چه تفاوتی بین مارکت پلیس و فروشگاه آنلاین وجود دارد؟ چگونه میتوان این دو مدل از کسب و کار اینترنتی را تعریف کرد؟ بسیاری از افراد تصور می‌کنند که مدل مارکت پلیس واقعاً پیچیده و عجیب و غریب است؛ در حالی که اصلاً چنین چیزی نیست. در صورتی که تمایل دارید با مفهوم مارکت‌پلیس و چگونگی این مدل از کسب و کار اینترنتی آشنا شوید، تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
مارکت پلیس چیست؟
اولین سوالی که در این مقاله باید به آن پاسخ دهیم این است که مارکت پلیس (Marketplace) چیست. مارکت‌پلیس در واقع یک پلتفرم یا بستر است که چند فروشنده مختلف می‌توانند در آن پلتفرم دور هم جمع شوند و محصولات یا خدمات خود را به فروش برساند. حال تعریف این مدل از کسب و کار اینترنتی را مطرح کردیم، میتوان فهمید که مارکت پلیس در واقع همان بازار اینترنتی است.
حال شما به عنوان یک کارآفرین یا فرد خلاق و نوآور که می‌خواهید یک بازار اینترنتی راه اندازی کنید، وظیفه دارید که مجموعه‌ای از فروشندگان خوب و منطقی را دور هم جمع کنید و از آن‌ها بخواهید که محصولات خود را در پلتفرم شما به مشتریان خود بفروشند. حال در قبال وظیفه‌ای که برای مشتریان و فروشندگان ایفا می‌کنید، کمیسیون خود را از فروش دریافت کنید. برخی از بازارهای اینترنتی هم در همان ابتدا از فروشنده حق عضویت می‌گیرند و در وب‌سایت یا اپلیکیشن خود به او غرفه می‌دهند.
تفاوت فروشگاه اینترنتی و مارکت پلیس در چیست؟
حال سوالی دیگر مطرح می‌شود که پاسخ دادن به آن اهمیت زیادی دارد. بین مارکت‌پلیس و فروشگاه اینترنتی چه تفاوتی وجود دارد؟ فروشگاه اینترنتی مرکزی است که در آن یک فروشنده (صاحب فروشگاه آنلاین) قرار دارد و محصولات و خدمات خودش را به صورت کاملاً آنلاین در اختیار شما قرار می‌دهد. تمام فرآیندهای کاری و بازاریابی فروشگاه آنلاین توسط مالک آن فروشگاه صورت می‌گیرد.
ایکامرس (E-commerce) نام دیگری برای فروشگاه اینترنتی است که به آن تجارت الکترونیک یا تجارت اینترنتی هم گفته می‌شود. منظور از ایکامرس، خرید و فروش کالاها یا خدمات و انتقال پول و داده در بستر اینترنت است. تجارت الکترونیکی اغلب برای فروش محصولات فیزیکی به صورت آنلاین استفاده می‌شود اما می‌تواند هر نوع معامله تجاری را که از طریق اینترنت تسهیل می شود را توصیف کند. بنابراین اگر بخواهیم به صورت خلاصه تفاوت بین ایکامرس و فروشگاه اینترنتی را بیان کنیم، باید بگوییم:
- مارکت پلیس وب‌سایتی است که فروشندگان می‌توانند وارد سیستم شوند و محصولات خود را ثبت کنند و بفروشند. در واقع همانند بازار یا پاساژ، یک بستر برای فروشندگان و خریداران است. این در حالی است که در ایکامرس یک برند خاص محصولات خود را در یک سایت به فروش می‌رساند. در اینجا مدیر سایت محصولات را ثبت می‌کند و می‌فروشد و امکان ثبت نام فروشنده دیگری وجود ندارد. همچنین مثل مغازه‌های خرده‌فروشی حضوری در شهر، مشتری‌های خاصی به این سایت مراجعه می‌کنند.
- از آن‌جا که در مارکت‌پلیس محصولات مربوط به تأمین کنندگان کالا است، برای راه اندازی بازار آنلاین و اینترنتی نیاز به سرمایه چندانی نیست، اما در ایکامرس چون مدیر سایت باید محصولات را تهیه و در انبار خود ذخیره کند سرمایه بیشتری نیاز است.
- تفاوت مهم دیگری که بین مارکت پلیس و فروشگاه اینترنتی وجود دارد، برندسازی است. ایکامرس بر روی یک برند یا خدمات مشخصی فعالیت دارد اما در بازار آنلاین می‌توانید برندها و خدمات متنوعی را مشاهده کنید. در صورتی که تمایل دارید اطلاعات بیشتری در مورد فروشگاه اینترنتی کسب کنید، مقاله راه اندازی فروشگاه اینترنتی را مطالعه کنید.
