فهرست مطالب
داشتن کسبوکاری پرسود آرزوی هر کسی است اما یکی از مشکلاتی که در این میان وجود دارد، رقبای قوی و پیشکسوت است که شانس موفقیت کسبوکارهای کوچک را کم میکند. نیچ مارکتینگ (Niche marketing) یک استراتژی کاربردی است که میتواند احتمال موفقیت این کسبوکارها را به میزان زیادی افزایش دهد. در این مطلب به طور کامل مفهوم نیچ مارکتینگ را به همراه مزایا و معایب آن توضیح داده و کاربردیترین ایدهها و مثالهایی از نیچ مارکتینگ را نیز خواهیم گفت. اگر میخواهید به صورت کامل با مفهوم نیچ مارکتینگ، مزایا، معایب و مراحل راهاندازی آن آشنا شوید، تا پایان این مقاله همراه ما باشید.
نیچ مارکتینگ به بخشی از بازار انبوه گفته میشود که هدف آن رفع نیازهای منحصربهفرد گروه خاصی از مخاطبان است. به عبارتی دیگر هدف از استراتژی نیچ مارکتینگ، ارائه خدمات یا محصولات به گروه کوچکی از مصرفکنندگان است تا بتوان نیازها و خواستههای آنان را به بهترین نحو برطرف کرد. تقریباً هر بازار هدفی را با استفاده از استراتژی نیچ مارکتینگ میتوان به بخشهای کوچکی تقسیم کرد که در زیر به مهمترین موارد برای تقسیم بازار انبوه به بازار کوچک موارد اشاره خواهیم کرد:
عوامل مهم در تقسیم بازار انبوه به نیچ مارکتینگ
اکنون با وجود مواردی که اشاره شد، میتوان نتیجه گرفت که هر چقدر اطلاعات دقیقتری در رابطه با گروه کوچک مشتریان یا همان پرسونا مخاطب داشته باشید، در به دست آوردن جایگاه خوب، موفقتر خواهید شد.
مهمترین عامل در موفقیت، آگاهی است به همین جهت در ادامه 2 مورد از متداولترین باورهای اشتباه را برایتان توضیح دادهایم تا در دام این تصورات اشتباه نیفتید و مسیر رشد و ترقی را به بهترین شکل طی کنید. ممکن است از اطرافیان و دوستان خود این تصورات اشتباه را شنیده یا در شبکههای اجتماعی دیده باشید، به همین دلیل در ادامه پس از اشاره به این دو تصور به اصلاح این باورهای غلط میپردازیم.
بعضاً نیچ مارکتینگ را با میکرو مارکتینگ به اشتباه یکی میدانند اما این دو مورد بسیار با یکدیگر تفاوت دارند. در میکرو مارکتینگ نوع و شیوه بازاریابی به صورت فردی بوده یعنی محصولات و خدمات ارائه شده به صورت سفارشی برای هر فرد است ولی در نیچ مارکتینگ محصولات و خدمات مورد ارائه برای گروهی از مشتریان هدف است. بنابراین میتوان گفت در نیچ مارکتینگ مخاطب هدف، گروهی کوچک اما در میکرو مارکتینگ مخاطب به صورت فردی است.
شاید بتوان گفت این مورد از اصلیترین دغدغههای اکثریت افراد به هنگام شروع کسبوکارشان است چرا که معتقدند همه کارها قبلاً انجام شده و هیچ جای پیشرفتی وجود ندارد. اما آیا واقعاً اینگونه است؟ خیر. بگذارید برایتان یک مثال بزنم: هر سال برنامهها و اپلیکیشنهای جدیدی ساخته میشوند و حتی برخی از آنها به موفقیتها چشمگیری دست مییابند و سود فراوانی هم کسب میکنند. اکنون یک سوال مطرح میشود که تمایز میان اپلیکیشنهایی که درآمد چند میلیاردی دارند و اپلیکیشنهای شکست خورده چیست؟ در یک کلام، نوآوری و خلاقیت آنها است.
