فهرست مطالب
به عبارت دیگر همه ما زمانهایی را مشغول انجام بازی هستیم و به نوعی، ماهیت بازیها را دوست داریم. به طوری که شاید برای مدت طولانی، درگیر و مجذوب آنها میشویم تا جایی که حتی متوجه گذر زمان نمیشویم. آنها اعتیاد آور هستند که این را باید به حساب قدرت آنها گذاشت. به همین دلیل است که ما میخواهیم مفهوم گیمیفیکیشن برای شما توضیح دهیم و به شما کمک کنیم تا از قدرت آن در افزایش تعامل و استفاده از محصولاتتان بهره ببرید.
گیمیفیکیشن بهکاربردن عناصر طراحی و اصول بازی در زمینههای غیر بازی است. Gamification معمولاً از عناصر طراحی بازی برای بهبود تعامل کاربر، بهرهوری سازمانی، یادگیری، بازاریابی، استخدام و ارزیابی کارکنان، سهولت استفاده، سودمندی سیستمها، تمرینات فیزیکی و… استفاده میکند. به زبان سادهتر گیمیفیکیشن یعنی فعالیتی جدی را شبیه به بازی کنیم و از المانهای بازی مثل برد و باخت و جایزه برای تشویق افراد به انجام آن کار جدی استفاده کنیم.
البته در زبان فارسی برای گیمیفیکیشن ترجمه های مختلفی مانند: بازی وارسازی، بازیگونگی، بازیسازی، بازیپردازی، بازیآفرینی و … صورت گرفته است. بیشتر ما دوست نداریم ساعتها به انجام کارهای خستهکننده بپردازیم، اما در مورد بازی چطور؟ بله جواب کاملاً مشخص است ما از اینکه ساعتها مشغول بازی و تفریح باشیم، نهتنها خسته نمیشویم بلکه لذت هم میبریم.
به آخرین باری که سوپر ماریو را بازی کردید فکر کنید، حتی اگر بارها بازی را میباختید، بازهم از ابتدا شروع میکردید و در آخر از پس بازی برآمدید، بهترین تلاش خود را میکردید و تمرکز خود را حفظ میکردید. حتی از این بالاتر، اگر برنده میشدید، احساس شعف و خوشحالی میکردید.
این همان کاری است که بازیها با ما میکنند. آنها بسیار قدرتمند هستند و باعث میشوند احساس کنیم به چیزی دست یافتهایم. البته گیمیفیکیشن را بهعنوان یک بازی در نظر نگیرید. در واقع گیمیفیکیشن چیزی غیر از یک بازی است. در حقیقت Gamification مفهومی است که شامل انتخاب بهترین قسمت از بازیها و استفاده از آنها در فعالیتهای معمول ما است.
همانطور که یوکای چو می گوید:
گیمیفیکیشن همان طراحی متمرکز بر انسان (در مقابل طراحی متمرکز بر عملکرد) است.
5 اصل مهم گیمیفیکیشن
یک گیمیفیکیشن خوب با عناصر بازی شروع نمیشود. بلکه با محرکهای اصلی ما شروع میشود.
اینها سخنان Yu-kai Chou در سخنرانی تد ایکس تاک با عنوان گیمیفیکیشن برای بهبود دنیای ما است. بدین ترتیب او یک چارچوب طراحی را ارائه داد که دانستن آن بهمنظور ارائه تعریفی گسترده از گیمیفیکیشن، میتواند مفید باشد. این چارچوب دارای هشت قسمت است. همه آنها بههمپیوستهاند و مجموع آنها درواقع همه کارهایی است که شما بهعنوان یک انسان انجام میدهید.
باید بدانیم چرا بازیها رفتار انسان را هدایت میکنند؟ هدف اصلی بازیها این است که رضایت کاربران خود را جلب کنند. البته که غالباً در بازیها اهدافی تعریف شده است مانند برنده شدن در یک مسابقه یا به همان اندازه که میتوانیم در مثال قبلی در بازی ماریو امتیاز بگیریم. با این حال، اینها همه بهانههایی است که به راحتی بازیکنان را سرگرم کنند. بازیها اغلب موفق میشوند زیرا دقیقا از محرک هایی استفاده میکنند که برای ما جذاب هستند.