مزایای مارکت پلیس آنلاین
در این بخش از مقاله قصد داریم به بررسی مزایای مارکت پلیس آنلاین برای مشتریان و تأمین‌کنندگان اشاره کنیم و در نهایت به این بپردازیم که مالکان و صاحبان بازار اینترنتی می‌توانند چه استفاده و بهره‌ای از وب‌سایت یا اپلیکیشن خود ببرند.
5 مزیت مارکت پلیس آنلاین
1. یک کانال اضافی برای بازاریابی و فروش و افزایش مشتریان
کسانی که تمایل به فروش محصولات خودشان دارند یا کسانی که می‌خواهند محصول مورد نظر خودشان را خریداری کنند، راه‌های مختلف و متنوعی برای آن‌ها وجود دارد که یکی از این راه‌‌ها، مارکت پلیس آنلاین است. از آن‌جا که این بازارهای اینترنتی معمولاً مخاطبان زیادی دارند می‌توانند کمک زیادی به بازاریابی و فروش محصولات شما بکنند و تعداد مشتریان شما را به میزان قابل توجهی افزایش دهند.
2. پایین بودن هزینه بازاریابی و تبلیغات در بازار اینترنتی
وقتی محصولات خود را در این بازارهای اینترنتی ثبت می‌کنید، هزینه چندان زیادی از شما گرفته نمی‌شود. از این رو می‌توانید با کمترین هزینه در این بازارها، بازاریابی و برای برند خودتان تبلیغات کنید. از آن‌جا که مخاطبان این بازارها زیاد است، بازاریابی و تبلیغات شما به احتمال زیاد می‌تواند تأثیرگذار باشد.
3. دارای قابلیت‌های عالی برای مقایسه قیمت‌های مختلف یک محصول
از آن‌جا که برندهای مختلف در مارکت پلیس ثبت نام و محصولات و خدمات خود را عرضه می‌کنند. ممکن است دو برند متفاوت در زمینه مشابهی مانند محصولات خانگی فعالیت داشته باشند. به عنوان مثال می‌خواهید شما می‌خواهید تلویزیون ال.جی بخرید. با جستجوی این کلمه، برندهای مختلفی که این تلویزیون را دارند نمایش داده می‌شوند و شما می‌توانید قیمت‌های آن‌ها را خیلی راحت بررسی و مشاهده کنید.
4. عدم وجود محدودیت‌های زمانی و مکانی
یکی دیگر از مزایای بازار اینترنتی این است که محدودیت زمانی ندارد و خریدار خیلی راحت می‌تواند خرید آنلاین خودش را از هر نقطه از کشور و در زمان دلخواه انجام دهد. همین عدم وجود محدودیت‌های زمانی و مکانی باعث محبوبیت مارکت پلیس‌های آنلاین شده است.
5. سطح اعتماد بالای مشتریان به مارکت پلیس‌ها
شاید مشتریان به فروشگاه‌های اینترنتی شک داشته باشند و نتوانند راحت به آن‌ها اعتماد کنند ولی در مورد مارکت پلیس چنین چیزی خیلی کم دیده می‌شود؛ چون مشتریان می‌دانند که یک بازار اینترنتی روی اعتبار خود معامله نمی‌کند و همه تلاشش را می‌کند که اعتماد مشتری را هر طور شده جلب کند. به همین خاطر معمولاً شرایط سخت و پیچیده‌ای برای کسانی که می‌خواهند محصولات خود را در این بازارها بفروشند، قرار می‌دهند.
مزایای مارکت پلیس برای خریداران
مواردی که تاکنون بیان کردیم، مزایای کلی بازار اینترنتی یا همان مارکت پلیس آنلاین بود. در این بخش قصد داریم مزایای این بازارها برای خریداران را بیان کنیم. با تکیه بر این مزایا می‌توانید خریداران یا مشتریان بیشتری را به سمت بازار اینترنتی خود جلب و جذب کنید:
5 مزیت مارکت پلیس برای خریداران
- راحتی در استفاده: بازارهای آنلاین این امکان را فراهم می‌کنند به جای رفتن به فروشگاه‌های حضوری، خریدهای خود را در خانه و به صورت اینترنتی انجام دهید.
