دنیای امروز متعلق به کسانی است که دنبال تمایز هستند و می‌خواهند یک کسب و کار کاملاً متمایز و نو راه اندازی کنند و از طریق این کسب و کار، محصولی کاملاً جدید روانه بازار کنند. استراتژی اقیانوس آبی یکی از بهترین و معروف‌ترین روش‌های بازاریابی است که با استفاده از آن می‌توانید یک بیزینس نوین راه اندازی کنید و سیلی از مخاطبان و مشتریان را به سمت خود جذب کنید.
در ادامه این مقاله قصد داریم در مورد استراتژی اقیانوس آبی (Blue Ocean Strategy) صحبت کنیم و راه و روش پیاده‌سازی آن را توضیح دهیم. امروزه کسب و کارها برای رسیدن به موفقیت نیازمند چنین راهکاری هستند. دیگر دوران تبلیغات پوچ و ارائه محصولات تکراری به بازار به سر آمده، مشتریان از شما انتظار دارند که حرفی تازه بزنید و محصولی تازه و نو به بازار عرضه کنید. در صورتی که می‌خواهید با محصول و کسب و کار جدید خود مشتریان را سوپرایز کنید، تا پایان این مقاله با ما همراه شوید.
استراتژی اقیانوس آبی چیست؟ (یک داستان خونین!)
چشمان خود را ببندید و فرض کنید که یک دریای آبی و آرام وجود دارد که شما در ساحل آن نشسته‌اید و در دور دست‌ها یک کشتی وجود دارد. تصور کنید فقط یک کشتی وجود دارد که در این دریای زیبا به چشم می‌خورد و به ماهی‌گیری مشغول است و روزانه تعداد قابل قبولی ماهی صید می‌کند. سپس در روزهای بعد کشتی‌های دیگری هم متوجه می‌شوند که در این دریا ماهی‌های خوبی وجود دارد. روز به روز تعداد این کشتی‌ها زیاد می‌شود و ناگهان بین آن‌ها برای گرفتن سهم بیشتری از دریا و ماهی‌ها جنگ درمی‌گیرد و این جنگ باعث می‌شود به قدری خون ریخته شود که آن دریای آرام آبی زیبا به یک دریای خونی و قرمز تبدیل می‌شود. استراتژی اقیانوس آبی نیز بیشتر اشاره به همین دریای آبی آرام دارد که در این مقاله به توضیح آن می‌پردازیم.
استراتژی اقیانوس آبی (Blue Ocean Strategy) یکی از روش‌های بازاریابی است که با استفاده از آن می‌توانید به محیطی کم رقابت وارد شوید و کسب و کار خود را در آن محیط رشد دهید. سال 2005 کتابی تحت عنوان استراتژی یا راهبر اقیانوس آبی منتشر شد که حاصل تلاش شبانه‌روزی و تجربه بیست ساله دو شخص به نام‌های چان کیم و رنه مابورنیا بود. این کتاب به قدری جذاب و پرطرفدار بود که در سال 2006 مشخص شد که این کتاب به 41 زبان زنده دنیا منتشر شده است و این موجب حیرت و شگفتی متخصصان زیادی بود.
محورهای اصلی استراتژی اقیانوس آبی
اکنون که با تعریف استراتژی اقیانوس آبی آشنا شدیم، زمان آن رسیده است که بفهمیم اصل حرف این استراتژی چیست؟ آیا فقط روی تمایز تأکید دارد؟ آیا از ما می‌خواهد که برویم و یک بازار کشف‌نشده برای خودمان پیدا کنیم؟ اگر بخواهیم یک کلیت در مورد این راهبرد یا استراتژی بگوییم، می‌توان گفت که استراتژی اقیانوس آبی (Blue Ocean Strategy) حاصل ترکیب دو راهبرد است:
1. راهبرد تمایز
در این استراتژی، تمایز و متفاوت بودن محصول و نوع کسب و کار حرف اول را می‌زند. کسب و کارهای بسیاری به خاطر استراتژی اقیانوس آبی در جهان، برند بوده‌اند ولی پس از مدتی اقیانوس قرمز شده و اکنون هیچ اثری از آن‌ها نیست. البته برخی از آن‌ها با وجود قرمز شدن اقیانوس، هنوز حرف اول صنعت خودشان را می‌زنند. در هر حال اگر می‌خواهید از استراتژی اقیانوس آبی برای بازاریابی و راه اندازی کسب و کار استفاده کنید، باید به دنبال راه و روشی کاملاً جدید و نو باشید. در واقع در این استراتژی ما باید این توانایی را داشته باشیم که تقاضایی را ایجاد کنیم که هیچ‌گاه وجود نداشت ولی نیاز به این تقاضا همیشه احساس می‌شد.
