وقتی صحبت از ترغیب و متقاعدسازی مشتری به‌میان می‌آید، احساس و عاطفه حرف اول را می‌زند؛ به این معنا که بهترین راه برای نفوذ به قلب مشتری، احساس اوست و رنگ‌ها یکی از مواردی هستند که به کمک آن‌ها می‌‎توانید احساس آدم‌ها را برانگیزانید. رنگ‌ها به قدری مهم هستند که اگر به دیوار یک اتاق سرد، رنگ گرم بزنیم فردی که وارد اتاق می‌شود، احساس گرما می‌کند و این معجزه رنگ‌ها است. روانشناسی رنگ (Psychology of Color) به قدری مهم است که اگر یک کسب و کار بتواند به درستی از آن استفاده کند، می‌تواند میزان مشتریان و درآمد خود را به میزان قابل توجهی افزایش دهد.

البته همیشه متخصصان در مورد استفاده از روانشناسی رنگ در بازاریابی و طراحی وب‌سایت اختلاف داشته‌اند؛ زیرا سلیقه انسان‌ها در مورد رنگ‌ها متفاوت است. مهم نیست که مشغول چه کاری هستید و در چه زمینه‌ای فعالیت دارید، مهم این است که درک کنید با استفاده از رنگ‌ها می‌توانید توجه انسان‌ها را جلب کنید، آن‌ها را متقاعد کنید و حس خود را به آن‌ها منتقل کنید. این مقاله با این هدف نوشته شده است که شما را با روانشناسی رنگ و اهمیت آن در زندگی و کسب و کار آشنا کند. بنابراین اگر می‌خواهید از رنگ‌ها برای رشد و توسعه خودتان و کسب و کارتان استفاده کنید، تا پایان این مقاله با ما همراه شوید.

روانشناسی رنگ (Color Psychology) چیست؟

روانشناسی رنگ در واقع مطالعه و بررسی رنگ‌ها و تأثیر آن‌ها بر ذهن، بدن و رفتار انسان است. رنگ‌ها خصوصیاتی دارند که می‌توانند انسان‌ها را تحت تأثیر خودشان قرار دهند. رنگ‌ها به قدری قدرت دارند که می‌توانند در تسکین برخی از دردها مؤثر باشند. البته توجه داشته باشید که تأثیر رنگ‌ها بسته به جنسیت، سن و فرهنگ افراد متفاوت است. رنگی که روی یک بانوی مسن تأثیر مثبت دارد ممکن است برای یک آقای جوان هیچ تأثیری نداشته باشد.

روانشناسی رنگ به قدری اهمیت دارد که توانسته در علوم مختلفی از جمله پزشکی، بازاریابی و برندسازی راه پیدا کند. دو کالا با دو بسته‌بندی متفاوت، فروش یکسانی ندارد. یکی از مسائلی که روانشناسی رنگ را مهم می‌کند، طراحی لوگو و وب‌سایت است. بسیاری از متخصصان بر این باور هستند که رنگی که در لوگو یا وب‌سایت یک کسب و کار به کار می‌رود، با شخصیت آن کسب و کار مطابقت و سازگاری دارد.

آزمایش های مربوط به تأثیر رنگ ها روی بدن انسان

آزمایش‌ها و مطالعات پزشکی که روی افراد مختلف انجام شده به خوبی نشان می‌دهد که رنگ‌ها می‌توانند روی بدن انسان و عملکرد او تأثیر بگذارند. به عنوان مثال رنگ قرمز این توانایی را دارد که روی ضربان قلب تأثیر بگذارد و فشار خون را افزایش دهد. رنگ آبی عکس این کار را انجام می‌دهد؛ یعنی فشار خون و ضربان قلب را پایین می‌آورد.

تأثیر روز و شب روی بدن آدمی به واسطه رنگ آن‌ها صورت می‌گیرد. به بیان دیگر رنگ تیره شب، سوخت و ساز بدن را کاهش می‌دهد و باعث می‌شود که انسان از فعالیت‌های سخت بدنی دست بکشد. در مقابل رنگ روشن روز باعث می‌شود که سوخت و ساز بدن افزایش یابد و به همین خاطر به انسان نیرو و تحرک می‌بخشد.

