتر از تعریف کردن داستان نیست. برای اینکه مسئله بازاریابی اشتراکی یا بازاریابی مشترک تا همیشه در ذهن شما ماندگار شود، قصد داریم داستان به وجود آمدن شیرینی رولت را برای شما توضیح دهیم.
سالها پیش در شهری یک شیرینیپزی در کنار یک فروشگاه محصولات لبنی فعالیت میکرد. نام قناد قصه ما، رو و نام صاحب فروشگاه محصولات لبنی، لت بود. این دو نفر با تمام توان نیاز مشتریان خود را برآورده میکردند و تلاششان این بود که بهترین محصول ممکن را به بازار عرضه کنند. مدتی بعد این دو نفر با هم دوست شدند و تصمیم گرفتند که با کمک هم کسب و کار خودشان را رشد و توسعه دهند. داستان بازاریابی اشتراکی یا بازاریابی مشترک از اینجا شروع میشود. «رو» و «لت» نظرات مختلفی به یکدیگر دادند. هر کدام نظری داشت ولی در نهایت «لت» به «رو» گفت که بهتر است یک محصول جدید تولید کنیم، هر دو آن را به مشتریان خود معرفی و تبلیغ کنیم و بفروشیم.
لت به رو گفت: «مدتی پیش یکی از مشتریانم به من گفت که من عاشق خامههایی هستم که درست میکنی ولی نکته این است که این خامه، با کیکهای مغازه کناری واقعاً خوشمزه است و طعم بینظیری دارد. نظر من این است که بیا این کیک و خامه را با هم ترکیب کنیم و یک محصول کاملاً جدید روانه بازار کنیم. البته باید طعم این کیک خامهای به گونهای باشد که مثل و مانند نداشته باشد.»
رو هم دید این نظر واقعاً خوب است. در نتیجه پس از کلی فکر به نظرشان رسید که یک کیک خامهای جدید درست کنند و نام آن را هم «رولت» گذاشتند. پس از تولید محصول جدید، هر دو فروشگاه این محصول را تبلیغ کردند و فروش بسیار بالایی داشتند. رو در کنار رولت، کیکهای خودش را میفروخت و فروشش بالا رفت و لت هم در کنار رولت، محصولات لبنی زیادی میفروخت. آنها با تولید این محصول توانستند کسب و کارهای پرطرفدار و پررونقی برای خودشان راه بیندازند.
تعریف علمی بازاریابی اشتراکی
داستان رولت بهترین نمونه و مثال برای بازاریابی مشترک است. با مطالعه این داستان میتوانید درک کنید که بازاریابی اشتراکی چه نتایج و پیامدهای مهم و ارزشمندی دارد و تا چه حد میتواند فروش یک کسب و کار را افزایش دهد. حال که با کلیات و مفهوم اصلی این نوع از بازاریابی آشنا شدیم، در ادامه تعریف اصلی آن را ارائه خواهیم کرد:
بازاریابی اشتراکی یا مشترک (Co-Marketing) یکی از بهترین روشهای بازاریابی و فروش برای تمام برندهایی است که میخواهند مخاطبان و مشتریان بیشتری داشته باشند و آگاهی مخاطبان از برند خود را افزایش دهند. در واقع صاحبان کسب و کار و کارآفرینان میتوانند از طریق بازاریابی مشترک، یک محتوای کاملاً جدید و نو را به مخاطبان خود ارائه دهند. به طور خلاصه بازاریابی اشتراکی، فرایند رشد و توسعه همزمان دو یا چند کسب و کار از طریق همکاری با یکدیگر است. این کسب و کارها با هم همکاری میکنند و تجربه، ارزشها و تخصص یکدیگر را با مشتریان خودشان به اشتراک میگذارند.
شرکتهایی که میخواهند از طریق بازاریابی مشترک درآمد خود را افزایش دهند و رشد و توسعه پیدا کنند باید در گام نخست، یک کسب و کار همکار پیدا کنند. در گام بعدی با آن کسب و کار همکار یک پیشنهاد مشترک پیدا کنند و سپس آن پیشنهاد مشترک را به مخاطبان خود ارائه دهند. بعضی از کسب و کارها روی یک محتوای مشترک کار میکنند (مثل یک وبینار مشترک) و بعضی دیگر هم روی یک محصول مشترک (مثل رولت) به توافق میرسند.