2. راهبرد کاهش هزینه
راهبرد دومی که برای استفاده از استراتژی اقیانوس آبی باید مد نظر داشته باشیم این است که سعی کنیم هزینه‌ها را تا حد امکان کاهش دهیم تا قیمت محصول یا خدمت نهایی ما بالا نباشد. اگر قیمت بالایی به مشتری اعلام کنیم، ممکن است چندان اشتیاقی به خرید از ما نشان ندهد. بنابراین در عین اینکه محصولی جدید و نو به بازار عرضه می‌کنید باید تمام تلاش خود را برای کاهش قیمت نهایی محصول هم به کار ببندید. کتاب گاو بنفش یکی از کتاب‌های خوب در حوزه‌ی بازاریابی است که به شما در افزایش فروش کمک زیادی می‌کند.
ممکن است پس از شما چند برند دیگر هم در زمینه تولید این محصول روی کار بیایند. اگر آن‌ها بتوانند محصول شما را با همان کیفیت و با قیمت پایین‌تر تولید و به بازار عرضه کنند، مشتریان استقبال خوبی از آن‌ها می‌کنند و در نتیجه کسب و کار شما در این اقیانوس شکست خواهد خورد.
تا به اینجای کار در مورد استراتژی اقیانوس آبی صحبت کردیم و آن را به عنوان بهترین روش برای راه اندازی کسب و کار معرفی کردیم ولی مسئله این است که پیدا کردن ایده نو و جدید و سپس جا انداختن آن محصول نو در بازار، کار آسانی نیست. به همین خاطر هم در جهان امروز همه کارآفرینان و مدیران کسب و کار تمایل دارند که کشتی کسب و کار خود را به درون اقیانوس قرمز بیندازند. منظور از اقیانوس قرمز، بازارهایی هستند که رقابت در آن‌ها موج می‌زند و پر از رقبای سرسخت هستند ولی اقیانوس آبی بازاری است که شما در صورت ورود به آن‌ها رهبر بازار خواهید شد؛ زیرا هنوز رقیبی در آن بازار برای شما وجود ندارد.
تفاوت بین اقیانوس آبی و قرمز
اقیانوس، بسیار بزرگ و پهناور است و هرگز پر نمی‌شود. روزانه کشتی‌های بسیاری در حال رفت و آمد در اقیانوس‌ها هستند اما آن‌قدر اقیانوس بزرگ است که آن‌ها همدیگر را نمی‌بینند و به راحتی می‌توانند در آن رفت و آمد کنند. حال اگر این حجم از کشتی‌ها به یک دریاچه کوچک محدود شوند، چه اتفاقی می‌افتد؟ رفت و آمد سخت می‌شود و هر کسی برای تأمین منافع خود ممکن است دیگری را کنار بزند. این رقابت اگر شدید شود، در بین کشتی جنگ رخ میدهد و اقیانوس آبی به اقیانوس قرمز تبدیل می‌شود. در واقع برای درک اقیانوس آبی، باید اقیانوس قرمز را نیز درک کنید.
اقیانوس آبی
همان‌طور که گفتیم اقیانوس بزرگ است و این شما هستید که باید فضای مورد نظر خود را انتخاب کنید. در استراتژی اقیانوس آبی شما باید به فضایی بروید که در آن رقابتی وجود ندارد تا از این طریق بتوانید به راحتی بقای خود را تضمین کنید و همچنین بتوانید بدون هیچ رقیب و مزاحمی، خود را رشد دهید. شما می‌توانید به جای آنکه در اقیانوسی فعالیت کنید که جنگ در آن بسیار است، به سراغ اقیانوسی بروید که آرامش بیشتری دارد و همچنین از فضای بیشتری برای رفت و آمد برخوردار است. در واقع اگر بخواهیم یک تعریف اساسی و مبنایی از این استراتژی ارائه دهیم باید بگوییم: بازاری برای یک محصول است که در آن هیچ رقابتی وجود ندارد و اگر هم رقابتی در کار باشد، خیلی کم است.