- مقایسه بهتر: بازار اینترنتی، قابلیت مقایسه محصولات و خدمات را برای خریداران فراهم می‌کند. وقتی مشتری یا خریدار بتواند قیمت‌ها را مقایسه کند، قطعاً خیلی راحت‌تر دست به انتخاب می‌زند.
- قیمت پایین‌تر: به دلیل شبکه‌ای بودن برخی از بازارهای آنلاین، قیمت محصولات در آن کمتر است. از طرفی به خاطر وجود برندهای مختلف در بازار آنلاین، رقابت شدید است و هر کدام از برندها برای پیروزی در رقابت، قیمت‌های خود را پایین می‌آورند.
- کیفیت بالاتر: بسیاری از مارکت پلیس‌های آنلاین با جمع آوری بازخورد خریداران، سعی در ارائه محصولاتی دارند که مشتریان از کیفیت آن راضی باشند. همچنین این بازارها به برندهایی که بتوانند رضایت مشتری را بیشتر جلب کنند، امتیاز می‌دهند و به آن‌ها کمک می‌کنند که بیشتر به چشم مشتری بیایند و محصولات آن‌ها بیشتر به فروش برسد.
- محصولات یا تجربیات منحصر به فرد: در بعضی از بازارهای اینترنتی محصولات و یا خدماتی ارائه می‌شود که در هرجایی نمی‌توانید پیدا کنید و به همین خاطر معمولاً مشتریان برای خرید محصولات کمیاب به این بازارها مراجعه می‌کنند.
مزایای مارکت پلیس برای تأمین‌کنندگان
مارکت پلیس جدای از مزایایی که برای خریداران دارد، مزایای بسیاری را هم در اختیار تأمین کنندگان قرار می‌دهد. تأمین کنندگان می‌توانند محصولات خود را به راحتی در این بازارهای اینترنتی بفروشند. در ادامه به چند مورد از این مزایا اشاره خواهیم کرد:
۵ مزیت مارکت پلیس برای تامین کنندگان
فروش سریع و راحت‌تر
تأمین کنندگان لیست محصولات و خدمات خود را در اختیار وب‌سایت فروش (بازار اینترنتی) قرار می‌دهند. در این صورت مراجعه کنندگان به آن سایت، محصولات را دیده و خریداری می‌کنند. از این رو است که تأمین کنندگان با قرار دادن محصولات خود در بازارهای آنلاین می‌تواند محصولات خود را خیلی سریع‌تر و راحت‌تر بفروشند.
حذف هزینه برای تبلیغات
وقتی تأمین کننده محصولات خود را در بازار ثبت می‌کند، هزینه‌ای بابت تبلیغات نمی‌پردازد. برخی از این بازارها تنها بخشی از سود مربوط به فروش را برمی‌دارند وگرنه برای نمایش محصولات به مخاطبان هزینه‌ای از تأمین کننده نمی‌گیرند.
افزایش سود
در بازارهای آنلاین به دلیل تنوع بالا و پایین بودن قیمت کالاها، محصولات راحت‌تر به فروش می‌رسد. از طرفی سود فروش در این بازارها بیشتر است؛ چون مخاطبان زیادی حضور دارند و خیلی راحت محصولات را خریداری می‌کنند.
گسترش دامنه فروش
تأمین کننده اجناس می‌تواند محصولات خود را در سراسر دنیا بفروشد. در فروش اینترنتی هیچ محدودیت زمانی و مکانی وجود ندارد. در واقع تأمین کننده می‌تواند هر ساعت از شبانه روز به نیاز مخاطب خود در سراسر جهان پاسخ دهد.
عدم نیاز به دریافت مجوز
نیازی به دریافت مجوز از صنف خود ندارید. شما یک سری محصولات دارید و می‌خواهید آن‌ها را به فروش برسانید. تنها کاری که باید انجام دهید این است که از این محصولات عکس بگیرید و در یک بازار آنلاین قرار دهید. مشتری به شما پیام می‌دهد یا با شما تماس می‌گیرد و در نهایت در صورت رضایت طرفین، محصول به فروش می‌رسد. دیگر احتیاج به گرفتن مجوز از هیچ صنف یا مرجع قانونی ندارید.
مزایای مارکت پلیس برای صاحبان آن
امکان کسب سود از فروش محصولات
کسانی که بستر مناسب برای خرید و فروش محصولات را فراهم می‌کنند، می‌توانند درآمد خوبی به جیب بزنند؛ چون هر محصولی که به فروش می‌رسد، بخشی از سود فروش به آن‌ها تعلق می‌گیرد. از طرفی برخی از مارکت پلیس‌های آنلاین از تأمین‌کنندگان حق عضویت می‌گیرند.