نوآوری کلید موفقیت در هر کسبوکاری است چون اگر شما همان کارهای قبلی را انجام دهید، در واقع ارزش جدیدی خلق نکردهاید و شانس شما برای موفقیت بسیار کمتر از رقبای قدیمی و قوی است. حال ببینیم عوامل تأثیرگذار چه مواردی هستند:
توجه داشته باشید که برای داشتن سود بالا و به اصطلاح ثروتمند شدن، نیازی به یافتن 1000000 مشتری ندارید، اگر شما 1000 مشتری ثابت داشته باشید که همواره از محصول یا خدمات شما استفاده میکنند، میتوانید به درآمد خوبی برسید! به عنوان نکته آخر در این قسمت هم باید بگویم که اگر با خود میگویید من فرد خلاقی نیستم، باید این مورد را به شما گوشزد کنم که خلاقیت مهارتی است که به مرور زمان میتوانید آن را قویتر کنید و ایدههای خوبی داشته باشید، به همین دلیل پیشنهاد میکنم از تکنیک اسکمپر برای خلاقیت بیشتر استفاده کنید.
مزایای نیچ مارکتینگ
نیچ مارکتینگ دارای مزایای خاصی است که در سایر استراتژیها این ویژگیها وجود نداشته و همین عوامل سبب تمایز نیچ مارکتینگ نسبت به دیگر استراتژیها میشود، به طوری که نمیتوان این روش بازاریابی خاص را نادیده گرفت. همچنین دانستن این موارد سبب تصمیمگیری بهتر شما در راستای اجرای این استراتژی در کسبوکارتان میشود، 6 ویژگی فوقالعاده نیچ مارکتینگ عبارتند از:
وجود رقبای مختلف در بازار انبوه، کار کسبوکارهای کوچک را برای رشد و پیشرفت بسیار سخت میکند اما زمانی که از استراتژی نیچ مارکتینگ استفاده کنید، به دلیل تمرکز بر گروه کوچکی از مشتریان رشد و پیشرفتتان سریعتر میشود. به عبارت دیگر زمانی که شما تمرکز خود را بر گروهی از مشتریان با سلایق و علایق تقریباً یکسان میگذارید، راحتتر میتوانید صدای برندتان را به مشتریان هدف برسانید و در نتیجه این امر سبب میشود تا بتوانید تسلط کاملی بر بازاری که میخواهید در آن بفروشید، داشته باشید.
همچنین یکی دیگر از عوامل بسیار مؤثر، برقراری ارتباط بسیار خوب با مشتریان است. در نتیجهی این ارتباط شما میتوانید به خوبی از خواستهها و نیازهای اصلیشان مطلع شوید و بهترین محصول با بیشترین میزان سود را تولید کنید. این اطلاعات را نه تنها در خدمات یا محصولتان بلکه در نحوه ارتباط، کانالهای ارتباطی مورد استفاده، وبسایت و غیره میتوانید استفاده کنید تا میزان تأثیرگذاری برندتان افزایش یابد.
برای درک بهتر این موضوع لازم است با مفهومی به نام استراتژی اقیانوس آبی آشنا شوید. استراتژی اقیانوس آبی به زبان ساده یعنی فعالیت در حوزهای که رقیبی در آن وجود ندارد یا تعدادشان بسیار کم است. به همین ترتیب شما با ارائه خدمات و محصولاتتان این احساس نیاز را در مشتریان ایجاد میکنید تا خدمات یا محصول شما را تهیه کنند. بنابراین میتوان گفت به دلیل کم بودن یا نبود تعداد شرکتهای فعال در نیچ مارکتینگ، رقابتی که در بازار انبوه وجود دارد، در این استراتژی وجود نداشته و بسیار کمتر است. توجه داشته باشید که هر چقدر اطلاعات بیشتری داشته باشید، موفقتر خواهید شد چرا که ارائه خدمات یا محصولات متناسب با نیازهای مشتری شما را از باقی رقبا متمایز خواهد کرد.
زمانی که شما رقبای زیادی در حوزه مورد فعالیت خود نداشته باشید کمتر با سایر برندها مقایسه میشوید و در نتیجه امکان کسب رضایت مشتری بسیار بیشتر خواهد بود. نتیجه این رضایت، تبدیل مشتریان جدید به مشتریان ثابت و معروفیت بیشتر برندتان خواهد بود. توجه داشته باشید که برای کسب رضایت بیشتر، همواره باید خدمات یا محصول خود را ارتقاء دهید تا رقبای جدید (تازهواردان بازار) نتوانند از شما تقلید کنند.