در صورتی که تمایل دارید از این راهبرد استفاده کنید باید در جستجوی کسب و کاری باشید که شرکت‌های زیادی در آن زمینه فعالیت ندارند و فشار قیمتی در آن زمینه احساس نمی‌شود. در صورتی که کسب و کارهای دیگر وارد اقیانوس شما شدند و احساس کردید که اقیانوس دارد قرمز و خونین می‌شود، باید دنبال اقیانوس آبی دیگری بگردید یا اینکه سعی کنید از طریق روش‌های بازاریابی و کاهش هزینه‌ها، مشتریان را به سمت خود جذب کنید. برای درک بهتر این بخش پیشنهاد می‌شود کتاب از صفر به یک را مطالعه کنید.
اقیانوس قرمز
اگر بخواهیم ساده‌ترین تعریف را برای اقیانوس قرمز ارائه دهیم باید بگوییم منظور از اقیانوس قرمز، تمام صنایعی است که امروز در حال کار و فعالیت هستند. در هر صنعت، شرکت‌های زیادی کار و تلاش می‌کنند تا بتوانند رقبای خود را به هر شکل ممکن پشت سر بگذارند و به عنوان رهبر و پیشروی بازار شناخته شوند. این رقابت و جنگ در بین صنایع به حدی زیاد است که کسب و کارها برای غلبه بر هم خون یکدیگر را می‌ریزند و به همین خاطر است که رنگ اقیانوس به رنگ قرمز درآمده است.
محور اصلی اقیانوس قرمز، رقابت است. رقابت به حدی شدید و نفس‌گیر است که شرکت‌ها از ریختن خون همدیگر هم صرف نظر نمی‌کنند و در صورت لزوم حتماً این کار را انجام خواهند داد. هر چه فضای بازار شلوغ‌تر می‌شود، رقابت هم قاعدتاً سنگین‌تر خواهد شد. از این رو اگر وارد اقیانوس آبی نمی‌شوید و نمی‌توانید ایده‌ای تازه و نو برای خودتان دست و پا کنید، وارد صنایع و بازارهایی شوید که رقابت در آن‌ها کمتر است و رنگ قرمز و خونین اقیانوس چندان زیاد نیست. در غیر این صورت ممکن است کار بسیار مشکل و دشواری برای پیشرفت و موفقیت پیش رو داشته باشید.
در استراتژی اقیانوس قرمز، سهام بازار محدود است و شرکت‌ها برای دستیابی به بخش بزرگ‌تری از این سهام محدود کار و تلاش می‌کنند. وقتی شرکت‌ها تلاش می‌کنند که بخشی از این سهام محدود را در اختیار بگیرند، در واقع ثروت موجود در بازار هم بین شرکت‌ها تقسیم و در نتیجه از ارزش آن کاسته می‌شود. در نتیجه پس از ورود شما به بازار سهم قابل توجهی به شما نخواهد رسید. مطالعات نشان میدهد که در بیشتر مواقع، رهبر بازار 50 درصد، رتبه دوم 25 درصد، رتبه سوم 12.5 درصد و رتبه چهارم 6.25 درصد از سهم بازار را دارد. بنابراین اگر شما رتبه 20 بازار باشید، دیگر چندان سهمی به شما نمی‌رسد. استراتژی اقیانوس آبی به شما کمک می‌کند که سهم قابل توجهی از بازار را به خودتان اختصاص دهید.