مزیت اصلی گیمیفیکیشن افزایش تعامل کاربر است. او در قالب یک بازی و سرگرمی، یک کار جدی را انجام میدهد. هنگامیکه فرد در حال تفریح است، احتمال بیشتری دارد که اطلاعات را حفظ کند. گیمیفیکیشن همچنین باعث میشود که کاربر بهجای صرفاً حرف زدن درباره وظایف، به آنها عمل کند. یعنی بهجای روخوانی ساده یک فعالیت یا موضوع، در فرایند یادگیری شرکت کند.
بازخورد در لحظه ارائه میشود تا کاربر در صورت عملکرد خوب یا بد آگاه شود. رقابت یکی دیگر از مزایای گیمیفیکیشن است. بسیاری از ما تلاش میکنیم بهترین باشیم. با گیمیفیکیشن، انگیزه این را دارید که از رقبا بهتر عمل کنید. این باعث میشود که برای رسیدن به نتایج مطلوب تلاش بیشتری کنید.
انگیزهی دیگر پاداش و جوایز است. سیستمعاملهای گیمیفیکیشن برای یک کار خوب انجامشده به شما جایزه میدهند. بسیاری از مردم از احساس برنده شدن لذت میبرند حتی اگر چیزی بهظاهر کوچک مانند یک فنجان قهوه رایگان باشد.
امروزه گیمیفیکیشن بهشدت در اطراف ما تبلیغ میشود، اما به خاطر داشته باشید که این تنها یکی از راهحلهای بازاریابی است که ممکن است در کنار برنامه بازاریابی جدید خود استفاده کنید. البته به کار بردن گیمیفیکیشن به تنهایی پیروزی چندانی برای شما به ارمغان نخواهد آورد و بهتر است در کنار راهحلهای دیگر (مانند پوش نوتیفیکیشن وب، ردیابی وب، بومیسازی محتوا و …) پیادهسازی شود، در این صورت، ممکن است سود قابلتوجهی برایتان ایجاد کند. گیمیفیکیشن دقیقاً چطور این کار را در استراتژی بازاریابی انجام می دهد؟
گیمیفیکیشن در هر کسب و کاری کاربرد دارد اما در کسب و کار آنلاین و دیجیتال مارکتینگ کاربرد گیمیفیکیشن به اوج خودش میرسد. شما در هر قدم از طراحی تجربه کاربر یا چیدن پلن تبلیغاتی خود میتوانید از روشهای گیمیفیکیشن استفاده کنید تا اهداف خود مثل افزایش فروش، تعامل با کاربر، ROI یا بازگشت سرمایه و … را افزایش دهید.
گیمیفیکیشن استفاده از احساسات مردم برای رقابت، برنده شدن و موفقیت است که به شما در رسیدن به اهداف کسبوکارتان کمک میکند. تکنیکهای گیمیفیکیشن خلاقانهی زیادی در جهان وجود دارند، در زیر چند نمونه از معروفترین بازیها و اهداف آنها را فهرست کردهایم. شاید همین بازیها در سایت شما هم کاربرد داشته باشد:
یک مثال واضح از گیمیفیکیشن که اغلب کاربران اینستاگرام را درگیر کرد “چالش 10 سالگی” بود. این چالش توسط فیسبوک برای جمعآوری تصاویر 10 سال قبل افراد جهت بهبود الگوریتم شناسایی تصاویر شروع شد و مشاهده کردید که چه بازخوردی را دریافت کردند.
در ایران هم میتوان به استفاده از گیمیفیکیشن در سایت ژاکت اشاره کرد. جشنوارههایی که در این سایت برگزار میشود کاملاً بر اساس گیمیفیکیشن طراحی شدهاند. کاربر در ازای دادن ایمیل خود میتواند هدایای گوناگونی را دریافت کند مثلاً استفاده از گردونه شانس، یکی از بهترین نمونههای آن بود.
همانطور که گفتیم، بهترین راه برای ساخت یک بازی خوب، دیدن گیمیفیکیشنهای سایتهای دیگر و الگو گرفتن از آنها است. اگر از سیستمهایی مثل وردپرس استفاده میکنید پلاگینها و ابزارهای زیادی برای بازیسازی در اختیار شما است، که میتوانید از سایت ژاکت تهیه کنید.
مثل هر استراتژی رشد، گیمیفیکیشن مجموعهای از چالشها و خطرات خاص خود را دارد. بنابراین، صرفاً به این دلیل که مد و ترند است، از بازیوارسازی استفاده نکنید. گیمیفیکیشن فقط یک اهرم است که میتوانید برای جلب مشارکت کاربران از آن استفاده کنید، اما باید از مشکلات آن آگاه باشید. چون هم میتواند موفق باشد هم میتواند شکست بخورد. و اگر ضعیف انجام شود، میتواند یک فاجعه کامل باشد.
