خلاصه کتاب ایده عالی مستدام اثر چیپ هیث و دن هیث

توانایی خلق ایده‌های منحصربه‌فرد و سپس مطرح کردن این ایده‌ها، به گونه‌ای که به راحتی توسط دیگران مورد پذیرش قرار بگیرند، در هر کسب و کاری ضروری است. کتاب ایده عالی مستدام نسخه‌ای عالی برای کسانی است که به هر دلیلی در زندگی خود نیازمند ایده‌پردازی و ارائه ایده خود به دیگران هستند. این کتاب با بیانی ساده و گیرا به خوانندگان خود آموزش می‌دهد که چطور با به کارگیری چند اصل مهم، ایده‌های جدید خلق کنند و سپس به آن‌ها یاد می‌دهد که با چه روشی ایده‌های خود را بیان کنند که بیشترین تاثیرگذاری را بر دیگران داشته باشد. کتاب ایده عالی مستدام کتابی بسیار آموزنده و مهم برای هر کسی است که می‌خواهد در کسب و کار خود به یک فرد خلاق، موفق و تاثیرگذار تبدیل شود. اما این کتاب تنها مختص ایده‌پردازی در کسب و کارها نیست. همه ما گاهی در شرایطی قرار می‌گیریم که نیازمند به خلق ایده و سپس ارائه آن به شکلی تاثیرگذار هستیم. بنابراین کتاب ایده عالی مستدام می‌تواند برای هرکسی که می‌خواهد ایده و سخنانش به راحتی مورد پذیرش دیگران قرار بگیرند، یک کتاب مفید و آموزنده باشد. در این مطلب از همیار آکادمی خلاصه‌ای از این کتاب را باهم مرور می‌کنیم تا با آموزه‌های ارزشمند آن بیشتر آشنا شویم. با ما همراه باشید. 

درباره کتاب ایده عالی مستدام

کتاب Made to Stick که در ایران با عنوان ایده عالی مستدام شناخته می‌شود، یکی از برترین کتاب‌ها در حوزه کسب و کار است و اکنون در بین ۱۰۰ کتاب برتر در همین حوزه قرار دارد. این کتاب بارها در ژورنال‌ها و سایت‌های مختلف، از جمله نیویورک تایمز، وال استریت ژورنال و آمازون در بین پرفروش‌ترین‌ها قرار گرفته. همچنین کتاب ایده عالی مستدام به مدت ۲۴ ماه در فهرست پرفروش‌ترین کتاب‌های بیزنس ویک باقی ماند. این کتاب تاکنون به بیش از ۲۸ زبان مختلف ترجمه شده است. 

اما چه عواملی باعث شده‌اند که کتاب ایده عالی مستدام تا این حد مورد استقبال خوانندگان قرار بگیرد؟ با بررسی این کتاب می‌توان به چند عامل مهم پی برد. نخستین فاکتور درمورد این استقبال گسترده، جذاب بودن موضوع کتاب است. این کتاب به موضوعی می‌پردازد که دغدغه بسیاری از ما است؛ اینکه سخنان و ایده‌های ما به آسانی مورد پذیرش دیگران قرار بگیرند. بدون شک همه ما به یادگیری اصولی نیازمندیم تا به واسطه آن‌ها بتوانیم بر دیگران بیشترین تاثیر را بگذاریم. اگر محصول یا خدماتی ارائه می‌کنیم، دوست داریم بتوانیم با سخنان‌مان تاثیر بیشتری روی مشتریان بگذاریم. اگر تولیدکننده هستیم، تمایل داریم که محصولاتی خلاقانه و نو به بازار ارائه کنیم، در مقام یک معلم قطعا دوست داریم آموزش‌های ما موثر واقع شوند. بنابراین در هر شغل و جایگاهی همه ما نیازمند مفاهیم آموزش داده شده در این کتاب هستیم.

فاکتور دوم درمورد موفقیت این کتاب، سادگی و روان بودن متن آن است. برادران هیث اصول ایده‌پردازی موفق و سپس معرفی تاثیرگذار ایده را با استفاده از چند اصل ساده و مهم برای خوانندگان توضیح می‌دهند، اصولی که برای بسیاری از افراد کاملا ملموس و قابل پذیرش هستند. البته که سادگی متن کتاب به معنی سطحی بودن محتوای آن نیست. کتاب پر است از درس‌های ارزشمند و تاثیرگذاری که به سادگی هرچه تمام‌تر برای خواننده شرح داده شده‌اند.  