در صورتی که کسب و کاری دارید و میخواهید به مشتریان بالقوه بیشتری برسید و آگاهی مخاطبان از برند خود را افزایش دهید، حتماً روش بازاریابی اشتراکی را امتحان کنید چرا که تجربه نشان داده این روش یکی از بهترین روشها است و میتواند ارزش کسب و کار شما را چندین برابر کند. در ادامه به صورت مرحله به مرحله پیش خواهیم رفت و ابعاد و زوایای مختلف بازاریابی مشترک (Co-Marketing) را مشخص خواهیم کرد.
چگونه یک کسب و کار همکار برای بازاریابی اشتراکی پیدا کنیم؟
همان طور که در تعریف بازاریابی اشتراکی بیان کردیم، این شکل از بازاریابی نیاز به دو یا چند کسب و کار همکار دارد. در واقع شما برای راه اندازی یک کمپین بازاریابی مشترک، باید حداقل یک کسب و کار همکار را پیدا کنید. در صورتی که شما هم دنبال استفاده از این نوع بازاریابی هستید و میخواهید یک کسب و کار همکار خوب پیدا کنید، باید نکات زیر را مد نظر قرار دهید:
1. بازار هدف مشترک
اولین نکتهای که باید برای پیدا کردن کسب و کار همکار در نظر بگیرید، بازار هدف مشترک است؛ به این معنا که باید بررسی کنید و ببینید که آیا مخاطبان آن کسب و کار همکار با مخاطبان کسب و کار شما، شباهتی دارند؟ آیا خواستههای شما شبیه یکدیگر است؟ در واقع باید بین مخاطبان شما و مخاطبان کسب و کار همکار، اشتراکهایی وجود داشته باشد. اگر چنین اشتراکهایی وجود ندارد، بهتر است بیخیال همکاری با یکدیگر شوید؛ چون دارید بیهوده زمان خود را تلف میکنید.
همانطور که در داستان رولت بیان کردیم، «رو» و «لت» مشتریانی داشتند که میگفتند خوردن خامه و کیک با هم بسیار لذتبخش است. بنابراین این کسب و کارها مشتریان مشترکی داشتند که از هر دو خرید میکردند. شما هم باید برای بازاریابی مشترک، تمرکز خود را روی مشتریان مشترک بگذارید.
2. پرسونای برندها
برای بازاریابی مشترک باید پرسونای برندها را مد نظر قرار دهیم و ببینیم که آیا پرسونای برندی که میخواهیم با آن همکاری کنیم، شباهتی با پرسونای برند ما دارد؟ آیا کمپین بازاریابی اشتراکی ما خیلی راحت اجرا میشود؟ آیا ایدههایی وجود دارد که بتواند برای هر دو پرسونا مناسب باشد؟ در صورتی که پاسخ مثبت است میتوانید روی همکاری با آن برند کار کنید ولی اگر احساس میکنید که پرسونای آن برند با شما اشتراکی ندارد، بهتر است این همکاری را متوقف کنید.
3. تعداد مشتریان بالقوه حاصل از این همکاری
از دیگر مسائلی که باید برای همکاری با یک برند دیگر در نظر بگیرید، تعداد مشتریان بالقوهای است که قرار است از همکاری با یک برند دیگر به دست آورید. تعداد این مخاطبان را بررسی کنید و ببینید که آیا ارزشش را دارد که کلی زمان صرف کنید و یک کمپین بازاریابی مشترک را از صفر تا 100 پیش ببرید. بعضی از کسب و کارها با یک استارتاپ همکاری میکنند، ممکن است از نظر شما این همکاری ارزشش را داشته باشد ولی به طور کلی چنین قاعدهای درست نیست. شما باید با کسب و کارهایی همکاری کنید که همقد و قواره خودتان باشند.
