در این مقاله درباره رابط کاربری و اهمیت یک رابط کاربری خوب، عناصر حیاتی یک رابط کاربری و بهترین روش‌هایی را که باید هنگام طراحی رابط کاربری در نظر گرفت، صحبت خواهیم کرد. پس اگر تمایل به افزایش گستره اطلاعات خود در زمینه فناوری، اپلیکیشن‌ها و طراحی دارید تا پایان این مقاله همراه ما باشید.
رابط کاربری چیست؟
UI مخفف کلمه User Interface و به معنی رابط کاربری است. طراحی رابط کاربری در علم فناوری اطلاعات به طراحی نمای بیرونی و فضای استفاده کاربران برای نرم افزار، وب سایت یا اپلیکیشن‌ها اطلاق می‌شود. طراحی رابط کاربری در مورد برنامه ریزی ظاهر این نرم افزارها با هدف تسهیل قابلیت استفاده و بهبود تجربه کاربر است. به زبان ساده رابط کاربری آن دسته از ویژگی‌های دستگاه یا اپلیکیشن است که به کاربر امکان تعامل با آن را می‌دهد. فرض کنید شما فرم تماس یک شرکت را در یک وب سایت پر می‌کنید. در این حالت رابط کاربری شما شامل یک باکس برای نوشتن متن، یک لیست کشویی، یک دکمه رادیویی و هر جز دیگری است که به شما امکان می‌دهد تا اطلاعات خود را در سیستم شرکت وارد کنید.
چرا رابط کاربری خوب مهم است؟
یک رابط کاربری خوب از این جهت مهم است که باعث می‌شود مخاطبان هدف شما بتوانند به وضوح ببینند که محصولات شما چیست و شما چه چیزی را ارائه می‌دهید. یک رابط کاربری خوب به گونه ای طراحی می‌شود که خدماتی را که شما ارائه می‌دهید بدون ایجاد هرگونه ابهام یا سردرگمی به کاربر نشان می‌دهد تا توجه بازدید کنندگان شما را جلب کرده و آن‌ها را در سایت یا اپلیکیشن شما نگه دارد. به عبارت دیگر یک رابط کاربری خوب مهم است زیرا می‌تواند بازدیدکنندگان بالقوه را به سمت تبدیل شدن به مشتری واقعی سوق دهد زیرا تعاملات بین کاربر و وبسایت یا اپلیکیشن شما را تسهیل می‌کند.
وقتی عمیقتر وارد این موضوع شوید متوجه خواهید شد که رابط کاربری یک مبحث کاملا پیچیده است که شامل پیش بینی خواسته‌ها و رفتار کاربر و سپس ایجاد یک رابط کاربری است که این خواسته‌ها را درک و برآورده می‌کند. رابط کاربری نه تنها بر زیبایی شناسی متمرکز است بلکه پاسخگویی، کارآیی و قابلیت دسترسی به بخش‌های مختلف وبسایت را نیز به حداکثر می‌رساند. طراحی UI به بهبود نرخ تبدیل در وبسایت یا اپلیکیشن شما کمک می‌کند.
UI نقطه‌ای است که کاربران با وبسایت یا اپلیکیشنی که از آن استفاده میکنند، تعامل برقرار می کنند. UI بخش اصلی ساخت یک نرم افزار جذاب است. یک طراحی رابط کاربری خوب ترکیبی بی نقص از طراحی بصری، طراحی تعامل و معماری اطلاعات را ارائه می‌دهد. در ادامه درباره این سه مورد صحبت خواهیم کرد.
طراحی بصری
طراحی بصری با اجرای استراتژیک عناصر مانند فونت‌ها، رنگ‌ها و تصاویر ارزش زینتی نرم افزار را بهبود می‌بخشد و برای آن یک هویت بصری تعیین می‌کند. هنگامی که طراحی بصری بصورت حرفه‌ای انجام شود، یک صفحه را زیبا می‌کند بدون اینکه در عملکرد یا محتوای آن اختلالی ایجاد شود.
طراحی تعاملی
طراحی تعاملی نحوه تعامل کاربران با فناوری را بررسی می‌کند. سپس از درک چنین تعاملاتی برای ایجاد یک رابط کاربری بر اساس رفتارهایی که از کاربر مشاهده و درک شده، استفاده می‌کند. طراحی تعاملی عالی نه تنها نحوه تعامل فرد با یک سیستم را پیش بینی می‌کند بلکه در زمان مناسب مشکلات قبلی را نیز برطرف می‌کند. همچنین ممکن است روشهای جدیدی را ابداع کند که سیستم از طریق آن‌ها با کاربران تعامل می‌کند و به آن‌ها پاسخ می‌دهد.