درباره نویسنده های کتاب ایده عالی مستدام

کتاب ایده عالی مستدام نوشته دو برادر آمریکایی به نام‌های چیپ هیث (Chip Heath) و دن هیث (Dan Heath) است. این دو پیش از این نیز کتاب‌های دیگری در زمینه موفقیت در کسب و کار تالیف کرده بودند که آن‌ها نیز مانند کتاب ایده عالی مستدام در لیست پرفروش‌ترین کتاب‌های حوزه کسب و کار قرار گرفتند. چیپ هیث در داشنگاه ای-اند-ام-تگزاس در رشته مهندسی صنایع تحصیل کرد. او سپس تحصیلات خود را در مقطع دکترا در رشته روانشناسی ادامه داد. درحال حاضر، چیپ هیث در دانشگاه استنفورد آمریکا مشغول تدریس در زمینه استراتژی‌های کسب و کار است. او همچنین از مشاورین برتر کمپانی‌های و انجمن‌های بزرگ دنیا، از جمله گوگل و انجمن قلب آمریکا محسوب می‌شود.

دن هیث نیز در رشته مدیریت کسب و کار در دانشگاه بازرگانی هاروارد تحصیل کرد. در حال حاضر او در دانشگاه دوک به عنوان استاد در حال کار است. همچنین او در همین دانشگاه مشغول کار بر روی طرحی با هدف پرورش و تربیت رهبران اثربخش اجتماعی نیز است. دن هیث در سال ۱۹۷۷ شرکتی تاسیس کرد که در آن به تولید محتوای متنی در زمینه آموزش‌های خلاقانه برای کارمندان و مدیریان می‌پردازد. 

شش ویژگی مهم همه ایده های موفق

محتوای آموزشی کتاب ایده عالی مستدام را می‌توان به دو بخش اصلی تقسیم کرد: 

• اصول ایده‌پردازی موفق
• اصول ارائه ایده به نحوی تاثیرگذار

در این دو بخش، نویسندگان کتاب با معرفی ۶ ویژگی مهم ایده‌های موفق تلاش می‌کنند تا به خواننده آموزش دهند که یک ایده موفق و ماندگار، یا به قول خود نویسندگان کتاب یک ایده sticky، باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد. با استفاده از این اصول خواننده یاد می‌گیرد که برای خلق یک ایده باید چه جوانبی را در نظر بگیرد تا در نهایت ایده او در طولانی مدت موفق عمل کند. پس از آن نویسندگان کتاب به ما می‌آموزند هر ایده برای آنکه مورد استقبال و پذیرش مخاطب قرار بگیرد، چگونه باید مطرح شود. در ادامه با ۶ ویژگی ایده‌های موفق از نظر برادران هیث و همچنین نحوه صحیح بیان ایده‌ها آشنا می‌شویم.

اصل اول: سادگی؛ یافتن مفهوم کلیدی ایده

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های هر ایده موفق که در کتاب ایده عالی مستدام به آن اشاره شده، سادگی ایده است. سادگی نه به این معنا که ایده سطحی و پیش پا افتاده باشد، بلکه به این معنا که بخش‌های اضافه آن حذف شده باشند و ایده در نهایت یک ساختار ساده و منسجم داشته باشد. برای آنکه بتوانیم ایده‌های تاثیرگذاری خلق کنیم، گاهی نیاز به صرف زمان طولانی خواهیم داشت. ایده پس از خلق شدن در مرحله اول، باید از جوانب مختلف مورد بررسی قرار بگیرد تا هر آنچه که باعث می‌شود اصل مطلب مورد غفلت قرار بگیرد، حذف شود. در نهایت آنچه که باقی می‌ماند باید گوهری باشد که ساده اما ساختارمند و منسجم است. ایده‌هایی که شکل نهایی ساده‌ای دارند راحت‌تر مورد توجه و پذیرش مخاطبان قرار می‌گیرند. 