اکنون که با تعریف روانشناسی رنگ و تأثیر رنگ‌ها بر بدن انسان آشنا شدیم، زمان آن فرارسیده است که با اهمیت روانشناسی رنگ آشنا شویم و ببینیم که استفاده از این روانشناسی چه اهمیتی دارد.

چرا استفاده از روانشناسی رنگ مهم است؟

رنگ به قدری قدرت دارد که می‌تواند انسان را تحت تأثیر قرار دهد و او را به خرید ترغیب کند. جالب است بدانید که برخی از کسب و کارها فقط از روانشناسی رنگ برای جذب مشتری استفاده می‌‌کنند. در ادامه به یک سری از دلایل اهمیت روانشناسی رنگ اشاره شده است:

استفاده درست و مناسب از رنگ‌ ها بسیار با اهمیت است

1. با رنگ می‌توان مشتری را ترغیب و جذب کرد

نگاه کردن افراد به رنگ‌ها باعث می‌شود که آن رنگ روی ذهن آن‌ها تأثیر بگذارد و احساسی خاص را در آن‌ها به وجود آورد. به همین خاطر اگر یک برند می‌خواهد مشتریان خود را به خرید ترغیب کند، می‌تواند این کار را از طریق رنگ‌ها انجام دهد.

2. رنگ می‌تواند بیانگر هویت برند ما باشد

همان گونه که پیش از این گفتیم رنگ می‌تواند بیانگر هویت برند ما باشد. یک کسب و کار می‌تواند با ترکیب رنگی که در لوگوی خودش به کار می‌برد، به مخاطب نشان دهد که در کدام حوزه فعالیت دارد. به عنوان مثال بهتر است برندهای خوراکی از رنگ قرمز در محصولات، بسته‌بندی و لوگوی خودشان استفاده کنند؛ زیرا رنگ قرمز این توانایی و قابلیت را دارد که اشتهای مخاطب را زیاد کند.

3. هر رنگ می‌تواند یک پیام را برای مخاطب تداعی کند

یک برند علاوه بر اینکه می‌تواند از طریق رنگ‌ها به مخاطب بگوید که در چه حوزه‌ای فعالیت دارد، می‌تواند پیام خودش را از طریق آن رنگ به مخاطب منتقل کند. به عنوان مثال رنگ سفید، نماد و نشانه تازگی و نو بودن است که می‌تواند سادگی، تمیزی، شفافیت و کمال را به برند شما ببخشد.

4. با کمک رنگ می‌توانیم برند خودمان را متمایز کنیم

یکی از خصوصیات روانشناسی رنگ این است که می‌تواند به ما کمک کند که برند خود را متمایز جلوه دهیم. در حال حاضر کسب و کارها دنبال تمایز از رقبای خودشان هستند و می‌کوشند محصولی به بازار عرضه کنند که متفاوت از سایر محصولات بازار باشد. یکی از راه‌های ایجاد تمایز استفاده از روانشناسی رنگ است. با ترکیب رنگ‌ها می‌توانید یک برند متمایز را به مخاطبان خود معرفی کنید.

یک دسته‌بندی کلی در روانشناسی رنگ

رنگ‌ها به طور کلی به دو دسته سرد و گرم تقسیم‎‌بندی می‌شوند. رنگ‌هایی که در طیف آبی قرار می‌گیرند، به عنوان رنگ‌های سرد شناخته می‌شوند. در نقطه مقابل رنگ‌های گرم رنگ‌های هستند که در طیف قرمز باشند. به عنوان مثال رنگ آبی، بنفش و سبز که در طیف رنگ آبی هستند، رنگ‌های سرد و رنگ‌های قرمز، نارنجی و زرد که در طیف رنگ قرمز هستند، رنگ‌های گرم به حساب می‌آیند.