شرکتهایی که از این استراتژی برای ارائه خدمات یا محصولات خود استفاده میکنند به دلیل خلق ارزش، سود بیشتری به دست میآورند. در واقع این شرکتها محصولات یا خدماتی را ارائه میدهند که باب میل مشتری بوده و مشتری نیز حاضر به پرداخت مبالغ بالا در راستای آن خدمات یا محصولات است.
به عبارتی میتوان گفت اصلیترین دلیل استفاده از نیچ مارکت در کسبوکار، سود بالای آن است چرا که این بازار کوچک عمدتاً بر اساس درخواستها و نیازهای مشتریان پایدار است. به عبارتی میتوان گفت اساس این روش بازاریابی سفارشی بوده و به همین دلیل میزان هزینه جهت تأمین، کم و سود بسیار بالا است.
یکی از مهمترین اصول نیچ مارکتینگ، برندسازی است به دلیل اینکه محصول یا خدمات مورد ارائه باید منحصربهفرد بوده و همچنین شرکت باید در این راستا متخصص شده باشد. به خاطر داشته باشید که اکثر مردم از برندهای شناخته شده خرید یا از خدماتشان استفاده میکنند چرا که به آنها اعتماد دارند. با این وجود لازم است تا برندسازی را بیشتر از قبل جدی بگیرید.
تعداد مشتریان هدف در این استراتژی کمتر است به همین ترتیب هزینه تحقیقات در رابطه با ارتباطات بازاریابی هم نسبتا کمتر خواهد شد. بنابراین میتوان گفت که نیچ مارکت به طور کلی بازاری است که دارای هزینه کم و سود بالا است و همین مورد یکی از عوامل بسیار مؤثر در پرکاربرد بودن این استراتژی است.
معایب نیچ مارکتینگ
نیچ مارکتینگ همانند هر روش بازاریابی دیگری دارای یک سری معایب است و آشنایی با موانعی که شاید در مسیر رشد کسبوکارتان با آن روبهرو شوید در برنامهریزی برای کسبوکارتان بسیار سودمند خواهد بود. از اصلیترین معایب نیچ مارکتینگ میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
یکی از معایب متداول در نیچ مارکتینگ وابستگی به یک محصول و عدم تولید محصولات جدید است چرا که مشتریان از محصول فعلی شما رضایت دارند و شما نگران تولید محصولات جدید هستید که شاید آنگونه که باید از آن استقبال نشود و فروش خوبی نداشته باشد. البته درست است که باید به محصولات تولیدی و خدمات خود توجه کنید تا کمترین میزان خطا را داشته باشد اما اینکه دیگر محصول جدیدی تولید نکنید میتواند زمینهساز ایجاد نیچ مارکتهای جدید و رقبای قدرتمند باشد.
اصلیترین عامل موفقیت در نیچ مارکتینگ، نوآوری و خلاقیت شما است چرا که نیازهای دیده نشده مشتریان را کشف و در جهت رفع نیازهای آنان گام بر میدارید. زمانی که شما موفق میشوید و سود فراوانی نصیبتان میشود، رقبای جدیدی وارد این عرصه میشوند زیرا هنگامی که شما سود خوبی کسب میکنید دیگران هم طالب آن هستند بنابراین میخواهند همانند شما باشند. چگونه میتوان مانع این کار شد؟ اگر دائما در حال پیشرفت و رشد محصولات یا خدمات خود باشید کسی نمیتواند از شما تقلید کند.
شاید بتوان گفت مهمترین عیب نیچ مارکتینگ، آسیبپذیری در برابر تغییرات بازار یا به زبان ساده قرار دادن همه تخممرغها در یک سبد باشد چون زمانی که تنها راه سود شما، محصول یا خدماتتان به یک گروه خاصی از مردم باشد ممکن است در اثر تغییراتی منافع شما به خطر بیفتد و سود شما تبدیل به زیان شود.