3 عنصر مهم برای کار با گیمیفیکیشن
کسبوکارهای مختلفی از گیمیفیکیشن استفاده میکنند. قرار نیست در مورد همه آنها مثال بیاوریم اما از برخی از موارد مختلف از آموزش تا خردهفروشی را برای شما مثال میزنیم.
دانشآموزان همیشه سرزنش میشوند بابت اینکه بهطور فعال با دورهها و دروس درگیر نیستند و تمایلی به پیگیری دروس ندارند. اما حقیقت این است که، آنها خسته شدهاند. همین دانشآموزان برای سرگرمی خود هر کاری از دستشان برمیآید انجام میدهند. وقتی مردم سرگرم میشوند، بهسختی متوجه میشوند که در حال یادگیری هستند. این نکته میتواند بهویژه برای صاحبان مشاغل کوچک که دورههای آنلاین برگزار میکنند، مفید واقع شود. اگر شما هم جزو زبانآموزان باشید، بعید است با اپلیکیشن Duolingo کار نکرده باشید. این اپلیکیشن با گیمیفیکیشن یادگیری زبانهای خارجی را سرگرمکننده و جذاب میکند.
بازاریابی بهویژه بازاریابی B2B زمینه دیگری است که میتواند از گیمیفیکیشن بهرهمند شود. قبل از کلیک کردن بر روی انتشار مقاله وبلاگ خود، یک مسابقه به پایین پست اضافه کنید و از کاربران بخواهید تا به سؤالات مربوطه پاسخ دهند سپس در ازای آن چیزی به آنها هدیه دهید. به عنوان مثال، از بین افرادی که در این آزمون نمره کامل میگیرند، میتوانید با قرعهکشی به افراد برنده جایزه دهید.
شرکتهای SaaS همیشه بهدقت معیارهایی را زیر نظر دارند. به عنوان مثال نرخ ریزش مشتری، NPS یا همان شاخص خالص ترویج کنندگان، نرخ تبدیل مشتری و معیارهای دیگر. به این صورت، این شرکتها مدام به دنبال راههایی برای بهبود این معیارها هستند. اما چگونه؟ با درک نیازها و مشاغل مشتریانشان و اینکه آنها چه نسخه بهتری از خود را تصور میکنند؟ برای فهمیدن این موضوع، شرکتها اغلب نظرسنجی یا مصاحبه انجام میدهند، اما معمولاً از میزان پاسخدهی بد یا مشارکت پایین مشتریان شکایت میکنند.
بازی وارسازی، راهی مناسب برای دریافت بازخورد است. بر اساس مطالعات Engage Research و GMI آنها دریافتند که نظرسنجیهای گیمیفیکیشن بازخورد کمی و کیفی بالاتری ایجاد میکند.
ما دو یا حتی سه برابر فیدبک بیشتر با طرح سؤالات درگیر کننده دریافت کردیم، و شرکتکنندگان بهطور مداوم زمان بیشتری را برای ارائه پاسخهای خود صرف میکردند … ما متوجه شدیم که چگونه قوانینی را که در مورد بازی میدانیم، میتواند برای تبدیل سؤالات به پازل استفاده شود. سوالاتی مانند “خود را توصیف کن”، با متوسط 2.4 کلمه توصیفی توانست نرخ پاسخ 85 درصدی را به دست آورد. اما وقتی این سؤالات تغییر کرد تا کمی چالشی شود، به این صورت “خود را دقیقاً در هفت کلمه توصیف کنید”، کلمه توصیفی به4.5 رسید و نرخ پاسخ به 98 درصد افزایش یافت.
این تحقیق شامل مکانیک بازی، مانند پاداش و بازخورد بودند. تحقیقات آنها نشان میدهد تقریباً همه به مکانیک بازی پاسخ میدهند و این تکنیکها نتیجه میدهد.
فرض کنید شما صاحب یک اپلیکیشن بهرهوری هستید. شما میتوانید یک سیستم گیمیفیکیشن ایجاد کنید که در آن افراد آخرین دستاوردهای خود را در شبکههای اجتماعی با استفاده از مسابقه شما بهصورت هشتگ منتشر کنند و با به اشتراک گذاشتن آن امتیاز کسب کنند.