4. برنامه ها، اهداف و نتایج
کمپین بازاریابی مشترک هم به کسب و کار شما و هم به کسب و کارهای همکار شما تعلق دارد. پس باید به کمک هم برای آن برنامهریزی و سپس آن را اجرا کنید. برخی از کسب و کارها این کار را به تنهایی انجام میدهند و حتی اهداف را هم به تنهایی مشخص میکنند که این کار اصلاً درست و منطقی نیست. لازم است مدیران هر دو کسب و کار بنشینند و اهداف و نتایج کمپین را مشخص و وظایف را با یکدیگر تقسیم کنند.
5. تجارب و ارزش های حاصل از این همکاری
یکی دیگر از نکات و مواردی که باید مد نظر قرار دهید، تجربهها و ارزشهایی است که از بازاریابی اشتراکی نصیبتان میشود. باید ببینید که این همکاری چه دستاوردهایی برای شما و همکارتان دارد. این همکاری باید به قدری ارزشمند باشد که شما را متقاعد کند و تجربههای جدید و ارزشمندی در اختیار شما بگذارد. همچنین در هر زمینه باید سراغ متخصصان همان حوزه بروید. فرض کنید که میخواهید یک کمپین بازاریابی مشترک در مورد آموزش اینستاگرام برگزار کنید. بنابراین باید سراغ کسب و کارهایی بروید که به خاطر فعالیت در این زمینه معروف و مشهور هستند. با این کار میتوانید مخاطبان زیادی را جذب کنید.
6. شهرت برند همکار
نکته دیگری که برای موفقیت در بازاریابی مشترک باید مد نظر قرار دهید، شهرت برندی است که میخواهید با آن همکاری کنید. اگر احساس میکنید که برند مورد نظر شهرت خوبی ندارد، بهتر است بیخیال همکاری شوید؛ زیرا همکاری با آن برند ممکن است شهرت شما را هم خدشهدار کند و زیر سوال ببرد. بهتر است قبل از هر چیز در مورد شهرت آن برند تحقیق کنید تا مشکلی پیدا نکنید.
استفاده از بازاریابی اشتراکی برای کسب و کارها چه مزایایی دارد؟
اکنون که با مفهوم بازاریابی اشتراکی یا بازاریابی مشترک آشنا شدیم و دانستیم که برای ورود به این نوع بازاریابی باید چه نکاتی را مد نظر قرار داد، زمان آن رسیده است که با مزایای بازاریابی اشتراکی آشنا شویم. در ادامه به چند مورد از مهمترین مزایای این روش اشاره شده است:
1. افزایش آگاهی مخاطبان از برند شما
یکی از مهمترین و برجستهترین مزایای استفاده از بازاریابی اشتراکی، افزایش آگاهی مخاطبان از برند شما است. شما برندی دارید و این برند یک سری مشتری و مخاطب دارد. روشهای مختلفی برای افزایش آگاهی مخاطبان مختلف با برند شما وجود دارد ولی بازاریابی اشتراکی نسبت به روشهای دیگر کارآمدتر و بهتر است؛ زیرا در این روش مخاطبان سایر کسب و کارها هم با برند شما آشنا میشوند. با این روش از بازاریابی میتوانید خیلی راحتتر، بهتر و با زحمت کمتر مشتری جذب کنید. این در حالی است که در سایر روشهای بازاریابی تا این حد کارایی و بازدهی دیده نمیشود.
2. افزایش مشتریان و مخاطبان و افزایش درآمد
همان طور که بیان کردیم در این سبک از بازاریابی، افراد بیشتری با برند شما آشنا میشوند و از طرفی میتوانید مشتریان بیشتری را جذب محصولات و خدمات خودتان کنید. در برخی از کمپینهای بازاریابی اشتراکی هیچ محصول فیزیکی مشترکی تولید نمیشود بلکه ممکن است یک وبینار مشترک برگزار شود یا حاصل این همکاری یک لایو اینستاگرامی مشترک باشد. این فعالیتها باعث آشنایی مشتریان با شما و افزایش درآمد شما خواهد شد. در کسب و کار اینترنتی یک قاعده اصلی و کلی وجود دارد: «هر چه مخاطب بیشتری داشته باشید، درآمدتان هم بیشتر خواهد شد.»