هر چه رقابت سخت‌تر و نفس‌گیرتر می‌شود، چشم انداز سود و رشد با افت مواجه می‌شود. در ادامه این بخش از مقاله قصد داریم یک مقایسه از استراتژی اقیانوس آبی و استراتژی اقیانوس قرمز انجام دهیم تا ببینیم هر کدام از راهبردها چه خصوصیات و ویژگی‌هایی دارند:
|
استراتژی اقیانوس آبی |
استراتژی اقیانوس قرمز |
|
ایجاد بازاری که خبری از رقابت در آن نباشد یا اینکه رقابت در آن بسیار کم‌رنگ باشد. |
رقابت در فضایی که در حال حاضر حاکم بر بازار است. |
|
رقابت در چنین بازاری بی‌معنا است؛ چون شما خودتان رهبر بازار هستید. باید تلاش کنید که مشتریان را جذب کنید و تا حد امکان محصولات را بفروشید. |
باید تمام توان خود را برای حضور در رقابت به کار ببندید. چنانچه در رقابت کوتاه بیایید کارتان تمام است و از صحنه کنار خواهید رفت. |
|
باید بتوانید نیازهای جدید را خلق کنید چرا که محصول شما جدید است و مشتریان توجهی به آن ندارند بنابراین باید توجه آن‌ها را جلب کنید. |
از نیاز کنونی مصرف‌کنندگان نهایت استفاده را ببرید. مشتریان محصول شما را می‌شناسند و شما باید دلیلی به آن‌ها بدهید که فقط از شما بخرند و سراغ رقبا نروند. |
|
فکر معامله به صورت هزینه-فایده را از سر خود بیرون کنید. رقیبی وجود ندارد که بخواهد برای شما مزاحمت ایجاد کند. تنها کاری که باید انجام دهید، بازاریابی و فروش حداکثری است. |
باید به فکر معامله بر مبنای هزینه و فایده باشید. در واقع باید بدانید که چگونه مشتریان را برای خرید محصولات خودتان متقاعد کنید. مشتری باید بداند که خرید از شما، بهتر از خرید از کسب و کارهای رقیب است. |
|
باید کل ساختار فعالیت‌های خودتان را بر اساس تمایز و هزینه پایین تنظیم کنید. در این روش شما باید هم محصولتان متمایز باشد، هم قیمتش مناسب باشد تا رقبا نتوانند از شما سبقت بگیرند. |
باید کل ساختار فعالیت‌های خودتان را یا بر اساس هزینه پایین یا بر اساس تمایز تنظیم کنید. این به شرکت شما بستگی دارد که کدام گزینه را انتخاب می‌کند. مشتری یا تمایز را می‌خواهد یا اینکه دنبال محصولی با کیفیت مشابه و قیمت پایین‌تر است. |
مزایا و معایب استراتژی اقیانوس آبی
استراتژی اقیانوس آبی یکی از بهترین و به‌روزترین روش‌های بازاریابی و راه اندازی کسب و کار است ولی همین روش در کنار مزایای فراوانی که دارد، معایب خاص خودش را هم دارد. در ادامه این بخش از مقاله به بیان این مزایا و معایب خواهیم پرداخت:
مزایای استفاده از استراتژی اقیانوس آبی
مزایای استراتژی اقیانوس آبی
استراتژی اقیانوس آبی مزایای زیادی دارد. به همین خاطر هم بسیاری از کارآفرینان و صاحبان کسب و کار سعی می‌کنند که از این روش استفاده کنند. در ادامه به چند مورد از مهم‌ترین مزایای این استراتژی اشاره خواهیم کرد:
1. خلاص شدن از رقابت با دیگر کسب و کارها
اولین مزیت استراتژی اقیانوس آبی این است که خبری از رقابت و صحنه‌های نبرد در آن نیست. در واقع با ارائه یک محصول یا خدمت جدید به بازار می‌توانید از شر رقابت و رقبای خود راحت شوید و با خاطری آسوده به فعالیت بپردازید. البته روش اقیانوس آبی به این راحتی هم نیست و نیاز به بازاریابی و جا انداختن محصول در بازار دارد. در واقع شما با استفاده از این روش وظیفه دارید که یک بازار عالی ایجاد و سپس با تمام وجود از این بازار حفاظت کنید. حواستان باشد به هیچ عنوان اجازه ندهید که رقبا وارد میدان شوند و گوی سبقت را از شما بربایند. سعی کنید همیشه کیفیت و قیمت را در بهترین حالت ممکن نگه دارید.