مراحل راه اندازی نیچ مارکتینگ
برای اینکه بتوانیم مسیر کسب و کار نیچ مارکتینگ خود را روشن کنیم و به صورت موفق پیش ببریم باید شناختهای لازم را از بازار و مشتریان هدف خود به دست آوریم و چند گام مهم را برای راهاندازی نیچ مارکتینگ برداریم که در زیر به این موارد اشاره خواهیم کرد:
شاید بتوان گفت مهمترین مرحله در نیچ مارکتینگ، شناخت بازارهای در حال توسعه یا بازارهای نوظهور است چرا که حیطه فعالیت شما را به میزان زیادی مشخص میکند. پس از شناخت این بازارها باید در رابطه با روشهای بازاریابی آنها تحقیقات لازم را انجام دهید به طوری که در این تحقیقات به علایق، سلایق، ارزشهای مشتریان پی ببرید تا بتوانید بهترین گروه کوچک مشتریان را برای خود انتخاب کنید.
همان طور که در گام اول گفتیم پس از اینکه به بررسی مشتریان پرداختید، باید گروه کوچکی را برای خودتان انتخاب کنید تا محصولات و خدماتی متناسب با نیازهای آنها ارائه دهید. به عبارتی میتوان گفت گروه کوچک مدنظر همان مشتریان هدف در کسبوکارتان است که به آنان محصول یا خدماتتان را عرضه میکنید.
در گام سوم باید شروع به تولید محصول یا ارائه خدمات در جهت رفع نیازهای مشتریان هدف کرده یا محصول فعلی خود را در جهت تطابق با ارزشهای گروه کوچک مشتریان هدف، تغییر یا ارتقاء دهید. با تولید محصول و ارائه خدمات در راستای رفع نیاز مشتریان هدف خود، میتوانید گام موثری در راهاندازی نیچ مارکتینگ خود بردارید.
آخرین مرحله در راهاندازی نیچ مارکتینگ، تبلیغات درست و اصولی است که در این مرحله شما باید بهترین کانالهای ارتباطی جهت ارتباط با مشتریان هدف خود را انتخاب کرده و محصول یا خدمات خود را معرفی کنید. توجه داشته باشید که تبلیغات باید با ارزشهای مشتری مطابقت داشته باشد تا نتیجه عکس ندهد.
حال اگر بخواهیم موارد گفته شده در قسمت قبل را دقیقتر بررسی کنیم، به صورتی که بتوانید کسبوکار معمولی و سنتی خود را تبدیل به یک نیچ مارکت کرده و از آن سود فراوان کسب کنید، مراحل زیر بسیار کمککننده خواهند بود:
عوامل گفته شده در ابتدای مقاله در مورد تقسیم بازار (قیمت، جمعیت، کیفیت و …) نقش بسیار مهمی در تعیین نیچ مارکت شما دارد چرا که از طریق این عوامل میتوانید ارزشهای مشتریان هدفتان را به میزان زیادی بشناسید و شروع به تولید محصول یا ارائه خدمات کنید.
با مثالی این موضوع را ادامه میدهیم: اگر شما مایل به تولید کالاهای چرمی وگان هستید، مخاطبان شما اکثراً افراد گیاهخوار و حامی حیوانات هستند. پس برای اینکه بتوانید محصول یا خدماتتان را به خوبی برای این دسته از افراد ارائه کنید، باید طراحی وبسایت، لوگو، کانالهای ارتباطی و غیره را متناسب با ارزشهای مشتریانتان انتخاب کنید تا ارتباط بهتری با آنها داشته باشید.
اعتماد مشتریان همیشه عامل اصلی در فروش بوده است پس شما هم باید بر اساس مواردی که به مشتری قول دادهاید، عمل کنید و اعتمادشان را جلب کنید. توجه داشته باشید که مشتریان همه چیز را متوجه میشوند بنابراین اگر شما بر خلاف چیزی که میگویید عمل کنید آنها از این موضوع آگاه شده و به رقبای شما روی میروند. به طور کلی در نظر داشته باشید که فرایند جلب اعتماد مشتریان امری بلندمدت بوده و بهترین کار، تعامل بالا با مشتریان است تا مشتریان جدیدتان به مشتریان ثابت تبدیل شوند.