عدم نیاز به انبار کردن محصولات
کسی که مارکت پلیس راه اندازی می‌کند، از انبار کردن محصولات و دغدغه فروش آن‌ها بی‌نیاز می‌شود. این دغدغه متعلق به آن دسته از کسانی است که می‌خواهند محصولات خود را در این بازار آنلاین عرضه کنند و آن را به فروش برسانند. پس صاحبان بازار آنلاین هیچ دغدغه‌ای در مورد فروش رفتن یا نرفتن یا انبار کردن محصولات ندارند.
امکان ارائه خدمات ویژه به ازای پرداخت هزینه
صاحبان و دارندگان بازار آنلاین می‌توانند خدمات ویژه به مخاطبان خود ارائه دهند و از آن‌ها هزینه دریافت کنند. مثلاً برخی از این بازارها در ازای دریافت یک هزینه مشخص، محصولات یک فروشگاه را در صدر محصولات پیشنهادی قرار می‌دهند و کاری می‌کنند که به چشم مخاطب بیاید.
آیا بازارهای اینترنتی معایبی هم دارند؟
بازارهای آنلاین سراپا حسن و مزیت نیست. درست است که مزایای زیاد و چشمگیری دارد ولی در کنار این مزایا میتوان به معایبی هم اشاره کرد. همین معایب باعث می‌شود که برخی از کاربران از مارکت پلیس‌ها استقبال نکنند. در ادامه به چند مورد از این معایب اشاره خواهیم کرد:
۴ عیب مارکت پلیس
1. کسب اطلاعات کامل در مورد محصولات خیلی مشکل است
فروشندگان و تأمین‌کنندگان زیادی در بستر بازارهای اینترنتی فعالیت می‌کنند که برخی از آن‌ها اطلاعات کاملی در مورد محصول خود منتشر می‌کنند و تصاویر زیادی از زوایای مختلف محصول می‌گذارند. برخی دیگر هم اهمیتی به این مسائل نمی‌دهند و با مختصر توضیحاتی سر و ته قضیه را هم می‌آورند. برخی مواقع کسب اطلاعات کامل در مورد محصولات خیلی مشکل است.
2. برخی از بازارهای آنلاین سود زیادی از فروش می‌خواهند
مسئله دیگری که باعث می‌شود افراد سراغ بعضی از مارکت پلیس‌ها نروند این است که آن‌ها سود زیادی از فروش محصولات و خدمات می‌خواهند. آن‌ها در کنار سود فروش، حق عضویت ماهانه یا سالانه یا فصلی هم می‌گیرند و همین مسئله فروشندگان و تأمین کنندگان را دلسرد و از حضور در این بازارهای آنلاین منصرف می‌کند.
3. برخی از بازارهای آنلاین، ارتباط با مشتری را محدود می‌کنند
برخی از بازارهای آنلاین انحصارطلب هستند و می‌خواهند روی همه چیز حتی ارتباط با مشتری تمرکز و تسلط داشته باشند. به عنوان مثال یک برنامه پیام‌رسان روی سایت قرار نمی‌دهند یا اجازه نمی‌دهند فروشنده، شماره تماس خود را در سایت قرار دهد؛ زیرا نگران هستند که فروشنده، مشتری را به وب‌سایت شخصی خود دعوت کند تا مجبور نباشد سود فروش را به مارکت پلیس بدهد.
4. برخی از این بازارها، محدودیت‌های خاصی دارند
برخی از بازارها محدودیت‌های خاصی دارند و به همین خاطر تأمین کنندگان و فروشندگان تصمیم می‌گیرند که از آن بازار استفاده نکنند. به عنوان مثال برخی از بازارها از فروشندگان، مدارک، اسناد، تضمین یا سفته می‌خواهند و به همین خاطر فروشنده ترجیح می‌دهند عطای آن مارکت پلیس را به لقایش ببخشد.
انواع و اقسام مارکت پلیس‌ها یا بازارهای اینترنتی
به طور کلی سه نوع بازار آنلاین در جهان وجود دارد که در ادامه هر کدام از آن‌ها را بررسی و خصوصیات، مزایا و معایب هر یک را به صورت خلاصه، مختصر و مفید بیان می‌کنیم:
1. بازار اینترنتی عمودی (Vertical)
مارکت پلیس عمودی به آن دسته از بازارهای اینترنتی گفته می‌شود که فقط روی فروش یک محصول یا خدمت تمرکز دارد ولی این محصول را فروشندگان و تأمین‌کنندگان مختلفی عرضه می‌کنند. شما استارتاپ تپسی یا اسنپ را در نظر بگیرید. تنها روی مسئله تاکسی تلفنی، پیک موتوری و مسائل مرتبط با حمل و نقل فعالیت می‌کنند ولی افراد زیادی در این برنامه‌ها هستند که خدمت‌رسانی می‌کنند.