یکی از کارهایی که باعث ساده‌تر شدن ایده می‌شود، اولویت‌بندی است. فرد ایده‌پرداز باید بداند که مخاطب او بیش از هر چیز به چه چیزی نیاز دارد. به این ترتیب می‌تواند ساختار ایده خود را به شکل هدفمندتری طراحی کند. برادران هیث در بخشی از کتاب ایده عالی مستدام نقل می‌کنند:

اولویت‌دهی افراد را از احساس نگرانی در تصمیم‌گیری می‌رهاند؛ چراکه آن‌ها با این کار مغز ایده را درمی‌یابند.

اصل دوم: غیر منتظره بودن؛ جلب توجه مخاطب به ایده

یکی دیگر از اصولی که برای ساخت یک ایده موفق در کتاب ایده عالی مستدام به آن اشاره شده این است که ایده ما در عین سادگی، باید به حد کافی غافلگیرکننده نیز باشد. نو و خلاقانه بودن ایده تا حد زیادی می‌تواند این کار را برای ما انجام دهد. یعنی در هنگام خلق ایده باید این موضوع را در نظر بگیریم که تا حد ممکن بر روی آن کمتر کار شده باشد تا زمانی که ایده را به مخاطب معرفی می‌کنیم، او را شگفت‌زده و غافگیر کند.

در بخشی از کتاب ایده عالی مستدام نویسندگان نقل می‌کنند:

تمام آگهی‌های خلاق مشابه یکدیگرند؛ اما هر آگهی ناموفق، نداشتن خلاقیت خاص خود را دارد.

اما جدا از داشتن خلاقیت و نو بودن ایده، موضوع دیگر نحوه مطرح کردن آن است. ایده باید به شکلی به مخاطب معرفی شود که او به منحصربه فرد بودن آن پی ببرد و هرچه بیشتر مشتاق شود تا بر روی آن کار کند. 

اصل سوم: ملموس بودن؛ بیان ایده به شکلی روشن و واضح

یک ایده هر چقدر هم که ارزشمند و کاربردی باشد، تا زمانی که توسط مخاطب پذیرفته نشود، نمی‌تواند تاثیر ویژه‌ای ایجاد کند. ایده باید باورپذیر و ملموس باشد تا مخاطب بتواند به راحتی آن را بپذیرد. ساختار ایده و نحوه بیان آن باید به شکلی باشد که مخاطب تصویر واضح و روشنی در ذهن خود از آن ایده مجسم کند و حتی بتواند عملکرد و تاثیرات آن را تا حدودی در ذهن خود مجسم کند. مهم نیست ایده شما تا چه حد جدید و کاربردی است، شما باید بتوانید با استفاده از اصول فن بیان آن را بدون تکلف و پیچیدگی به مخاطب معرفی و از مزایا و کاربردهایش به صورت عملی صحبت کنید تا مخاطب بتواند تصویر روشنی از آن برای خود بسازد.

در جایی از کتاب ایده عالی مستدام آمده است که:

اگر چیزی را بتوانید با حواس پنج‌گانه‌ خود بررسی کنید، یعنی ملموس است. زبان ملموس به افراد و به ویژه به تازه‌کارها کمک می‌کند مفاهیم جدید را درک کنند.

اصل چهارم: معتبر بودن؛ باورپذیر کردن ایده

برادران هیث در کتاب ایده عالی مستدام تاکید دارند تا به مخاطب آموزش دهند هر ایده موفق باید توسط مخاطب به حد کافی باورپذیر باشد. اگر مخاطب نتواند تاثیر عملی و واقع‌بینانه ایده را باور کند، نمی‌تواند آن را بپذیرد. بنابراین در هنگام ساخت و پرداخت ایده، باید حتما به این سوال پاسخ داده شود که ایده تا چد اندازه عملی است. برای پاسخ دادن به این سوال نیاز است که فرد ایده‌پرداز با دیدگاه‌های مختلف ایده خود را مورد بررسی قرار دهد. زمانی که مخاطب به این باور برسد که این ایده ثمره‌ای منحصربه‌فرد ایجاد خواهد کرد، به راحتی آن را می‌پذیرد. 