به طور کلی متخصصان توصیه می‌کنند که برای ایجاد یک محیط سرد کمی آبی به ترکیب رنگی خود اضافه کنید و در صورتی که می‌خواهید یک محیط گرم به وجود بیاورید، مقداری رنگ قرمز به ترکیب خود اضافه کنید. نکته مهمی که در این زمینه باید به آن توجه کرد این است که رنگ‌های سرد همیشه در پس‌زمینه قرار می‌گیرند و هر چیزی که می‌خواهید به چشم مخاطب بیاید و مورد توجه او قرار گیرد باید رنگ گرم داشته باشد.

روانشناسی رنگ در کسب و کار، بازاریابی و برندسازی

تا به اینجای کار در مورد کلیات روانشناسی رنگ‌ صحبت کردیم. در این بخش از مقاله قصد داریم به کاربرد روانشناسی رنگ در کسب و کار، بازاریابی و برندسازی بپردازیم. به عنوان مثال هنگامی که می‌خواهید سایت خود را طراحی کنید، باید یک ترکیب رنگی برای آن در نظر بگیرید. در صورتی که این ترکیب رنگی درست باشد می‌تواند فروش شما را به طرز چشمگیری بهبود ببخشد.

مخاطب شما چه کسی است؟

اولین مسئله‌ای که باید در روانشناسی رنگ مدنظر قرار دهید مخاطب‌شناسی است، یعنی مشخص کنید که مخاطب شما چه کسی است و چه خصوصیاتی دارد. در واقع برای انتخاب رنگ مناسب برای برند خود باید پرسونای مخاطب خود را درک کنید تا متوجه شوید که مخاطب شما چه کسی با چه خصوصیاتی است. حال با توجه به این پرسونا یک ترکیب رنگی که بتواند روی مخاطب تأثیر بگذارد انتخاب کنید.

به عنوان مثال مطالعات نشان می‌دهد که اگر یک برند لوکس و مطرح فروش طلا از رنگ صورتی در تبلیغات، لوگو و سایت خود استفاده کند، ممکن است مشتری تصور کند که محصولاتی که آن برند به بازار عرضه می‌کند، تقلبی و جعلی هستند.

روانشناسی رنگ در رابط کاربری یا UI

مبحث روانشناسی رنگ یکی از مباحث مهمی است که در حوزه رابط کاربری (User Interface) مطرح می‌شود. رابط کاربری همان گونه که از اسمش پیداست، یک رابط بین کاربر و سایت است و اگر به درستی در یک سایت اجرا شود، تاثیر بسیار زیادی روی فروش اینترنتی آن سایت خواهد گذاشت. برای آشنایی بیشتر با UI پیشنهاد می‌کنیم مقاله‌ی UI UX چیست را مطالعه کنید.

رنگ‌های مختلف در بازاریابی، برندسازی و کسب و کار تأثیرهای مختلفی دارند. ممکن است یک کسب و کار از هر نظر عالی باشد ولی چون نتوانسته از رنگ‌ها به درستی استفاده کند، نمی‌تواند مشتریان را جذب و فروش خود را افزایش دهد. این مبحث در حوزه‌ی کسب و کار آنقدر اهمیت دارد که در دوره وبمستران هوشمند همیار آکادمی به طور کامل درباره‌ی آن پرداخته شده است و در ادامه این بخش از مقاله تأثیر روانشناختی چند مورد از مهم‌ترین رنگ‌ها را در کسب و کار، بازاریابی و برندسازی بررسی خواهیم کرد:

هر رنگ می تواند گویای یک یا چندین خصوصیت باشد

1. قرمز 

به طور کلی قرمز رنگی است که برای جلب توجه از آن استفاده می‌شود. البته مراقب باشید که استفاده از این رنگ بیش از حد زیاد نشود؛ چون می‌تواند روی مخاطب تأثیر منفی بگذارد. بنابراین برای بخش‌های مهم از این رنگ کمک بگیرید. از طرفی این رنگ می‌تواند اشتهای افراد را زیاد کند و به همین خاطر برند مک دونالد از رنگ قرمز برای جذب مشتری کمک می‌گیرد.