معماری اطلاعات
معماری اطلاعات برای کمک به کاربران در یافتن اطلاعات مورد نیاز برای انجام کارهای مختلف طراحی شده است. بنابراین معماری اطلاعات شامل برچسب گذاری، ساختاردهی و سازماندهی محتوای وب به شکلی است که آن را به راحتی در دسترس و پایدار کند. همچنین لازم به ذکر است که رابط کاربری بخش بسیار مهمی در طراحی اپلیکیشن‌های موبایل است.
آیا طراحی UI برای سئو مهم است؟
طی چند سال گذشته گوگل و سایر موتورهای جستجو تغییرات زیادی را در SERP ایجاد کرده و الگوریتمی به روز را ارائه داده‌اند که UI و UX هر وبسایتی را ارزیابی می‌کند تا اطلاعات با کیفیت تر و قابل اطمینان تری کسب کند. بنابراین طراحی UI و UX یکی از فاکتورهای حیاتی سئو و تبلیغ سایت شما در سال 2021 است.
انتخاب عناصر طراحی رابط کاربری
کاربران انتظار دارند که یک رابط کاربری سازوکار و رفتار خاصی داشته باشد. هنگام طراحی یک رابط کاربری توصیه می‌شود که رابط کاربری قابل پیش بینی، مختصر و سازگار باشد. برخورداری از این ویژگی‌ها کارایی UI را در انجام کارها بهبود می‌بخشد و در نهایت رضایت کاربر را تقویت می‌کند. چندین عنصر هستند که وجود آن‌ها یک UI کارآمد را تشکیل می‌دهد. برخی از این عناصر شامل موارد زیر هستند:
- کنترل‌های ورودی مانند دکمه‌ها، دکمه‌های تغییر دهنده (toggle) و کادرهای تایید (checkbox) و مواردی از این قبیل.
- اجزای هدایت و راهنمایی کاربر مانند بردکرامب (breadcrumb)، اسلایدرها (slider)، قسمت‌های جستجو، آیکون‌ها و غیره.
- اجزای اطلاعاتی به عنوان مثال ابزارهای راهنما (tooltip)، اعلان‌ها (notification) ، جعبه پیام (message box) و نوارهای پیشرفت (progress bar) و اجزایی از این دست.
- عناصر ترغیب به اقدام (Call to Action).
هنگام انتخاب اینکه چه عنصری را در طراحی رابط کاربری قرار دهید، همیشه عاقلانه است که شرایط اجرای آن را سبک سنگین کنید. به عنوان مثال یک عنصر ممکن است در فضای رابط کاربری شما کمی صرفه جویی کند اما در نهایت کاربر را بی‌دلیل تحت فشار قرار داده و تجربه کاربر را به شکلی نامناسب رقم بزند.
انواع رابط کاربری برای کاربران
رابط های کاربری به عنوان نقاط دسترسی عمل میکنند که در آنجا کاربران با طرح‌ها در تعامل هستند. رابط های کاربری در سه قالب ارائه می‌شوند:
- رابط کاربری گرافیکی (GUI): در این نوع رابط های کاربری، کاربران با عناصر تصویری در بستر‌ها و پنل‌های دیجیتال ارتباط برقرار میکنند. به عنوان مثال دسکتاپ کامپیوتر شما یک رابط کاربری گرافیکی است.
- رابط های کنترل شده توسط صدا (VUI): کاربران از طریق صدای خود با این رابط های کاربری ارتباط برقرار میکنند. بیشتر دستیارهای هوشمند مانند Siri در آیفون و Alexa در دستگاه های آمازون از جمله رابط های VUI هستند.
- رابط های مبتنی بر حرکت: کاربران از طریق حرکات بدنی با فضاهای طراحی سه بعدی تعامل برقرار میکنند. به عنوان مثال در بازی‌های واقعیت مجازی (VR) کاربران برای تعامل با آن محیط باید از حرکات بدن خود استفاده کنند.
نکات مهم هنگام طراحی رابط کاربری
برای طراحی هرچه بهتر رابط کاربری و همچنین کسب بازدهی و تعامل بهتر باید حتما موارد زیر را در نظر بگیرید.