2. بازار اینترنتی افقی (Horizontal)
بازار اینترنتی افقی به آن مارکت پلیسی گفته می‌شود که محصولات مختلفی در آن عرضه می‌شود و فروشندگان و تأمین‌کنندگان مختلفی هم در آن فعالیت دارند ولی این محصولات با هم در یک ویژگی یا مشخصه خاص مشترک هستند.
3. بازار اینترنتی جهانی (Global)
در مدل جهانی هم محصولات متنوع و متفاوتی در فروشگاه عرضه می‌شود و هم تأمین کنندگان مختلفی در آن بازار هستند. در حال حاضر می‌توانیم از یک مدل ایرانی برای مارکت پلیس جهانی نام ببریم و آن دیجی‌کالا است.
چند مارکت پلیس معروف ایران و جهان را بشناسیم
در این بخش از مقاله قصد داریم به چند بازار اینترنتی موفق در ایران و جهان اشاره کنیم که هر کدام از این بازارها خصوصیات و مزایای خودشان را دارند و تاکنون خدمات زیادی به مشتریان خود ارائه داده‌اند:
- آمازون: دیگر چه مارکت پلیسی معروف‌تر و مشهورتر از آمازون میتوان نام برد؟ در حال حاضر این وب‌سایت فروشگاه یکی از موفق‌ترین بازارهای اینترنتی در جهان است و جف بزوس، بنیان‌گذار و مدیر عامل آمازون به عنوان دومین شخص ثروتمند جهان شناخته می‌شود.
- دیوار: دیوار هم یکی از بازارهای اینترنتی ایرانی است که از مدل جهان استفاده می‌کند و از شیر مرغ تا جان آدمیزاد در آن به فروش می‌رسد.
- اسنپ: همان گونه که بیان کردیم اسنپ یک بازار اینترنتی عمودی است که در زمینه خدمات حمل و نقل فعالیت دارد و امروز یکی از موفق‌ترین استارتاپ‌های ایرانی به شمار می‌رود.
- اوپن دور (Opendoor): این بازار هم از بازارهای اینترنتی موفق جهان است که در زمینه فروش و خرید خانه با قیمت مناسب فعالیت دارد.
- اسنپ ترول (Snaptravel): اسنپ ترول یکی از سایت‌های مسافرتی مشهور است که قابلیت‌های منحصر به فردی به مخاطبان خود ارائه می‌دهد.
شما هم می‌توانید مارکت پلیس خود را راه اندازی کنید
دنیای امروز دنیای کسب و کارهای اینترنتی است و کسب درآمد اینترنتی از روش های بسیاری ممکن است. بسیاری از متخصصان و کارآفرینان معروف جهان بر این باور هستند که کسب و کارهایی که از اینترنت در مراحل مختلف کسب و کار خود استفاده نکنند، محکوم به شکست خواهند بود. یکی از بهترین شیوه‌های درآمدزایی در دنیای اینترنت، راه اندازی مارکت پلیس یا بازار اینترنتی است. در صورتی که می‌خواهید به یک درآمد عالی برسید فرصت را از دست ندهید و بازار اینترنتی خود را راه اندازی کنید.
در نهایت باید گفت که امروزه بازارهای اینترنتی بازار گرم‌تری از بازارهای فیزیکی دارند. همچنین قابل ذکر است که بازارهای اینترنتی قابلیت ارائه تمام امکانات و خدمات بازارهای فیزیکی مانند حراج‌های مختلف از جمله بلک فرایدی را نیز دارند. در نهایت برای ما بنویسید که آیا مقاله مارکت‌پلیس برای شما مفید بود؟ شما از کدام بازارهای اینترنتی استفاده می‌کنید؟ آیا ایده‌ای برای راه اندازی یک بازار آنلاین ناب دارید؟ لطفاً نظرات خود را به به اشتراک بگذارید.
نویسنده
جلال شایان
آدميزاد فقط با آب و نان و هوا نيست كه زنده است. آدم به عشق آدم زنده است. من عاشق نوشتن و خواندنم؛ نوشتن و خواندنی که سایر انسان‌ها را داناتر و تواناتر کند!
تغییر شماره