شبکههای اجتماعی راهی بسیار عالی برای شناخت و جمعآوری اطلاعات از مشتریان هدفتان است. به کمک این راه میتوانید از ارزشها، دغدغهها، عادات خرید و نحوه تصمیمگیریشان به هنگام خرید مطلع شوید و بهترین استراتژی را برای نیچ مارکت خود تدارک بینید. همچنین از این طریق حتی میتوانید شروع به فروش محصولاتتان در وبسایت و پیج اینستاگرامتان کنید و به دنیای پرسود کسبوکار اینترنتی با استراتژی نیچ مارکتینگ وارد شوید. برای آشنایی با تمامی نکات حرفهای کسب درآمد از اینستاگرام دوره جامع اینستاگرام را از دست ندهید!
اگر هنوز حس میکنید که به خوبی مفهوم نیچ مارکتینگ را درک نکردهاید، نگران نباشید چرا که با مثالها و ایدههای گفته شده در این بخش کاملاً با این مفهوم آشنا میشوید. حتی اگر مایلید کسبوکاری داشته باشید اما نمیدانید در چه حوزهای فعالیت کنید، با دانستن این موارد شاید جرقهای در ذهنتان زده شود.
آشنایی با کسانی که این راه را امتحان کردهاند و جواب گرفتهاند میتواند دلگرمی خوبی برایتان در شروع این مسیر پرپیچ و خم باشد به همین علت در ادامه 3 مثال از نیچ مارکتینگ را توضیح خواهیم داد تا مفهوم نیچ مارکتینگ را با مثالهای واقعی به طور کامل متوجه شوید.
یکی از محصولات شرکت هنکل آلمان، مایع لباس شویی Perwoll است که میتوان گفت نمونه خوبی از این استراتژی به شمار میرود. همان طور که مشخص است ما برای شستوشوی لباسها از مایع لباسشویی مختلفی بر حسب رنگ استفاده میکنیم. بنابراین از دید بازاریابی میتوان نتیجه گرفت که بازار مایع لباسشویی بر حسب رنگ دارای دستهبندیهای مختلفی است.
به همین دلیل پروول این فرصت را غنیمت شمرده و مایع لباس شویی خاصی را صرفاً برای لباسهای مشکی رنگ تولید کرده است. در این مثال گروه کوچک مشتریان هدف شرکت هنکل، افرادی است که از لباسهای مشکی استفاده میکنند و با استفاده از تبلیغات توانسته جایگاه خوبی در بازار موردنظر بگیرد. شایان ذکر است که این شرکت محصول دیگری با نام Perwoll Narin Magic دارد که مخصوص لباسهای ابریشمی و ساتن است.
فروشگاه Lefty’s، فروشگاهی جالب برای چپ دستها در سانفرانسیسکو است. این فروشگاه نیاز افراد چپ دست را درک کرده و برای آنها وسایل مخصوص مدرسه و تجهیزات آشپزخانه تولید و به فروش میرساند. پس میتوان گفت که این فروشگاه، مشتریان خود را (گروه کوچک مشتریان هدف) افراد چپ دست در نظر گرفته و برای رفع نیازهای آنها شروع به فعالیت کرده است.
فعالیتهای بازاریابی این شرکت تنها برای افرادی که فامیلی O’Brien دارند، انجام میشود و جالب است بدانید که این نیچ مارکت سود زیادی نیز دارد. همان طور که واضح است مشتریان هدف در این شرکت املاک، افراد با فامیلی O’Brien است.
اکثر اوقات دغدغه ما به هنگام شروع یک کسبوکار، نداشتن ایده است و سوالات مختلفی در ذهنمان وجود دارد، مانند کدام ایده بهترین است؟ کدام ایده سوددهی دارد؟ به همین دلیل در ادامه برایتان 4 مورد از ایدههایی که آینده درخشانی دارند را مثال میزنیم که میتوانند نیچ مارکت خوبی باشند و سود بالایی نصیب شما کنند:
صاحبان حیوانات خانگی برای راحتی آنها حاضر به پرداخت مبالغ بالایی هستند چرا که این افراد اکثراً از قشر مرفه جامعه بوده و برای غذا، اسباببازی و غیره حیوانات خود مبالغ بالایی پرداخت میکنند. پس چرا شما در این بازار سهمی نداشته باشید؟ میتوانید با ارائه خدمات یا محصولات برای گروه خاصی از حیوانات خانگی شروع به کسب درآمد با سود بالا و هزینه پایین کنید.