اصل پنجم: احساسی بودن؛ مهم جلوه داده ایده

احتمالا بسیاری از ما این تصور را داریم، یا به غلط به ما آموزش داده شده است که ایده‌پردازی یک بحث کاملا جدی و منطقی است که باید به دور از احساسات به آن پرداخت. اما برادران هیث در کتاب ایده عالی مستدام به خوبی به ما نشان می‌دهند که اتفاقا بخش مهم و تاثیرگذاری از ساخت و ارائه هر ایده بازی با احساسات است. به کارگیری احساسات به صورت بجا و صحیح در هنگام ساخت و معرفی ایده می‌تواند به پذیرفته شدن ایده ما کمک زیادی بکند. برای این کار ما نیاز داریم به شکلی احساسات مخاطب را درگیر کنیم. شناخت نیازها، سلیقه و تمایلات مخاطب تا حد زیادی می‌تواند به ما کمک کند که احساسات او را از طریق ایده خود درگیر و به این ترتیب تاثیر موردنظرمان را ایجاد کنیم. 

اصل ششم: داستانی بودن؛ مجاب کردن مخاطب برای عمل کردن براساس ایده ما

یکی از تاثیرگذارترین ویژگی‌های ایده‌های موفق که در کتاب ایده عالی مستدام به آن پرداخته شده، داستانی بودن ایده است. بسیاری از ما با تاثیر Story Telling یا داستان سرایی در فضای مجازی آشنا هستیم. داستان سرایی به ما این امکان را می‌دهد که با ارائه مقدمه‌ای، ذهن مخاطب را برای پذیرش ایده خود آماده کنیم. استفاده از مثال‌های ملموس و واقعی در حین داستان‌سرایی باعث می‌شود ذهن مخاطب آماده شود تا زمانی که ایده مطرح شد، راحت‌تر آن را بپذیرد. 

ترجمه کتاب ایده عالی مستدام

کتاب Made to Stick; Why Some Ideas Survive and Others die در ایران توسط آقای مجتبی اسدی و سید رامین هاشمی با عنوان ایده عالی مستدام ترجمه و توسط انتشارات آریانا قلم منتشر شده است. عنوان فارسی کتاب ترجمه دقیق عنوان اصلی آن نیست، اما نام کتاب به شکلی ترجمه شده که مخاطب در همان نگاه اول می‌تواند به محتوای کتاب پی ببرد. بنابراین می‌توان گفت ترجمه نام کتاب به شکلی دقیق و هوشمندانه صورت گرفته است. متن کتاب نیز به شکلی روان و ساده ترجمه شده که باعث می‌شود مخاطب به راحتی محتوای آموزشی ارائه شده توسط نویسندگان کتاب را دریافت کند. کتاب ایده عالی مستدام در ۳۷۲ صفحه و ۶ فصل نگارش و ترجمه شده که هر بخش به معرفی یکی از ویژگی‌های مهم ایده‌های موفق و اصول ارائه ایده به مخاطب می‌پردازد. 

موفقیت در کسب و کار با یادگیری اصول ایده پردازی و بیان ایده

احتمالا برای بسیاری از ما پیش آمده که ایده‌ای در ذهن داریم و می‌خواهیم آن را به دیگران انتقال دهیم. تصویری که ما در ذهن داریم، تصویری روشن و واضح است. اما آیا ایده ما برای تمام مخاطبان‌مان نیز به همین اندازه روشن و واضح است؟ برادران هیث در کتاب ایده عالی مستدام به ما آموزش می‌دهند که اولا یک ایده موفق با تاثیرات ماندگار چگونه می‌تواند خلق شود و سپس چطور مطرح شود که بیشترین تاثیر را بر مخاطب ایجاد کند. کتاب در شش فصل نگارش شده و مخاطب در هر فصل درسی می‌آموزد که به او کمک می‌کند در هر شرایطی، چه در کسب و کار خود چه در جریان زندگی روزمره، ایده‌هایی نو و منحصربه‌فرد خلق کند و همچنین چطور این ایده‌ها را به دیگران انتقال دهد تا به ساده‌ترین شکل توسط آن‌ها مورد پذیرش قرار بگیرد. اگر شما هم کتاب ایده عالی مستدام را مطالعه کرده‌اید، نظرات و تجربه‌های خود را زیر همین پست با ما و همراهان همیار آکادمی به اشتراک بگذارید.

نویسنده سارا خانی

هر مسیر جدید یه فرصت ویژه‌ست برای شکفتن و تازه‌تر شدن... من سارا هستم، عاشق نوشتن و کشف مسیرهای ناشناخته در این جهانِ پر از رنگ و زیبایی.