این رنگ می‌تواند پیام‌های مثل قدرت، انرژی، شور و هیجان را به همراه داشته باشد. البته استفاده بیش از حد از این رنگ می‌تواند پیام‌هایی مثل خشم، درد و سرپیچی را به مخاطب الهام کند. همچنین در صورتی که تمایل دارید کاری کنید که مخاطب خیلی سریع به درخواست شما پاسخ دهد، از رنگ قرمز کمک بگیرید؛ چون این رنگ سرعت عکس‌العمل را به شدت افزایش می‌دهد.

مطالعات نشان می‌دهد که 7 درصد از آقایان و 9 درصد از بانوان شیفته این رنگ هستند و 2 درصد آقایان این رنگ را اصلاً نمی‌پسندند. جالب است بدانید که مطالعات نشان می‌دهد که اکثریت قریب به اتفاق بانوان این رنگ را می‌پسندند و درصد بانوانی که این رنگ را دوست ندارند، 0 درصد اعلام شده است.

2. نارنجی

رنگ نارنجی حس زنده بودن به آدمی می‌دهد و احساس صمیمیت را در او زنده می‌کند. وقتی در یک محیط از رنگ نارنجی استفاده می‌شود، این حس را به مخاطب القا می‌کند که در یک فضای صمیمی قرار دارد و قرار است از حضور در این فضا لذت ببرد. شما وب‌سایت آمازون را در نظر بگیرید که تا چه اندازه از رنگ نارجی بهره می‌گیرد تا حس صمیمیت را به مخاطب خودش منتقل کند.

• این رنگ بیشتر برای افزایش شادی، هیجان، نشاط و انگیزه به کار می‌رود.
• در صورتی که در کسب و کار، وب‌سایت یا محتوای خود از رنگ نارنجی استفاده کنید، حس ارزشمندی را به مخاطب خودتان منتقل می‌کنید.
• در واقع برای انتقال پیام دوستی، نوآوری، ماجراجویی و پرانرژی از رنگ نارنجی استفاده می‌شود.
• مطالعات نشان می‌دهد که استفاده از یک دکمه نارنجی در وب‌سایت عملکرد خوبی در تبدیل بازدیدکننده‌های وب‌سایت به مشتری دارد.
• نارنجی رنگ مورد علاقه 5 درصد آقایان و 5 درصد بانوان است. 22 درصد از آقایان و 33 درصد از بانوان علاقه‌ای به رنگ نارنجی ندارند.

3. زرد 

درست است که زرد از نظر روانشناسی رنگ در بین رنگ‌های شاد قرار دارد ولی اگر بیش از حد از آن استفاده شود، احساساتی نامناسب مثل ترس، عصبانیت و ناامیدی به مخاطب القا می‌کند. در صورتی که بتوانید به درستی از این رنگ استفاده کنید، می‌توانید عزت نفس مخاطب خود را افزایش دهید. این رنگ، نماد مثبت اندیشی و برون‌گرایی است و برای نشان دادن خلاقیت، گرما و شادی یک گزینه عالی به حساب می‌آید. گاهی کسب و کارها برای ایجاد حس اضطراب و تلنگر زدن به مخاطب از این رنگ استفاده می‌کنند.

زرد، رنگ مورد علاقه 57 درصد از آقایان و 35 درصد از بانوان است. جالب است که تنها 1 درصد آقایان این رنگ را دوست ندارند و در بین بانوان کسی نیست که از این رنگ خوشش نیاید.

4. سبز

رنگ سبز نماد توازن و هماهنگی است و برخی متخصصان بر این باور هستند که رنگ سبز در تشخیص درست و غلط بودن بسیار کمک می‌کند. این رنگ در طبیعت هم به چشم می‌خورد و به همین خاطر حس بسیار خوبی در انسان ایجاد می‌کند. رنگ سبز بیش از هر چیز دیگری نشان‌دهنده رشد است. در صورتی که تمایل دارید طراوت و تازگی را به مخاطب خود منتقل کنید، رنگ سبز گزینه بسیار خوبی است.