امروزه اکثریت مردم به دنبال داشتن بدنی سالمترند و به همین علت حاضر به پرداخت هزینه زیادی هستند تا به اندام دلخواه خود برسند. بنابراین در این بازار بزرگ، نیچ مارکتهای خوبی میتوان پیدا کرد و شروع به کسب درآمد کرد. برای مثال شما میتوانید نیچ مارکتینگ خود را بر افراد شاغلی که وقت کمی برای ورزش کردن دارند، متمرکز کنید و برای آنان خدمات یا محصولات ویژهای تولید کنید.
در حال حاضر اکثریت افراد ترجیح میدهند کمتر از خدمات یا محصولاتی که به محیطزیست آسیب میزند، استفاده کند. به همین دلیل استراتژی نیچ مارکتینگ خوبی را منیتوان در این میان ایجاد کرد. شما با ارائه خدمات یا محصول در راستای حمایت و آسیب کمتر به محیطزیست میتوانید مشتریان ثابت زیادی داشته باشید. البته توجه کنید که در این بازار اغلب با افزایش کیفیت، میزان سود نیز افزایش مییابد. پس چرا شما از این فرصت استفاده نکنید؟
به طور کلی گیمرها تنها شامل جوانان نشده و افراد مختلفی به بازیهای کامپیوتری و موبایلی علاقهمند هستند بنابراین شما میتوانید این افراد را مثلاً بر حسب جنسیت یا رده سنی جدا، بازار هدف خود را انتخاب و بهترین خدمات یا محصول را برای این قشر تولید کنید. مطمئن باشید که ارائه خدمات یا محصول خاص به گیمرها بسیار جالب و سودده خواهد بود!
هیچ راه مطمئنی برای رسیدن به موفقیت وجود ندارد و هر کسبوکاری دارای احتمالی از موفقیت و شکست است. بنابراین نمیتوان به طور قطعی گفت که فلان نیچ مارکت، آیندهای 100% تضمینی دارد. مهمترین مورد در کسب درآمد از طریق نیچ مارکتینگ، توجه به میزان نیازمندی افراد به محصول یا خدماتتان است.
برای دانستن این امر کافی است بررسی کنید که خدمات یا محصولتان تا چه حدی مطابق ارزشهای مشتریانتان است و نیازهای آنها را رفع میکند. در صورتی که خدمات یا محصول خود را به درستی انتخاب کنید، گام بعدی معرفی محصول یا خدمات، کانالهای ارتباطی با مشتریان، خدمات پس از فروش و غیره است تا بتوانید مشتریان جدید را به مشتریان ثابت خود تبدیل کنید.
استراتژی نیچ مارکتینگ به معنای پی بردن به فرصتهایی که کسی قبلاً به آنها توجه نکرده و ارائه خدمات در راستای رفع نیازهای این گروه کوچک مصرف کنندگان است. از اساسیترین ویژگیهای این استراتژی میتوان به سود بالا و میزان هزینه کم اشاره کرد. میتوان گفت شناخت مخاطبان مهمترین عامل در موفقیت یا عدم موفقیت نیچ مارکتینگ است. بنابراین باید به درستی ارزشها، علایق و سلایق مشتریان را شناخت و با توجه به آنها بهترین خدمات یا محصول را عرضه کرد.
آیا تاکنون به سمت استراتژی نیچ مارکتینگ حرکت کردهاید؟ نظرتان در مورد این استراتژی چیست؟ آیا استراتژی تاثیرگذارتری میشناسید؟ لطفا نظرات و پیشنهادات خود را با ما و سایر همراهان همیار آکادمی در زیر همین پست به اشتراک بگذارید.
دانشجوی مهندسی کامپیوتر هستم و علاقه زیادی به فعالیت در حوزه تولید محتوا و سئو دارم.
هیچ دیدگاهی ثبت نشده است.