2. تولید یک محصول و ساختار کاملاً جدید و نو
یکی دیگر از مزایای بسیار مهم این راهبرد این است که می‌توانید به کمک آن خودتان را از ساختارهای کنونی خارج کنید و ساختاری جدید و مبتنی بر تقاضا و سودآوری واقعی به وجود بیاورید. وقتی شما سراغ اقیانوس آبی می‌روید، در واقع قرار است محصولی نو انتخاب کنید یا سراغ بازاری کاملاً نو بروید. در این روش باید نوعی نوآوری اتفاق بیفتد. بسیاری از کارآفرینان تمایل دارند که ساختاری کاملاً نو رقم بزنند. در واقع آن‌ها به این باور و اعتقاد رسیده‌اند که سیستم‌های کنونی آن‌طور که باید و شاید کارایی و بازدهی ندارد و بهتر است شیوه و ساختاری کاملاً نو ارائه شود. برخی از کسب و کارها هم دست به نوآوری و اختراع می‌زنند و محصولی کاملاً نو و جدید به بازار عرضه می‌کنند.
3. ایجاد یک نیاز جدید و رفع آن به بهترین شکل ممکن
وقتی وارد یک اقیانوس قرمز می‌شوید، نیاز اصلی پیش از این ایجاد شده و شما باید این نیاز را مثل بقیه برآورده کنید. در واقع اصلاً صحبت از نوآوری در اصل محصول نیست. محصولی که شما باید عرضه کنید، ممکن است کمی نوآوری داشته باشد ولی در اصل و اساس، هیچ نوآوری خاصی در آن به کار نرفته است. این در حالی است که در اقیانوس آبی شما باید کلاً یک سیستم نو ایجاد کنید. شما باید این هنر را داشته باشید که یک نیاز کاملاً جدید را در مخاطب به وجود بیاورید یا نیاز نهفته در وجود او را بیدار کنید. پس از آنکه نیاز را ایجاد یا بیدار کردید، وظیفه دارید که بهترین پاسخ ممکن را به آن نیاز بدهید. یکی از ارزشمندترین اهداف کسب و کارها رفع نیاز انسان‌ها است. استراتژی مورد بحث می‌تواند برای رسیدن شما به این هدف خیلی موثر باشد. البته ایجاد یک نیاز و سپس ارائه بهترین پاسخ برای آن کار آسانی نیست و نیاز به نوآوری و فکر تازه و نو دارد.
4. ترکیب کردن نوآوری با قیمت
اصل و اساس استراتژی اقیانوس آبی، ارائه محصولی نوآورانه و جدید با بهترین قیمت ممکن است. اگر یک محصول جدید خلق می‌کنید و می‌خواهید آن را به صورت انبوه بفروشید، نباید قیمت آن را خیلی بالا ببرید. شاید الان بی‌رقیب باشید ولی مطمئن باشید که خیلی زود سر و کله رقبا پیدا می‌شود و اگر آن‌ها محصول را با قیمت پایین به بازار عرضه کنند، شما شکست خواهید خورد. بنابراین به مسئله قیمت توجه داشته باشید. اصل و اساس این استراتژی، نوآوری در ارزش است. نوآوری در ارزش در واقع اتحاد نوآوری با قیمت، سودمندی و موقعیت‌های هزینه‌ای است. اگر می‌خواهید برندتان ماندگار شود، به هیچ عنوان از بی‌رقیب بودن سوء استفاده نکنید.
5. ایجاد فرصت های جدید و بهتر
یکی دیگر از مزایای استفاده از استراتژی اقیانوس آبی این است که در کنار محصول یا خدمتی که شما تولید می‌کنید، محصولات و خدمات جانبی بیشتری به وجود می‌آید. در واقع وقتی شما یک نیاز را در بازار ایجاد می‌کنید، در کنار این نیاز، نیازهای مختلف دیگری هم ایجاد می‌شود که شما باید آن‌ها را برآورده کنید. در صورتی که شما این کار را انجام ندهید، کسب و کارهای دیگر وارد میدان خواهند شد. به طور کلی در کنار محصول جدیدی که شما عرضه می‌کنید، فرصت‌های بهتر و جدیدتری هم به وجود خواهد آمد. این شما هستید که باید از این فرصت‌های جدید نهایت استفاده را ببرید.