رنگ سبز یکی از آرام‌بخش‌ترین رنگ‌ها است و به همین خاطر کسب و کارها می‌توانند از این رنگ در سالن‌های انتظار استفاده کنند. البته استفاده بیش از حد از این رنگ به مخاطب حس کسالت، رخوت و بی‌انرژی بودن می‌دهد. رنگ سبز رنگ مورد علاقه 14 درصد آقایان و 14 درصد بانوان است. 2 درصد از آقایان و 16 درصد از خانم‌ها علاقه چندان به این رنگ ندارند.

5. آبی

آبی یکی از آرام‌بخش‌ترین رنگ‌ها است که می‌تواند حس آرامش و اعتماد را به مخاطب القا کند. اگر سایت و لوگوی وردپرس را نگاه کنید، متوجه می‌شوید که از رنگ آبی کمک می‌گیرد. دلیل این‌که وردپرس از این رنگ استفاده می‌کند این است که به مخاطب بگوید برای طراحی سایت می‌تواند به وردپرس اعتماد کند. از طرفی این رنگ مایه ایجاد آرامش است ولی مراقب باشید که بیش از حد از آن استفاده نکنید؛ چون می‌تواند باعث ایجاد حس سردی در مخاطب شود.

57 درصد از آقایان و 35 درصد از بانوان علاقه خاصی به این رنگ دارند و از طرفی 1 درصد از آقایان این رنگ را نمی‌پسندند. مطالعات نشان داده که بانوان به این رنگ علاقه دارند و درصد بانوانی که این رنگ را نمی‌پسندد نزدیک به صفر است. رنگ آبی اشتها را هم کاهش می‌دهد و به همین خاطر در رژیم‌های غذایی برای کاهش میل افراد به غذا از بشقاب آبی استفاده می‌شود.

6. بنفش

رنگ بنفش ترکیبی از دو رنگ سرد و گرم است. متخصصان رنگ‌شناسی بر این باور هستند که این رنگ نه گرم و نه سرد است. این رنگ می‌تواند آرامش موجود در رنگ آبی و تحریک‌پذیری موجود در رنگ قرمز را خنثی کند. این رنگ یکی از رنگ‌های لوکس و سلطنتی به حساب می‌آید و به ثروت دلالت دارد. برخی از متخصصان این رنگ را نشانه معنویت و خلاقیت می‌دانند. البته اگر بیش از حد از این رنگ استفاده کنید، می‌تواند بیانگر سرکوب، فساد و درون‌گرایی باشد.

بنفش، رنگ مورد علاقه 1 درصد آقایان و 23 درصد بانوان است. جالب است که 22 درصد آقایان و 8 درصد بانوان علاقه‌ای به این رنگ ندارند. این رنگ در کسب و کار بیانگر ثروت، خلاقیت و کیفیت در کسب و کار است. اگر دقت کنید بسیاری از وب‌سایت‌های مخصوص لوازم آرایشی از این رنگ استفاده می‌کنند و این رنگ را نماد آرامش تلقی می‌کنند.

7. ارغوانی

متخصصان می‌گویند که ارغوانی در روانشناسی رنگ، بیانگر تعادل احساسی است. این رنگ واقعاً پیچیده ولی با این حال پر از زیرکی و منطق است. این رنگ سرشار از شفقت و مهربانی است و عزت نفس مخاطب و حس رضایت او را برمی‌انگیزد. رنگ بنفش سرشار از تعادل، نوآوری و تغییر و تحول است. البته در صورتی که استفاده از این رنگ از حد تعادل خارج شود، می‌تواند بیانگر بی‌ملاحظگی، گستاخی و تحریک‌پذیری باشد. این رنگ مورد علاقه 1 درصد آقایان و 5 درصد بانوان است. 9 درصد آقایان و 2 درصد بانوان اصلاً علاقه‌ای به این رنگ ندارند.