بازاریابی مشترک به شما این امکان را میدهد که مشتریان بالقوه بیشتری جذب کنید، با این کار بدون شک درآمد شما هم بیشتر خواهد شد؛ زیرا این مشتریان خرید میکنند و به افراد دیگری هم پیشنهاد میدهند که از شما خرید کنند.
3. توانایی آنالیز و تحلیل کمپین های بازاریابی مشترک
سومین مزیت و نکته مثبتی که میتوانیم برای برگزاری کمپینهای بازاریابی اشتراکی در نظر بگیریم، آنالیز و تحلیل کمپینها است. میتوانیم ببینیم که چند مخاطب وارد کمپین مشترک ما شده و چند مخاطب به درخواست اقدام ما جواب مثبت دادهاند. ممکن است کمپین مشترک ما و یک کسب و کار دیگر ایجاد یک کتاب مشترک بوده باشد. میتوانیم ببینیم که چند جلد از این کتاب فروش رفته است. همچنین ممکن است قصد داشته باشیم با یک کسب و کار دیگر یک وبینار مشترک برگزار کنیم. میتوانیم ببینیم که چند نفر این وبینار را خریداری کرده و تماشا کردهاند.
4. بازاریابی مشترک، یک روش مقرون به صرفه برای بازاریابی
بازاریابی معمولاً هزینه بالایی برای کسب و کارها دارد ولی روش اشتراکی این هزینه را کاهش میدهد؛ زیرا هزینهها بین دو یا چند کسب و کار تقسیم میشود و از طرفی نتیجه و بازدهی این شکل از مارکتینگ نسبت با سایر اشکال و روشها بیشتر است. در نتیجه ممکن است با نصف هزینه، به بازدهی دو برابری نسبت به سایر روشها دست پیدا کنید. مقرون به صرفه بودن و بازدهی بالای این روش باعث شده است که بسیاری از کسب و کارها از آن استقبال کنند.
5. خوشحال کردن مشتریان
گاهی مواقع کسب و کارها تصمیم میگیرند که یک محصول مشترک تولید کنند و آن را به صورت رایگان در اختیار مخاطب قرار دهند. به عنوان مثال ممکن است دو کسب و کار به صورت مشترک یک وبینار برگزار کنند و این محصول را به صورت مشترک در اختیار مخاطبان خود قرار دهند. این وبینار باعث اشتراکگذاری مشتری و مخاطب بین دو کسب و کار میشود و از طرفی اگر محتوای خوبی در آن ارائه شود، مخاطبان را خوشحال میکند و ممکن است تصمیم بگیرند که از شما خرید کنند.
مراحل پیاده سازی و اجرای یک کمپین بازاریابی اشتراکی
رسیدن به نتیجه در هر کاری نیاز به پشت سر گذاشتن یک سری مراحل مشخص دارد. برای اجرا و پیادهسازی یک کمپین بازاریابی مشترک باید یک سری مراحل را پشت سر بگذارید. در ادامه این بخش از مقاله، مراحل پیادهسازی یک کمپین بازاریابی اشتراکی بیان شده است:
گام اول: انتخاب موضوع برای بازاریابی مشترک
در گام نخست باید یک موضوع مناسب برای کمپین خود انتخاب کنید. به عنوان مثال شما یک آژانس فعال در زمینه دیجیتال مارکتینگ هستید و کسب و کار همکار شما در زمینه آموزش نویسندگی فعالیت میکند. ابتدا باید موضوعی را انتخاب کنید که به صورت مستقیم با کسب و کار شما و همکارتان در ارتباط باشد. به عنوان مثال میتوانید موضوع «تولید محتوای جذاب برای وبلاگ» را انتخاب و روی آن کار کنید.
گام دوم: تولید محتوای عالی
در گام دوم باید به کمک کسب و کار همکار خود، یک محتوای عالی برای کمپین مشترک تولید کنید. اگر کمپین شما برگزاری یک وبینار مشترک است، باید محتوای شما به گونهای باشد که مخاطب را در جای خود میخکوب کند. اگر قرار است یک کتاب الکترونیکی تولید کنید، باید محتوایی کاملاً کاربردی به مخاطب خود ارائه دهید. خلاصه اینکه باید محتوایی تولید کنید که واقعاً جذاب و باکیفیت باشد و مخاطب را برای خرید از شما یا کسب و کار همکار متقاعد کند.