قضاوت کاربران
کاربران به سرعت طرح‌ها را قضاوت میکنند و به قابلیت استفاده و خوشایند بودن آن‌ها اهمیت می‌دهند. کاربران به طراحی شما اهمیتی نمی‌دهند بلکه به این اهمیت می‌دهند که چقدر راحت و سریع می‌توانند کارهای خود را در آن سایت یا اپلیکیشن انجام دهند. بنابراین طراحی شما باید «نامرئی» باشد به این معنا که کاربران نباید فقط روی طراحی شما تمرکز کنند بلکه باید کارهای خود را به انجام برسانند. خواسته‌ها و جریان کار کاربران خود را بشناسید تا بهترین و تعاملی‌ترین رابط کاربری را طراحی کرده و ارائه کنید تا بتوانید به مشتریانتان تجربه‌ای خوشایند از کار کردن با سایت یا اپلیکیشن خود بدهید. می‌توانید خواسته‌ها و جریان کار کاربران را از طریق نقشه مسیر حرکت مشتری در اپلیکیشن خودتان پیدا کنید.
لذت بخش بودن
رابط کاربری باید لذت بخش بوده یا حداقل رضایت بخش و عاری از تجربیات زننده باشد. وقتی طراحی شما نیازهای کاربران را پیش بینی می‌کند، آن‌ها می‌توانند از تجربه‌های شخصی‌تر برخوردار شده و در سایت یا اپلیکیشن شما غرق شوند. چنین حسی آن‌ها را خوشحال خواهد کرد و آن‌ها به استفاده از سیستم شما ادامه خواهند داد. عناصر گیمیفیکیشن می‌توانند طراحی شما را سرگرم کننده‌تر کنند البته باید پیش از اجرای این عناصر حتما بررسی کنید که گیمیفیکیشن برای کار شما مناسب هست یا خیر.
تجسم برند
رابط کاربر باید نشان دهنده ارزش‌های یک برند باشد و اعتماد کاربران را تقویت کند. یک طراحی خوب، طراحی احساسی است. کاربران احساسات خوب را با برندهایی تجربه میکنند که در همه سطوح با کاربران صحبت و گفتگو کرده و تجربه‌های لذت بخش و پیوسته‌ای را برای کاربران فراهم میکنند.
طراحی UI در مقابل تجربه کاربری (UX)
طراحی UI که اغلب با طراحی UX اشتباه گرفته می شود، بیشتر مربوط به سطح و احساس کلی یک طراحی است. طراحی UI یک فن و مهارت است که در آن شما طراح قسمت اساسی تجربه کاربر را می‌سازید. طراحی UX کل طیف تجربه کاربر را پوشش می‌دهد. مثالی که می‌شود در این رابطه بیان کرد این است که اگر طراحی UX را به عنوان یک خودرو در نظر بگیرید، طراحی UI به عنوان داشبورد و کنسول رانندگی آن خواهد بود. دون نورمن یکی از بزرگان طراحی UX در این باره اینطور می‌گوید:
رابط ها سر راه قرار می‌گیرند. من نمی‌خواهم انرژی خود را روی یک رابط متمرکز کنم. من می‌خواهم روی کاری که انجام می‌شود تمرکز کنم.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد تفاوت بین طراحی UI و طراحی تجربه کاربری یا UX پیشنهاد می‌کنیم مقاله تفاوت UI و UX چیست را مطالعه کنید.
شیوه‌های طراحی UI
طراحی یک رابط کاربری بدون نقص، از شناخت کاربران و همچنین شناخت گرایش‌ها، خواسته‌ها، مهارت‌ها و اهداف آن‌ها حاصل می‌شود. برای توسعه یک طراحی رابط کاربری خوب روشهای زیر را به خاطر بسپارید.
- رابط‌های ساده بهترین هستند. از زبانی واضح استفاده کنید و از بکارگیری عناصر غیرضروری در طراحی رابط کاربری خودداری کنید.
- با استفاده از عناصر مشترک UI یکپارچگی طراحی خود را حفظ کنید. از عناصری استفاده کنید که کاربران با آن‌ها آشنا هستند. چنین کاری به آن‌ها اطمینان می‌دهد که کارهایشان سریع انجام خواهد شد و در نتیجه راحتی و رضایت کاربر تامین خواهد شد.