8. سیاه

رنگ سیاه یا مشکی سرشار از ثبات، اقتدار و قدرت است. البته استفاده بیش از حد از مشکی، غیردوستانه به نظر می‌رسد. متخصصان این رنگ را نماد هوشمندی و درک اعلام کرده‌اند. 8 درصد آقایان و 6 درصد بانوان علاقه خاصی به این رنگ دارند و 4 درصد بانوان و 4 درصد آقایان از این رنگ خوششان نمی‌آید. اکثر برندهای لوکس مانند بی.ام.دبلیو عاشق این رنگ هستند. در هنگام استفاده از این رنگ سعی کنید از حالت تعادل خارج نشوید؛ چون یک حس منفی را به مخاطب القا خواهید کرد.

9. سفید

این رنگ حس صلح، شفافیت و پاکیزگی را به مخاطب منتقل می‌کند. این رنگ برای القای حس تازگی عالی است. البته مراقب باشید بیش از حد از این رنگ استفاده نکنید؛ چون ممکن است حس پوچی را به مخاطب خود القا کنید. وقتی برند اپل از این رنگ استفاده کرد، باعث شد که رنگ سفید به یک رنگ شیک تبدیل شود. 2 درصد آقایان و 1 درصد خانم‌ها به این رنگ علاقمند هستند و 5 درصد آقایان و 3 درصد خانم‌ها علاقه‌ای به استفاده از این رنگ ندارند.

متخصص طراحی گرافیک و روانشناسی رنگ شوید

تسلط بر دانش روانشناسی رنگ اهمیت زیادی دارد و می‌تواند به شما کمک کند که کسب و کار خود را رشد و توسعه دهید و فروش خود را به بالاترین حد ممکن برسانید. از طرفی از طریق رنگ‌ها می‌توانید یک برند برتر و محبوب برای خودتان بسازید و به شهرت و اعتبار دست پیدا کنید. نکته مهمی که وجود دارد این است که شیوه استفاده از رنگ‌ها، یک مهارت بسیار خوب است که با آموختن آن می‌توانید در مسیر رشد کسب و کارتان موفق‌تر حرکت کنید. در صورتی که شما روانشناسی رنگ‌ها را یاد بگیرید می‌توانید از این مهارت به بهترین شکل ممکن استفاده کنید. اگر به دنبال یادگیری مهارت‌های لازم برای طراحی گرافیکی هستید، پیشنهاد ما به شما دوره آموزش گرافیک همیار آکادمی است که می‌توانید به ۴ ابزار اصلی در حوزه‌ی گرافیک مسلط شوید.

نظر شما درباره‌ی این مقاله چیست؟ تاکنون از روانشناسی رنگ برای کسب و کار خود استفاده کرده‌اید؟ تاکنون پیش آمده است که به خاطر استفاده هوشمندانه از رنگ‌ها از یک کسب و کار خرید کنید؟ در صورت امکان حوزه کاری خودتان و رنگی که در آن استفاده می‌کنید را برای ما بنویسید.

سوالات متداول

• روانشناسی رنگ چه ارتباطی با UI و UX سایت دارد؟

  رعایت درست رنگ ها در سایت و تسلط به روان شناسی رنگ ها ارتباط مستقیم با User Interface یا UI دارد که در افزایش فروش اینترنتی یک سایت تاثیر بسیار زیادی دارد.

• آیا تنها گرافیست ها باید به روان شناسی رنگ تسلط داشته باشند؟

  هر فردی که در حوزه ی کسب و کار اینترنتی فعالیت دارد باید به روانشناسی رنگ ها مسلط باشد تا بتوانند در کار خود آن را پیاده سازی کنند و این حوزه تنها برای گرافیست ها نیست.

نویسنده جلال شایان

آدميزاد فقط با آب و نان و هوا نيست كه زنده است. آدم به عشق آدم زنده است. من عاشق نوشتن و خواندنم؛ نوشتن و خواندنی که سایر انسان‌ها را داناتر و تواناتر کند!