داشتن برنامه آسان است، اما پایبندی به آن چیز دیگری است. تناسباندام و برنامههای مربوط به سلامتی در کمتر از دو ماه از بین میروند. اما خبر خوب اینکه، گیمیفیکیشن میتواند به شما کمک کند. افراد در صورت رقابت با دیگران آنهم وقتی پای زمان، کسب مدال پیروزی یا جلو افتادن از دوستانشان در میان باشد، بهاحتمالزیاد سریعتر به اهداف خود میرسند به عنوان مثال تناسباندام یا تغذیه. Fitbit یک مثال عالی در این مورد است. آمار بهصورت در لحظه بر روی پلتفرم بارگذاری میشود و کاربران در تلاش برای کاهش وزن و تناسباندام با افراد داخل شبکه رقابت میکنند.
برنامههای اینگیجمنت کارمندان، از گیمیفیکیشن برای درگیر نگهداشتن کارمندان بهره بردهاند. اخیراً TalentLMS نشان داد که 87٪ از کارمندان موافق هستند که گیمیفیکیشن باعث بهرهوری بیشتر آنها در محل کار میشود. در هر صورت، میتوانید با ارائه پاداشهای ملموس و کوچک برای رسیدن به نقاط عطف، مشارکت کارمندان را تشویق کنید. کارتهای هدیه هرچند کوچک به آنها انگیزه قوی برای ادامه مشارکت فراهم کند. گیمیفیکیشن همچنین با وارد کردن کارمندان به یک رقابت دارای جوایز یا پاداش، در روندهای جدید جذب نیرو نقش مهمی ایفا میکند.
استارباکس با اپلیکیشن Starbucks Reward نمونهای عالی از گیمیفیکیشن در دنیای خردهفروشی است. با هر خرید، مشتریان ستاره به دست میآورند. آن ستارهها در واقع فنجانهایی هستند که بهصورت گرافیکی طراحی میشوند. هرچه مشتری به هدف که همان عضویت طلایی است، نزدیکتر شود سریعتر هزینه میکند.
پس از عضویت در سطح بعدی، طیف وسیعی از مزایا به عنوان مثال یک فنجان قهوه اضافی، یک هدیه تولد یا پیشنهادهایی که بهطور خاص برای مشتری طراحی شده است به او ارائه میشود و یک برنامه پاداش جالب، متنوع و شخصی ایجاد میکند. این روشی خارق العادهای است که استارباکس برای افزایش وفاداری مشتریانش و افزایش متوسط هزینههای آنها به کار می گیرد.
کسانی که گیمیفیکیشن را تجربهای تنها و منزوی توصیف میکنند، همان کسانی هستند که فکر میکنند بازی وارسازی یک رویکرد همهجانبه برای آینده است. اما آینده گیمیفیکیشن اجتماعی و شخصی است. ازهمگسیختگی ریشه بسیاری از مشکلات امروز است. گیمیفیکیشن با گرد هم آوردن افراد، توانمندسازی آنها با هدف و درگیر کردن محرکهایی که متناسب با آنان شخصی سازی شده است، این مشکلات را حل خواهد کرد. در آینده، گیمیفیکیشن قدرت عبور از هر مانعی، حل هر مشکلی و درگیر کردن دنیا را خواهد داشت.
Gamification به این معنی نیست که بهسادگی امتیاز، پاداش و جدول امتیازات را به محصولات خود اضافه کنید، گیمیفیکیشن در اصل یک استراتژی است. پس لازم است با اهداف SMART، برنامهریزی و تعریف شود. شما میتوانید با راهحلهایی خلاقانه کاری کنید که کاربران شما هر روز به سایتتان سر بزنند، بیشتر در سایت شما فعالیت کنند یا حتی خرید بیشتری انجام بدهند. کافیست از ایدهی گیمیفیکیشن در سایتتان استفاده کنید. گیمیفیکیشن بخشی قدرتمند از یک کمپین تبلیغاتی خوب است. گیمیفیکیشن در حال افزایش است و به شما کمک میکند تا با مشتریان خود ارتباط برقرار کنید و آنها را به دام بیندازید. اگر در بازاریابی یا استراتژی محصول خود از عناصر مکانیک بازی استفاده نکردهاید، زمانش رسیده است که آستینهایتان را بالا بزنید.
کارشناس طراحی سایت و تولید محتوا - علاقه مند به دیجیتال مارکتینگ
بهترین و کاربردی ترین اطلاعات در اختیارمون قرار دادید سپاسگزارم
پاسخخوشحالیم که این مقاله به شما کمک کرده. با تشکر ازتون