معایب استفاده از استراتژی اقیانوس آبی
معایب استراتژی اقیانوس آبی
در کنار مزایایی که برای استفاده از استراتژی اقیانوس آبی بیان شد، این روش عیب‌هایی هم دارد و برخی کسب و کارها به خاطر همین عیب‌ها سراغ این استراتژی نمی‌روند و ترجیح می‌دهند که به جنگ و خون‌ریزی در اقیانوس‌های قرمز رنگ ادامه دهند. در ادامه به چند مورد از معایب استفاده از این استراتژی اشاره خواهیم کرد:
1. دشوار بودن نوآوری و خلق محصول جدید
اولین عیبی که می‌توانیم برای روش اقیانوس آبی (Blue Ocean Strategy) بیان کرد، دشوار بودن نوآوری و تولید یک محصول جدید و نوآورانه است. ما باید ابتدا محصولات مختلف را بررسی و مطالعه کنیم. سپس ببینیم که این محصولات چه مزایا و معایبی دارد. بعد از آن محصولی جدید تولید کنیم که مزایای محصولات پیشین را داشته باشد و معایب آن‌ها را بپوشاند. برخی از کسب و کارها می‌آیند یک نیاز جدید را در مخاطب ایجاد می‌کنند و سپس برای آن نیاز یک محصول کاملاً جدید ارائه می‌دهند. این کار هم واقعاً مشکل است و به تلاش و کار شبانه روزی احتیاج دارد.
2. دشوار بودن شناسایی بازارهای جدید و ایجاد نیاز جدید
برخی از کارآفرینان و صاحبان کسب و کارهای جدید بر این باور هستند که مردم یک سری نیازهایی دارند که در وجود آن‌ها نهفته و تنها کافی است که ما این نیاز را بیدار کنیم و سپس بهترین پاسخ ممکن را به این نیاز بدهیم. یکی از معایب روش اقیانوس آبی، دشواری در پیدا کردن این نیازها و بیداری آن‌ها در افراد است. این مشکل به کنار! بعد از پیدا کردن نیاز باید بهترین پاسخ را به آن بدهیم و همین موضوع کار را دشوارتر می‌کند. این در حالی است که در اقیانوس قرمز همه چیز مهیا است تنها باید تلاش کنید که با ارائه محصول متمایز و دارای قیمت مناسب، نظر مخاطب را جلب کنید.
از طرفی این استراتژی نیاز به تجزیه و تحلیل‌های هوشمندانه و دقیق دارد و هر کسی نمی‌تواند این آنالیزها را انجام دهد. همچنین به خاطر داشته باشید که هیچ فرمول و رابطه جادویی برای انجام این آنالیزها وجود ندارد و ممکن است چنین کاری به ماه‌ها فکر، تمرکز و مشاوره با افراد متخصص نیاز داشته باشد.
3. احتمال رد شدن محصول شما از سوی مشتریان
گاهی مواقع شما نیاز را به درستی تشخیص می‌دهید و مشتری هم می‌پذیرد که چنین نیازی دارد ولی وقتی محصول را تولید و به او ارائه می‌کنید، به این نتیجه می‌رسد که این محصول برای او مناسب نیست و ترجیح میدهد که از روش‌ها و محصولات دیگری برای رفع نیاز خودش استفاده کند. به همین دلیل ممکن است چندین بار شکست بخورید تا در نهایت پیروز شوید. بنابراین اگر می‌خواهید از این استراتژی استفاده کنید، باید آماده شکست باشید. ورود به بازار از طریق روش اقیانوس آبی اصلاً کار ساده‌ای نیست و نیاز به صبر و حوصله فراوان دارد. ممکن است سطح محصول از سطح آگاهی مشتری بیشتر باشد و به همین خاطر ترجیح بدهد که فعلاً از آن استفاده نکند.
4. وجود مشکل در زمینه تأمین نیروی انسانی متخصص
یکی دیگر از مشکلات و مسائلی که در این مسیر وجود دارد، عدم وجود نیروی انسانی متخصص، دانا و توانا است. شما در استراتژی اقیانوس آبی قرار است یک محصول کاملاً جدید و نو به بازار عرضه کنید. پس کسی هنوز آن را تولید نکرده و هیچ نیروی انسانی متخصصی هم چنین تجربه‌ای ندارد. البته برای این کار می‌توانید از متخصصان صنعت خودتان کمک بگیرید ولی قطعاً این کمک کامل نیست و این شما هستید که باید دست به کار شوید و شیوه تولید را به نیروی انسانی خودتان آموزش بدهید. ممکن است محصولات اولیه با مشکلات زیادی مواجه شود و خطاهای زیادی به وجود بیاید و این احتمال وجود دارد که این خطاها اعتبار کسب و کار شما را نزد مشتری از بین ببرد.