- از صفحه آرایی هوشمند و هدفمند استفاده کنید. سعی کنید مهمترین جنبه‌های وبسایت یا اپلیکیشن را بیشتر برجسته کنید.
- برای جلب توجه کاربر به یک مولفه دلخواه یا مشخص باید از رنگ‌ها و بافت‌های مناسب استفاده شود.
- برای افزایش خوانایی و اعتبار مطالب از حروف چاپی استفاده کنید
- در صورت لزوم برای کاهش فشار برروی کاربر از تنظیمات پیش فرض استفاده کنید.
5 اشتباهی که در طراحی UI باید از آن پرهیز کنید
معمولا همیشه درباره اصول و اقداماتی که باید انجام شود صحبت میکنند اما ما در این بخش قصد داریم درباره اشتباهاتی که هنگام طراحی رابط کاربری باید از آن پرهیز کنید صحبت کنیم تا بتوانید رابط کاربری خود را به بهترین شکل ممکن طراحی کنید.
عدم اجرای یک طراحی کاربر محور
این بخش به راحتی توسط بسیاری از طراحان نادیده گرفته می‌شود در حالیکه یکی از جنبه‌های مهم طراحی UI است. هنگام طراحی باید نیازها، خواسته‌ها و مشکلات کاربران را در نظر بگیرید. اجتناب از این کار ممکن است تاثیر منفی بر کسب و کار شما بگذارد و باعث فروپاشی آن شود.
عدم کسب اطلاعات بیشتر در مورد مخاطبان هدف
باز هم لازم هست تا از زاویه‌ای دیگر به اهمیت کاربران در طراحی اشاره کنیم. به جای اینکه با نظر و سلیقه خودتان طراحی کنید، باید ترجیح شما بر این باشد که رابط کاربری سایت یا اپلیکیشن خود را بگونه‌ای طراحی کنید که انگار شما مشتری هستید. فقط به آنچه مشتری دوست دارد فکر کنید و در صورت امکان نظرسنجی انجام دهید یا با برخی از مشتریان بالقوه مصاحبه کنید تا واقعا بدانید که به چه چیزی نیاز دارند.
استفاده بیش از حد از جلوه‌های دینامیکی
استفاده بیش از حد از افکت‌ها و انیمیشن‌ها در اجزای یک رابط کاربری به معنای یک طراحی عالی نیست. بنابراین اجتناب از افکت‌های تزئینی بیش از حد می‌تواند به بهینه سازی تجربه کاربر کمک کند.
عدم کاوش و بررسی به اندازه لازم
فشار رساندن و اتمام قسمت‌های مختلف کار در مهلت‌های تعیین شده و همچنین حجم زیاد کار باعث می‌شود طراح نتواند از سایر امکانات برای الهام گرفتن استفاده کند و خلاقیت بیشتری برای طراحی به خرج دهد.
زحمت بیش از حد در ابتدای کار
معمولا در مرحله اولیه طراحی، همه ما فقط می‌خواهیم تصویر درستی از طرح در ذهن داشته باشیم و کار را شروع کنیم. با این حال این تصور همیشه کارآمد نیست. در بعضی مواقع کاوش در منابع دیگر می‌تواند موارد شگفت انگیزی را برای ما آشکار کند. پس قبل از اینکه تمام زمان و انرژی خود را در آغاز کار برروی طراحی و توسعه طرح اولیه بگذارید، تمام منابع موجود را بررسی کنید تا از درست بودن کلیات طرح خود اطمینان یابید.
چگونه رابط کاربری عالی طراحی کنیم؟
برای ارائه رابط کاربری گرافیکی چشمگیر، همیشه به یاد داشته باشید که کاربران نیز مانند شما انسان هستند. آن‌ها نیز مانند شما نیازهایی مثل راحتی و محدودیت‌هایی مثل ظرفیت ذهنی دارند. برای طراحی رابط کاربری گرافیکی عالی شما باید این دستورالعمل‌ها را دنبال کنید:
طراحی آیکون‌ها و دکمه‌ها
دکمه‌ها و سایر عناصر معمول را به طور قابل پیش بینی تنظیم کنید تا کاربران بتوانند ناخودآگاه از آن‌ها در همه جا استفاده کنند. مثلا اگر در تمام اپلیکیشن‌ها با دوبار ضربه زدن روی یک عکس، روی آن نقطه از عکس زوم می‌شود، شما نیز در سایت یا اپلیکیشن خود از این ویژگی استفاده کنید تا کاربران با شما راحتتر تعامل داشته باشند.