البته لزومی ندارد که این محتوا را به کمک هم تولید کنید. شما میتوانید محتوای مناسب و جذاب برای این کمپین را تهیه کنید و سپس برای کسب و کار همکار خود بفرستید تا آنها هم نظر خود را در مورد محتوا بگویند و هر جا لازم بود به محتوا اضافه کنند و هر جا لازم بود از آن بکاهند.
گام سوم: تبلیغ کردن محتوا
اکنون زمان آن رسیده است که محتوای مورد نظر خود را تبلیغ کنید. میتوانید این کار را از طریق ایمیل مارکتینگ، تبلیغ در رسانههای اجتماعی و نوشتن مقاله در وبلاگ انجام دهید. به عنوان مثال اگر قرار است یک وبینار مشترک برگزار کنید، حتماً زمان برگزاری این وبینار و محتوایی که قرار است در آن ارائه دهید را در اختیار مخاطبان خود بگذارید. البته کسب و کار همکار شما هم باید با تمام توان این کار را انجام دهد.
گام چهارم: بررسی نتایج اجرای کمپین
مرحله بعدی اجرای کمپین، بررسی نتایج است. باید بررسی کنید و ببینید که این کمپین تا چه اندازه موفق بوده، چه تعدادی در آن شرکت کردهاند و چه سودی برای کسب و کار شما و کسب و کار همکارتان به همراه داشته است. در صورتی که این کمپین موفق نبوده و به نتایج مورد نظر شما ختم نشده، باید دلایل را بررسی کنید و مشکلات را بفهمید تا بتوانید در کمپینهای بعدی عملکرد بهتری داشته باشید.
گام پنجم: ادامه دادن همکاری با کسب و کار همکار
در گام بعدی قرار نیست که از کسب و کار همکار خود جدا شوید و با یک خداحافظی یکدیگر را خوشحال کنید. بلکه سعی کنید تجارب بهتر و ارزشمندتری را در کنار هم رقم بزنید. میتوانید برای کمپینهای بعدی برنامهریزی کنید و به کمک هم دامنه مخاطبان و مشتریانتان را گسترش دهید.
شما هم کمپین بازاریابی مشترک خود را اجرا کنید
در حال حاضر کسب و کارها به فکر این هستند که بهترین نتیجه ممکن را از کمپینهای بازاریابی خود بگیرند و از طرفی میخواهند هزینه بازاریابی را به کمترین حد ممکن کاهش دهند. یکی از بهترین روشها برای کاهش هزینه و بهبود راندمان بازاریابی، استفاده از کمپین بازاریابی اشتراکی است. با اجرای این کمپینها میتوانید برند خود را معروفتر کنید، مشتریان بیشتری داشته باشید و درآمد بیشتری کسب کنید.
در صورتی که این مقاله برای شما مفید و کاربردی بود، پیشنهاد میشود مقاله ریمارکتینگ یا بازاریابی مجدد را مطالعه کنید. با خواندن این مقاله با یکی از بهترین روشهای بازاریابی آشنا میشوید و با بکار بستن آموزههای آن میتوانید درآمد خود را به میزان قابل توجهی افزایش دهید. آیا تاکنون از بازاریابی مشترک در کسب و کار خود استفاده کردهاید؟ از نظر شما این روش از مارکتینگ، چه مزایا و معایبی دارد؟ از نگاه شما مهمترین نکته برای موفقیت در این شکل از بازاریابی چیست؟ لطفاً نظرات و پیشنهادات خود را با ما و همراهان همیار آکادمی در زیر همین پست به اشتراک بگذارید.
اشتراک گذاری
آدميزاد فقط با آب و نان و هوا نيست كه زنده است. آدم به عشق آدم زنده است. من عاشق نوشتن و خواندنم؛ نوشتن و خواندنی که سایر انسانها را داناتر و تواناتر کند!