در نهایت باید گفت که اتخاذ استراتژی اقیانوس آبی به صبر، پایداری، اعتماد به نفس و ایمان نیاز دارد. تازه اگر بعد از کلی سختی و تلاش بتوانید یک اقیانوس آبی برای خودتان فراهم کنید، سایر کارآفرینان و مدیران هم کوسه‌های کسب و کار خود را روانه اقیانوس شما می‌کنند، سپس جنگ درمی‌گیرد و اقیانوس زیبا و آرام شما هم از خون، قرمز می‌شود. پس این استراتژی، دشواریهای زیادی در پی دارد ولی به موفقیت در آن می‌ارزد.
چند نکته و فاکتور مهم برای موفقیت در استراتژی اقیانوس آبی
چند نکته و فاکتور مهم برای موفقیت در استراتژی اقیانوس آبی
اگر قصد دارید از استراتژی اقیانوس آبی در کسب و کار خود استفاده کنید، لازم است به چند نکته و فاکتور مهم توجه داشته باشید. این مولفه‌ها به شما کمک می‌کند که احتمال شکست را کاهش بدهید و بتوانید از حضور در یک اقیانوس آبی لذت ببرید.
1. همواره بر اساس آمار، اطلاعات، تجزیه و تحلیل حرکت کنید
همان طور که پیش از این هم گفتیم استراتژی مورد بحث بر تجزیه، تحلیل و آنالیز استوار است. به بیان دیگر باید بتوانید بازار خودتان را بر اساس داده‌ها و اطلاعات تجزیه و تحلیل کنید. در صورتی که بخواهید از این استراتژی استفاده کنید باید توانایی تحقیق، پژوهش، استفاده از تخصص متخصصان و تجزیه و تحلیل را داشته باشید. در صورتی که از تجزیه و تحلیل استفاده نکنید، ممکن است منابع مالی و زمان زیادی را هدر بدهید.
2. دو عنصر قیمت و تمایز را همزمان جلو ببرید
اگر می‌بینید که یک نیاز در بازار وجود دارد و شما توانایی پاسخگویی به این نیاز را دارید، مسلماً باید یک کسب و کار جدید ایجاد کنید و سپس روی پاسخگویی به این نیاز کار کنید ولی باید مراقب باشید که این تمایز با سایر کسب و کار، به ارائه یک محصول گران قیمت ختم نشود. در واقع هم باید متمایز باشید و هم محصولاتی با هزینه و قیمت پایین به بازار عرضه کنید.
3. همیشه آماده حضور رقبا در بازار خود باشید
تمامی اقیانوس‌های قرمز، روزی آبی و زیبا بوده‌اند ولی پس از مدتی با حضور رقبای مختلف به خون کشیده شده است. شما هم بدانید که اقیانوسی که پیدا کرده‌اید، همیشه آبی نمی‌ماند و دیر یا زود خونین خواهد شد. پس از بی‌رقیب بودن نهایت استفاده را ببرید و از طرفی آماده حضور رقبا باشید و بدانید که اگر کیفیت و قیمت مناسبی به مشتریان ارائه ندهید، بازار را از دست خواهید داد.
4. برای رسیدن به اهداف خود برنامه ریزی کنید
نکته دیگری که برای موفقیت در استراتژی اقیانوس آبی باید مد نظر داشته باشید این است که باید با برنامه‌ریزی حرکت کنید. به هیچ عنوان بدون برنامه نباشید و بدانید که هیچ هدفی بدون برنامه و با سردرگمی محقق نمی‌شود. یک فرآیند گام به گام برای رسیدن به اهداف خود طراحی کنید و یقین داشته باشید که به اهداف خود دست پیدا خواهید کرد.
5. بی خیال رشد و توسعه نشوید
یکی دیگر از نکات مهمی که باید به خاطر داشته باشید این است که وقتی محصول منحصر به فرد و متمایز خود را تولید کردید، هیچ چیز تمام نمی‌شود و مسیر ادامه دارد. باید به فکر توسعه و بهبود محصول خود باشید. کسب و کارهایی که توسعه و رشد را فراموش می‌کنند، با مسائل و مشکلات زیادی روبرو می‌شوند، از رقبای خود عقب می‌مانند و در نهایت هم از گردونه رقابت حذف می‌شوند.