قابلیت کشف را بالا نگه دارید. آیکون‌ها را به وضوح برچسب گذاری کنید و قسمت‌های مختلف تصویر را به خوبی مشخص کرده و از هم جدا کنید. به عنوان مثال دور دکمه‌ها سایه بگذارید تا کمی برجسته‌تر به چشم بیایند.
رابط ها را ساده نگه دارید و احساس راحتی نامرئی ایجاد کنید. فقط عناصری را در طراحی بکار بگیرید که به اهداف کاربران کمک میکنند.
تنظیمات عناصر تصویری
به نگاه و مراحل توجه کاربر در هنگام چیدمان عناصر تصویری احترام بگذارید. بر سلسله مراتب نگاه کاربر و خوانایی متون تمرکز کنید. به نحوه تراز بندی نوشته‌ها دقت کنید. سعی کنید بیشتر متون خود را از گوشه‌های تصویر (راست چین و چپ چین) بنویسید و تراز کنید. اینگونه نباشد که تمام نوشته‌ها در میانه تصویر (وسط چین) باشند. با استفاده از مواردی مانند رنگ، روشنایی و کنتراست توجه کاربر را به ویژگی‌های اصلی جلب کنید. از استفاده بیش از حد از رنگ‌ها یا دکمه‌ها خودداری کنید.
در هنگام نوشتن متن با استفاده از عناصری همچون اندازه فونت، نوع و پررنگی آن، شیبدار بودن حروف (ایتالیک)، حروف بزرگ و فاصله بین توجه کاربران را به متن جلب کرده و نگه دارید. کاربران باید بتوانند با یک نگاه کلی، مفهوم متن را متوجه شوند.
عملکرد سیستم و طراحی
عداد اقداماتی که باید برای هرکار توسط کاربر انجام شود را به حداقل برسانید. در هر صفحه بر روی یک عملکرد اصلی تمرکز کنید. با نشان دادن اقدامات ترجیحی، کاربران را راهنمایی کنید. با استفاده از انجام کارها بصورت تدریجی و مرحله به مرحله، کارهای پیچیده را آسان کنید. کنترل‌ها را نزدیک اشیایی قرار دهید که کاربران می‌خواهند کنترل کنند. به عنوان مثال یک دکمه برای ارسال فرم باید نزدیک خود فرم باشد. همچنین سعی کنید تا با بازخورد دهی یا دادن پیام، کاربران را در مورد پاسخ‌ها و اقدامات سیستم مطلع کنید.
از الگوهای مناسب طراحی UI برای کمک به راهنمایی کاربران و کاهش میزان کاری که باید توسط کاربر انجام شود، استفاده کنید (به عنوان مثال، فرم‌هایی که بصورت پیشفرض پر شده‌اند). در استفاده از الگوهای تیره که شامل کادرهای تایید انتخاب یا انصراف از پیش پر شده است، بسیار محتاطانه عمل کنید. ظاهر طراحی خود را با طراحی برند خود همسان سازی کرده تا یکپارچگی برند خود را حفظ کنید. از رنگ‌ها و طرح‌هایی استفاده کنید که در عناصر هویت بصری برند شما بکار رفته است.
بهترین طراحی و کمترین دردسر
بهترین رابط کاربری این است که هیچ رابط کاربری وجود نداشته باشد. بنابراین باید مستقیم ترین، در دسترس ترین، راحت ترین کنترل و بهترین تجربه را در اختیار کاربران قرار دهید. بطوریکه آن‌ها کاملا فراموش کنند که در حال حاضر دارند از طراحی شما استفاده میکنند. بنابراین در حین طراحی یک رابط کاربری باید مرتبا از خود بپرسید «آیا می‌توانم کارها را ساده‌تر کنم؟» ما در همیار آکادمی همیشه شنوای نظرات و تجربیات شما هستیم. خوشحال می‌شویم وقتی نظرات و تجربیات خود را در پایین همین مقاله برای ما بنویسید.
اشتراک گذاری
نویسنده
آرمان نصری
یک مهندس عمران عاشق مباحث حوزه مدیریت و کسب و کار! چندین ساله که در حوزه ترجمه و تولید محتوا و فضای دیجیتال فعالیت می‌کنم
تغییر شماره