چگونه استراتژی اقیانوس آبی را در کسب و کار خود پیاده کنیم؟
مراحل پیاده سازی استراتژی اقیانوس آبی
در صورتی که بخواهید این استراتژی را در سازمان یا کسب و کار خود پیاده کنید، باید شش گام یا مرحله را پشت سر بگذارید. در ادامه به این مراحل و گام‌ها اشاره شده است:
- گام اول (به چالش کشیدن مرزهای بازار و چارچوب‌های کسب و کار کنونی): در نخستین گام باید مرزهای بازار را بازسازی کنید. در این مرحله، کسب و کار کنونی خود را مد نظر قرار دهید و چارچوب‌های آن را به چالش بکشید.
- گام دوم (بررسی موقعیت بازار و جهت‌گیری کلان کسب و کار خود): در این مرحله باید یک تصویر و چشم انداز کلی برای خود ترسیم کنید و از قید و بند آمار و ارقام رها شوید. در این گام باید به بررسی موقعیت بازار و جهت‌گیری کلان مجموعه خود بپردازید.
- گام سوم (بررسی نیازهای مشتریان در آینده): در این گام باید از تقاضای کنونی مشتریان فراتر بروید و ببینید که در آینده ممکن است چه نیازهایی داشته باشند.
- گام چهارم (بررسی محصولات و خدمات): از خودتان بپرسید که چرا مشتری باید محصول من را به محصول سایر کسب و کارها ترجیح بدهد؟ آیا قیمت محصول من مناسب و منطقی است؟ چه موانعی بر سر راه موفقیت من قرار دارد؟
- گام پنجم (رفع موانع و مخالفت‌های سازمانی): در این گام باید مشکلات سازمانی را کنار بگذارید. مسلماً مدیران زیادی در یک سازمان هستند که با چنین تفکراتی مخالف هستند. باید بتوانید آن‌ها را متقاعد کنید و موانع سازمانی را رفع کنید.
- گام ششم (اجرای استراتژی توأم با هماهنگی با اعضای مجموعه): در این مرحله نوبت اجرای استراتژی است. البته ابتدا فضایی از اعتماد در مجموعه خود ایجاد کنید تا همه آماده اجرا باشند.
استراتژی اقیانوس آبی؛ راهی برای موفقیت در سریع ترین زمان ممکن
در دنیای امروز، استراتژی‌های مختلفی برای راه اندازی و توسعه کسب و کار وجود دارد. استراتژی اقیانوس آبی یکی از بهترین و کارآمدترین روش‌ها برای بازاریابی و راه اندازی کسب و کار به حساب می‌آید و به شما این امکان را میدهد که از طریق ارائه محصولات متمایز با قیمت مناسب، سود بالاتری را تجربه کنید و بتوانید به رهبر بازار خودتان تبدیل شوید.
در صورتی که از این مقاله لذت بردید و برای شما مفید و سودمند بود، پیشنهاد می‌شود مقاله نیچ مارکتینگ را مطالعه کنید. این مقاله به شما کمک می‌کنند که در ایجاد تمایز، موفق‌تر و هوشمندانه‌تر عمل کنید. نظر شما در مورد استراتژی اقیانوس آبی چیست؟ این روش چه مزایا و معایبی (غیر از مواردی که در این مقاله بیان شد) دارد؟ پس از ارائه یک محصول جدید، از چه روش‌هایی می‌توانیم برای آن بازاریابی کنیم؟ از نظر شما بهترین روش برای راه اندازی کسب و کار در دنیای امروز چیست؟ لطفاً نظرها و پیشنهادهای خود را با ما و همراهان همیار آکادمی در زیر همین پست به اشتراک بگذارید.
اشتراک گذاری
نویسنده
جلال شایان
آدميزاد فقط با آب و نان و هوا نيست كه زنده است. آدم به عشق آدم زنده است. من عاشق نوشتن و خواندنم؛ نوشتن و خواندنی که سایر انسان‌ها را داناتر و تواناتر کند!
تغییر شماره